Overleven op Mars zonder te zeuren

Met zijn 140 minuten is The Martian te lang en de 3D had voor mij ook niet gehoeven. Ziezo, hiermee zijn de belangrijkste minpunten aangekaart van de film, die verder een uitstekende sciencefiction-blockbuster is, waarin regisseur Ridely Scott niet alleen maar spectaculaire beelden biedt, maar ook nog eens precies de juiste laconieke toon weet te treffen.

Als een zestal astronauten tijdens een missie op Mars door een storm moet evacueren, wordt een van de teamleden, gespeeld door Matt Damon, voor dood achter gelaten. Hij blijkt echter nog te leven en moet nu met de minimale middelen die hij tot zijn beschikking heeft, zich zien te redden. Gelukkig is bij een botanist en slaagt erin met zijn eigen ontlasting en een paar scheikundige en natuurkundige hoogstandjes aardappelen te poten op de onvruchtbare rode planeet. Ondertussen wordt op aarde ook al het menselijk vernuft benut om Damon levend terug te krijgen.

The Martian is het type popcorn entertainment dat gelukkig zo nu en dan in Hollywood de kop op steekt: niet een film die draait om de vetste explosies van wereldsteden, doden bij de bosjes en montage in vierkwartsritme, maar die is gefundeerd op een eenvoudig maar sterk gegeven, waarin de tijd wordt genomen om spanning op te bouwen en special effects en CGI-tovenarij in dienst staan van het verhaal.

Wat The Martian echt laat werken is het omzeilen van melodramatisch clichés. Damon heeft bijvoorbeeld geen echtgenote die thuis op aarde bang maar dapper de beproevingen van haar man volgt. Sentiment wordt sowieso vermeden. Damon doet denken aan zijn doorbraakrol in Good Will Hunting: sardonisch, briljant, brutaal op het onbehouwen af, maar ook een niet-klagende doorzetter en daarom een onweerstaanbare held. Dankzij Damon valt er genoeg te lachen in The Martian.

Ook op aarde en in het ruimteschip is er geen tijd voor hysterie. Er wordt gewerkt aan een oplossing, in een stoere sfeer, waar Ridley Scott een goed gevoel voor heeft. Een prettig detail is dat mannen en vrouwen van allerlei achtergronden als gelijken samenwerken, zonder dat gender een rol speelt. Eigenlijk is dit geen verrassing, want Scott liet met Alien en Thelma & Louise al zien dat hij een actieregisseur is met een oprechte feministische inslag. Wat mooi om de Brit na tal van tegenvallers op zijn 77e (!) zo goed in vorm te zien met zijn beste film sinds Gladiator.

Bart Juttmann, bekend van de webserie Ideale Liefde, bespreekt op Joop wekelijks een film. Volg Bart ook op Twitter