Pas op met voorspellingen

Niet dat wij daar nog oud-Romeinse technieken voor gebruiken, zoals het interpreteren van de vlucht der vogels, het eetgedrag der kippen of de lever van een zojuist gekeeld offerdier, nee wij doen dat op een wetenschappelijke manier.

Auteurs als de geschiedschrijver Livius lieten zien, wat er gebeurt als je ze in de wind sloeg. Zo smeet tijdens de Eerste Punische Oorlog admiraal Publius Claudius Pulcher de kippen overboord toen zij niet het voor een overwinning gewenste gedrag vertoonden. “Als ze niet willen eten, laat ze dan maar drinken”, schijnt hij desgevraagd te hebben verklaard. Hierena ging  de hele Romeinse vloot in de slag bij Drepana ten onder. Mede vanwege dat akkefietje met de kippen is Claudius toen tot verbanning veroordeeld.

Politiek Den Haag heeft zulke waarschuwende verhalen niet nodig om het beleid blindelings op de eigentijdse waarzeggers te baseren. Er heerst een heilig geloof in de betrouwbaarheid van hun voorspellingen. Niets ondermijnt dat. Ook niet het feit dat zij regelmatig op hun schreden moeten terugkeren, hun voorspellingen aanpassen of maar liever in het licht van de feiten vergeten.

Dezer dagen is daarvan weer een fraai voorbeeld naar buiten gekomen. Jaren lang al heft men in onderwijskringen jeremiades aan over het dreigend lerarentekort. Als straks al die door regelgeving moegetreiterde babyboomers het pensioen omhelzen, dan staat er straks geen mens meer voor de klas. Dan kunnen we al onze ambities met de kennissamenleving wel op onze buik schrijven. Inmiddels blijkt dat het met zo’n lerarentekort reuze meevalt. Docenten blijken toch meer met de school verknocht dan men dacht. Vanwege de economische crisis is het niet zo makkelijk meer om een baan in het bedrijfsleven te kiezen. Meer mensen opteren in deze onzekere tijden toch voor de betrekkelijke vastigheid van een onderwijsbaan. Enzovoorts. Nu berekent men het komend lerarentekort in het middelbaar onderwijs op 3000 banen. En dat terwijl er in deze sector zeker 110.000 mensen voor de klas staan.

Of zou dat ook een verkeerde voorspelling zijn?

Weet je, de toekomst zal het leren. Iets zinnigers valt daar niet over te zeggen. De komende weken zullen in het teken staan van sombere schilderingen, voorstellende wat ons te wachten staat. Denk daarbij aan de apen die steevast de ontwikkelingen op de beurs beter inschatten dan de analisten. N i e m a n d kan nu vaststellen, welke kansen en welke bedreigingen het leven van onze kleinkinderen zullen beheersen. De kans is groter dat we ons straks voorbereiden op een toekomst die juist niet in het verschiet ligt.