Pavlovreacties in het integratiedebat

Gooi het woord integratie in de groep en je krijgt een aantal standaard pavlovreacties. Er is altijd iemand die ‘het probleem’ wil ‘benoemen’, wat erop neerkomt dat er een schuldige wordt aangewezen. Ook is er altijd wel iemand te vinden die ‘het probleem’ wil ‘relativeren’, wat betekent dat diegene er geen last van heeft. Iemand die ‘het probleem’ eerst grondig wil ‘analyseren’, zit er meestal ook wel tussen en dat betekent dan dat we vooral verder moeten praten, dan gaat het vanzelf weg. Tot slot is er altijd een beledigde Marokkaan en hier op Joop is dat Mohammed Benzakour.

Minister Van der Laan (Wonen, Wijken, Integratie) presenteerde anderhalve week geleden zijn integratienota en deze week schrijft Benzakour hoe ‘lullig’ hij het vindt dat de minister hem hierin een ‘nieuwe Nederlander’ noemt. Het is namelijk zijn grootste wens om, wat hij noemt, een ‘oude Nederlander’ te worden.

Het gevoel dat hij beschrijft, altijd een vreemde te blijven en er nooit helemaal bij te horen, is echter niet, zoals Benzakour suggereert, het effect van woorden als nieuwe Nederlander, allochtoon, migrant of buitenlander. Die omschrijven eenvoudigweg het feit dat er in Nederland onderscheid wordt gemaakt naar het land van herkomst van je ouders. In plaats van zich druk te maken over hoe we genoemd worden, zou Benzakour daar een punt van moeten maken.

Verder doet Benzakour verbolgen over de opmerking van de minister dat Marokkanen en Turken hun geld in Nederland zouden moeten investeren en niet in huizen in Marokko en Turkije. Je zou kunnen zeggen dat de minister hiermee twijfelt aan de loyaliteit van mensen, alleen omdat ze een vakantiehuis in het buitenland hebben. Maar dan lees je de integratiebrief (nog een woord waar Benzakour over valt) niet goed.

Het gaat niet over loyaliteit aan een land. Het gaat over de loyaliteit van ouders naar hun kinderen toe. Het gaat over mensen die hier met acht kinderen op drie kamers wonen, met alle kwalijke gevolgen van dien, maar wel een kast van een huis bouwen in hun zogenaamde thuisland. En dat zijn er heleboel geweest. Als die mensen het geld in hun acht kinderen hadden gestoken, hadden die acht kinderen ieder een eigen huis in Marokko of Turkije kunnen hebben en zou de minister er niet op gekomen zijn om daar een punt van de te maken.

Benzakour reageert op de brief van de minister alsof die aan hem persoonlijk is gericht. Alsof hij van de minister van alles moet doen om te integreren. Maar ik heb, wellicht schokkend, nieuws voor Benzakour: Het gaat niet over hem.

De beledigde pavlovreactie van succesvolle nieuwe Nederlanders, zoals Benzakour, is volstrekt misplaatst en contraproductief. Het eeuwige ‘wij worden over één kam geschoren’ hoort hier niet. De integratiebrief gaat niet over degenen die wel hun draai hebben gevonden in deze samenleving, maar over degenen die dat nog niet gelukt is. Zij moeten inderdaad nog van alles doen om te integreren en dat is hun eigen belang.