PVV-kiezer is principieel en denkt complex

Waarom neemt de PVV-kiezer nu pas afstand van Wilders? Is dat niet hypocriet? (Tofik Dibi) Of is het geen kuddegedrag? (Roos Vonk) Nee, dat is niet hypocriet. (Menno)

Het is een ‘elitaire ziekte’ om ervan uit te gaan dat degenen die Wilders stemden geen complexe en individuele standpunten bij zouden kunnen koesteren. De Wilders-stemmers die ik ken geven meestal een lang en niet altijd even samenhangend antwoord als je hen naar hun overwegingen vraagt – net als mensen die PvdA stemmen trouwens.

Elementen die vaak in hun motivaties terugkeren zijn: – Wilders is de enige die zegt waar het op staat; – die doet wat hij zegt; – jarenlang deed de politie niets tegen overlast van buitenlanders; – mijn buurt is mijn buurt niet meer; – alles wordt duurder; – hij is de enige die knokt voor het behoud van onze verzorgingsstaat; – voor alles heb je  hier een vergunning nodig;- het bedrijfsleven gaat stuk aan Europese regelgeving.


De meeste kiezers die ik gesproken heb voelen zich beledigd als je hen uitmaakt voor racist. Vaak hebben ze allochtone vrienden en collega’s en wijzen ze erop dat die hetzelfde willen als zij. Het gaat hen er, naar eigen zeggen, om het tij te keren en de criminaliteit en oneerlijke verdeling een halt toe te roepen.

We mogen het daar politiek mee oneens zijn, maar het is geen dom standpunt. Het is het principeel standpunt van een mondige burger die niet stemt op de ideeën van een ander, maar op degene wiens houding het best bij die van hemzelf past. Standpunten en verkiezingsprogramma’s zijn daaraan ondergeschikt. De PVV-stemmers delen niet allemaal de standpunten van Wilders, maar ze hebben allemaal respect voor zijn attitude. En het is zeker niet gezegd dat de PVV-stemmer niet eerder in opstand zou komen als zijn buren worden gedeporteerd, dan een ander.

In zijn boek over Occupy stelt David Graeber erop dat degenen die weinig verdienen en toch rechts stemmen niet per se  ondoordachte en simpele standpunten hebben. Hij stelt dat degenen die weinig verdienen, graag op iemand stemmen die de indruk wekt dat het echt een verschil maakt als ze op hem stemmen. Niet omdat het voor die kiezer zoveel verschil maakt, maar omdat die persoon die om hun stem vraagt er zoveel aan heeft. Mensen geven graag een cadeautje…

Zouden we zo ook niet eens naar PVV-stemmers moeten kijken: als complexe zelfdenkende mensen die hun stem graag cadeau geven aan een rebel maar die ook een grens stellen aan hun loyaliteit? Wilders moet namelijk niet aan hun Marokkaanse buurman komen, daar zijn ze zeer principieel in.  Wat dat betreft zijn PVV-stemmers net de mondige, zelfdenkende Nederlanders waar we zo trots op zijn. 

Lees ook: Tofik Dibi: Beste PVV-stemmer, je bent geen slachtoffer Roos Vonk: Groepsdieren