Ook Nederlanders zijn het gesodemieter zat

In Brazilië blijft het protest toenemen. Steeds grotere massa’s trekken door de steden In Rio is het tot gevechten gekomen toen woedende demonstranten met stenen het deelstaatsparlement aanvielen. De PM reageerde met traangas en rubberen kogels.

Dit soort taferelen vinden in het hele land plaats. In Turkije heeft het protest inmiddels andere vormen aangenomen dan de klassieke demonstratie: mensen staan massaal stil bij de misstanden in het land, letterlijk. Als eerste EU-land heeft nu Bulgarije zich bij de protesten gevoegd.

Zowel in Turkije als in Brazilië en Bulgarije begon het protest als een demonstratie tegen iets concreets, het verwijderen van een geliefd pleintje, het verhogen van de prijzen in de bus, het aanstellen van een gehaat hooggeplaatste tot chef van de geheime dienst. Al gauw werden de demonstraties de uiting van een veel algemener onvrede.

De demonstranten hebben genoeg van het gesodemieter. Ze zijn het zat. Ze hebben lang genoeg zwijgend toegezien hoe graaiers de buit verdelen terwijl zij voor hun boterham dag in dag uit moeten ploeteren. Ze tonen hun woede tegenover de corruptie en het wanbestuur. Ze eisen waar voor hun belastinggeld. Een duidelijk politiek programma zit daar niet achter. De demonstranten worden slechts verenigd door walging en afkeer. Ze zijn het niet eens over het alternatief voor de prestaties van de zittende machthebbers. De kans is zelfs groot dat de activisten onderling slaags raken als de overheid wijkt.

Is Nederland een geschikte kandidaat voor een vergelijkbaar protest?  Dit zijn de maanden van het Fyra-schandaal dat maar voort blijft etteren. In de commissie van onderzoek wordt de persoon gezet die verantwoordelijk was voor de aankoop van deze trein. Vrijdag werd duidelijk hoe ongeteld veel miljarden de overheid in bodemloze infrastructurele putten heeft geworpen. Tegelijk verloor het eindexamen nog meer van zijn waarde, nu is onthuld dat de tweede correctie niets voorstelt. Het rapport, waarin dat wordt vastgesteld, is aanvankelijk door de belanghebbenden met succes in de onderste la verborgen. Ondertussen bereidt de regering een nieuwe ronde lastenverhogingen voor terwijl extra bezuinigingen ongetwijfeld de dienstverlening aan het publiek zal treffen en niet de afdelingen beleidszaken.

Ook in Nederland hebben miljoenen burgers genoeg van het gesodemieter. Zij zijn het zat. Zij worden verenigd door afkeer en walging maar door niets anders. Ideeën over alternatieven bestaan wel maar lopen sterk uiteen. Net als in Turkije, Brazilië en Bulgarije. Zou de Nederlandse veenbrand ook boven de grond kunnen komen? Zal nu of volgend jaar een woedende menigte met toeters en trompetten zeven maal rond het Binnenhof trekken in de hoop dat het net als destijds de muren van Jericho instort?

En zo ja, wat zijn de gevolgen als de demonstranten daarna onderling slaags raken over het alternatief en over wie er als zondebok voor alles moet worden aangewezen? Wat dan? Soms slaat een mens de schrik om het hart.

Volg Han ook op Twitter

Het laatste boek van Han van der Horst is: Nederland, de vaderlandse geschiedenis van de prehistorie tot nu