Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Raakt de Rabo in de greep van roekeloosheid?

  •  
09-12-2015
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
De Rabobank schudt de coöperatieve veren af en transformeert zich tot een gewone bank met een almachtige raad van bestuur in het hoofdkantoor
De Rabobank is zowat de enige Nederlandse bank die op eigen kracht door de crisis kwam. Niet dat er alleen maar heiligen zitten. Dat blijkt wel uit de fraude die gepleegd werd met de Libor-rentes, die de vorige CEO Piet Moerland de kop kostte. Toch toonde het conglomeraat in de zware jaren die achter ons liggen, een grote veerkracht.
Dit hangt zonder twijfel samen met het feit dat de directie zich nooit opgejaagd hoefde te voelen door aandeelhouders en investeerders. Ze zag zich niet gedwongen om zich te concentreren op het nemen van grote risico’s in de hoop onmiddellijk grote rendementen te maken, ook als die gemakkelijk in even grote verliezen konden verkeren. De Rabobank is een combinatie van meer dan honderd lokale en regionale coöperatieve banken, die meer dan een eeuw geleden zijn opgericht om arme boeren aan krediet te helpen zodat zij hun bedrijven bij de tijd konden brengen. Als coöperant waren ze mede-eigenaar van hun bank, waar ze ook hun spaarcentjes eraan toevertrouwden. De dominee of de pastoor en de bovenmeester speelden vaak een belangrijke rol in het reilen en zeilen van zulke instellingen.
Iets van die geest is nog wel te vinden op de vele lokale kantoren waar het personeel nauwe banden onderhoudt met het bedrijfsleven in de omgeving. Wie lid is van de coöperatie heeft zelfs nog een vinger in de pap. Dat gaf de bank iets logs, iets langzaams, iets alledaags. In de jaren negentig was ene Jochem dan ook de mascotte van de bank: in tv-spots liet hij zich met nadruk niet verblinden door dikke woorden en snel geld. Hij werd steevast door collega’s van de concurrentie uitgelachen, tot hij vertelde hoe stevig de Rabobank in zijn schoenen stond met zijn mentaliteit van “Doe normaal, dan doe je gek genoeg”. De scheppers van Jochem beseften toen niet hoe profetische hun reclamespots zouden blijken.
Dat is nu ineens niet goed meer. De Rabobank schudt de coöperatieve veren af en transformeert zich tot een gewone bank met een almachtige raad van bestuur in het hoofdkantoor. Dit alles gaat gepaard met wat de nieuwe grote leider Wiebe Draijer aanduidt als een efficiencyslag.
“In het belang van de klant” gaan er 9.000 personeelsleden de straat op, de zoveelste in een reeks ontslagrondes. Daarmee gaat een hoop ervaring en een hoop worteling in de lokale samenleving verloren. Allemaal ouderwetse onzin, vindt de nieuwe president.
Draijer heeft dan ook geen enkele achtergrond in de coöperatieve beweging. Hij maakte carrière bij het adviesbureau McKinsey, onderdeel van de neoliberale kerk, waarvan de zendelingen in veel sectoren van het bedrijfsleven efficiencyslagen en een eenzijdige focus op aandeelhouderswaarde hebben gepredikt. Hij zet de traditie bij de vuilnisbak. Hij plaatst de klanten – van wie velen zich eerder lid van de bank voelen dan spaarder of debiteur – op een afstand. Zulke relaties zijn niet meer van deze tijd, denkt hij. Dit is de tijd van het snelle geld en het flitskapitaal.
Dit doet allemaal denken aan wat er begin deze eeuw met SNS gebeurde. Dat was een oerdegelijk samenwerkingsverband van vakbondsbanken. Tot ene Sjoerd van Keulen de ingeslapen organisatie eens even op ging stoten in de vaart der volkeren. We hebben allemaal gezien hoe het afliep. Minister Dijsselbloem moest de kapseizende SNS nationaliseren om erger te voorkomen nadat Van Keulen met onverantwoordelijk beleid en krankzinnige vastgoedrisico’s het fundament onder de organisatie had weggeslagen.
Hoogmoed en roekeloosheid, daar doet de omslag bij de Rabo aan denken. Dat gaat U en mij weer een hoop centen kosten. Net als in 2008.

Meer over:

opinie, economie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.