Onderzoekje doen? Vraag een stel studenten

Ivan Wolffers schrijft elke dag een gezond weetje, gebaseerd op onderzoeken met merkwaardige en soms ongelofelijke uitkomsten. Door de weetjes van Wolffers leer je van alles over bijvoorbeeld verschillende ziektes, medicijngebruik en gezond afvallen, maar ook over de vaak komische verschillen tussen mannen en vrouwen.

In de volgende onderzoeken maakt men weer volop gebruik van studenten. Het eerste is een nieuw onderzoek naar macht en menselijkheid en daarin werden 300 studenten gebruikt. In het klassieke Stanford gevangenisonderzoek uit 1971deden 24 studenten mee. Beide onderzoeken zouden aantonen dat macht leidt tot het als minder menselijk beschouwen van mensen in een lagere positie.

In het nieuwe onderzoek werden de 300 psychologiestudenten verdeeld in ‘managers’ en ‘assistenten’. De assistenten beoordeelden open sollicitaties en gaven een oordeel over de zwakke en sterke kanten van de kandidaten. Daarna kregen de managers het oordeel van de assistent om op basis daarvan een eindoordeel te vellen. Opvallend is dat mensen die een hogere rol in zo’n opdracht spelen degenen die lager zijn gaan beoordelen als minder menselijk. Dat wil zeggen ze schrijven hen meer dierlijke eigenschappen toe: passief, verlegen, aardig. Dit in tegenspraak met de menselijke eigenschappen zoals ambitieus, verbeeldingskracht.

In het Stanford gevangenisonderzoek werden 24 studenten in bewakers of gevangenen ingedeeld. De bewakers begonnen de gevangenen vanzelf te mishandelen en de gevangenen ondergingen dat gelaten. Weer studenten dus.

Er zijn hele theorieën over de mensheid op die onderzoeken gebaseerd en de vraag is of dat wel kan. Er zijn steekproeven geweest om te bekijken wat voor proefpersonen er in onderzoeken gebruikt zijn en in 80 procent gaat het om psychologiestudenten. Dat zijn mensen die niet eens representatief zijn voor de bevolking in hun eigen land, laat staan voor de rest van de mensheid. Henrich, Heine en Norenzayan bedachten de afkorting WEIRD voor zulke proefpersonen: Western, Educated, Industrialized, Rich and Democratic).

Wat een gemakzucht toch. Onderzoekje doen? Vraag een stel studenten of ze proefpersoon willen zijn. Pluk ze van de gang en geef ze wat studiepunten als beloning. Wat we dus voortaan moeten doen met die onderzoeken is er de juiste conclusie uit trekken. Uit het onderzoek blijkt namelijk volgens mij dat psychologiestudenten als ze de gelegenheid krijgen en boven andere geplaatst worden, ze die niet meer als volwaardige mensen beschouwen en zonder aarzeling overgaan op pesterijen of nog erger.

Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Het vorige weetje: Normale mensen willen geen goodiebag

Het nieuwe boek van Ivan Wolffers is: Het gezonde lifestyleboek