Politiek op de iPad

Ons leven wordt steeds digitaler, dus ook de overheid en de politiek. Zowel op het Binnenhof als in de rest van het land stapt de volksvertegenwoording massaal over op de iPad. Dat papierloos vergaderen scheelt veel printkosten en spaart het milieu, maar in de beeldvorming van de burger heet het al gauw ‘zakkenvullerij’. Vandaar dat veel politici terughoudend zijn om met hun tijd mee te gaan.

“De iPad is zeker geen luxe dingetje, hij is praktisch en nuttig”, zei Beatrijs Lubbers, raadsgriffier van de gemeente Gouda, eerder dit jaar tegen Dagblad De Pers in reactie op de kritiek dat de raad zichzelf ‘een leuk speeltje’ gunde. Begin dit jaar stapten de gemeenteraden van Gouda en Hardenberg over op de iPad, en er volgden nog vele andere politieke gremia. Van de Eerste Kamer tot aan de lokale politiek in Nijmegen, Arnhem, Zaanstad, Oostzaan, Castricum, Kolummerland en Wijdemeren.

Ook Amsterdam moest eraan geloven. In oktober stapte de gemeenteraad over, waarbij burgemeester Eberhard van der Laan het eerste exemplaar in ontvangst nam. “Ik wacht even op de uitleg voordat ik mezelf publiekelijk voor aap zet”, zei hij met veel zelfkennis tegen AT5. Ook de verschillende deelraden stappen over, zoals die van Zuidoost. Het heikele punt is de beeldvorming: om die reden wordt de tablet-pc meestal niet als gift aan de lokale politici verstrekt.

In stadsdeel Nieuw-West ging de discussie terecht ook over het te kiezen apparaat: het moet welhaast pure luiheid zijn dat de politiek het bijna overal louter heeft over iPads, terwijl Samsung en andere aanbieders zeer vergelijkbare producten aanbieden. De lokale SP wilde liefst helemaal geen zaken doen met het ‘gesloten systeem’ van Apple. Uiteindelijk startte deze deelraad een pilot met raadsleden die zelf al een tablet bezitten. Dan kan er van zakkenvullen al helemaal geen sprake zijn.

In Amsterdam Noord beklagen CDA en SP zich over de kosten die gepaard gaan met aanschaf van iPads en netbooks voor de deelraad: dat gaat daar dertig- tot vijftigduizend euro kosten, met ook nog eens 32.000 euro onderhoudskosten per jaar. Veel meer dus dan de bezuiniging op printkosten. In Het Parool zegt SP’er Daniël Peters:

De deelraad vraagt mensen bezuinigingen te slikken, maar koopt voor zichzelf dure elektronische speeltjes. Dat is belachelijk. In Zuidoost wordt een substantieel deel van de fractiebudgetten gebruikt voor dit soort investeringen en in Nieuw-West kunnen deelraadsleden hun eigen laptop gebruiken.

De digitalisering van de politiek uit zich ook op andere fronten: zo besloot diezelfde deelraad van Nieuw-West tijdens een zeer verdeelde stemming om uit bezuinigingsoverwegingen het aloude notuleren van vergaderingen af te schaffen. Dat betekent dat burgers hun informatie over besluitvorming alleen nog maar online kunnen vinden. Is dat een goede ontwikkeling? Een rondje langs enkele overheidssites in Amsterdam leert alvast dat de doorzoekbaarheid vaak te wensen overlaat.

Ondertussen twitteren, facebooken en bloggen lokale politici zich een ongeluk, in de hoop daarmee de kloof met de burger te dichten. Het is de vraag in hoeverre de iPads in de raadzaal daar ook een bijdrage aan zullen leveren, nog afgezien van de nieuwe (technische) problemen die al de kop opsteken. Daarbij komt dat de digitale overheid nog altijd weinig succesvol is. Zo beklaagde de ombudsman zich erover dat overheden de mailtjes van burgers slechts beantwoorden en staat de aanval van hackers op DigiNotar nog scherp in ons geheugen gegrift.

Dit artikel verscheen eerder op de blog van Jeroen Mirck