Politieagent hoopt dat moslims langzame dood sterven

Een politieagent, zijn naam doet er niet toe, schreef onlangs op zijn Facebook-account: “Ik ben helemaal klaar met die kankerislamieten. Ik hoop dat ze zeer snel een langzame pijnlijke dood sterven. Oftewel dood aan de islam!!!” De agent zegt later dat hij uiting gaf aan ”de emoties die hij op dat moment als burger voelde”, omdat hij net een filmpje over een steniging had gezien. De politie distantieert zich van de man. De zaak is inmiddels voorgelegd aan het Openbaar Ministerie. Mag een politieagent een hekel hebben aan moslims? Of mag een agent een hekel hebben aan vrouwen? Homoseksuelen? Witte Nederlanders?

”Meh”, zou de socioloog Max Weber (1864-1920) zeggen. In een ideale bureaucratische bestuursvorm wordt het ambt ontkoppeld van de persoon, om daarmee willekeur te voorkomen. De politieagent is een dienaar van de staat en heeft unieke superhuman powers. Waaronder de rechtmatige bevoegdheid om geweld toe te passen. Of de magische kracht om iemand stil te laten staan in de publieke ruimte. Die macht heb ik niet, ik bezit immers geen politiecape. De staat dient daarbij de belangen van de burger in het algemeen en zonder aanziens des persoons. Integriteit en neutraliteit zijn de kernbegrippen van supercop. Nee, agenten zijn niet ”ook maar gewoon mensen”.

De agent, zijn naam doet er niet toe, is altijd agent, twentyfourseven zoals het heet, leert de agent op de school voor agenten. Deze specifieke agent, zijn naam doet er niet toe, blijkt nota bene te doceren op een politieschool.

Facebook heeft verder niets van doen met privacy of een ”afgeschermde persoonlijke ruimte”, dus daar hoef je niet mee komen aan te zetten anonieme internetreaguurder, ik vecht alvast met spoken. Dat Facebook niet privé is, dat weet de politie nog véél beter, die struint Facebook en Twitter af op relevante informatie over mogelijke criminele activiteiten.

Agenten hebben zich daarbij te houden aan een beroepscode. Zo mogen agenten ook niet in eigen tijd soft- en harddrugs gebruiken. Of verhandelen. Stel dat de agent hartstochtelijk zou betogen:

”De economische crisis sloeg toe en om de shit om me heen te vergeten zit ik soms aan de crack. Ja, met zo’n lepeltje. Als burger.”

”Als ik uitga met vrienden, dan gaan we naar een housefeest. Ja, dan zit ik zeker aan de pillen. Als burger.”

”Ook in burger eet ik altijd gratis hamburgers bij Sjaak de snackbarhouder. Geen idee waarom hij mij blijft voeren.”

Voor agenten is het onderscheid tussen wij, de politie, versus zij, de burgers, erg betekenisvol. Zo betekent het woord ”burger” voor politiemensen: iedereen die niet bij de politie werkt. De retorische verschuiving van de ”agent”, zijn naam doet er niet toe, naar een ”burger” die uiting geeft aan zijn emoties, is bijzonder.

In debatten over etnisch profileren kom ik hetzelfde mechanisme tegen. Plots is de agent ook een burger, een individu met gebreken. Niemand die het zal ontkennen, de vraag is alleen: op welke momenten wordt er ineens gekozen voor het label van ”burger”? Als het de agent uitkomt, is het simpele antwoord. De herschikking heeft een strategische functie. Het draagt eraan bij dat het moreel superieure beeld van de politieorganisatie onaangetast, ongeroerd en onbeschadigd blijft. Integer, in de Latijnse betekenis van het woord, duidt op een ”onaangetast geheel”.

Deze specifieke agent slachtoffert zichzelf paradoxaal genoeg voor de politieorganisatie, door te stellen dat ”de politie hier niets mee te maken heeft”. Met andere woorden, hij is het probleem, datgene wat hij in privé-tijd heeft gezegd, niet de politie. De agent kannibaliseert daardoor zijn eigen lichaam, door het te verwijderen uit het grotere collectief van de politieorganisatie. Als gevolg is het probleem een defect van individuen, en niet van een instituut.

De naam van deze agent doet er niet toe, omdat het niet over individuen gaat, maar over de politieorganisatie. Die heeft gebreken.