Rechtse columnisten: ze haten babyboomers, maar doen ze verrassend goed na

De rechtse columnistiek heeft weinig op met de verworvenheden van de jaren zestig. Toen is de verrotting begonnen, legden  de babyboomers de basis voor de politieke correctheid  zodat je een heleboel niet mag zeggen of benoemen. Op straffe van uitsluiting.

Het merkwaardige echter is nu dat juist deze columnistiek zelf wortelt in de mentaliteit van de jaren zestig. Een mooi voorbeeld daarvan is Elma Drayer, vroeger gevierd redactrice van Vrij Nederland, die nu in de Volkskrant haar hamer week in week uit laat neerkomen op het aambeeld van het door politiek correct denken geketende Nederland.

Haar laatste opiniebijdrage is door de redactie van de Volkscourant zo treffend bevonden, dat zij achter de betaalmuur vandaan tevoorschijn is gehaald zodat iedereen er gratis en voor niks kennis van mag nemen.

La Drayer is verontwaardigd over sommige reacties op de aanslag in Manchester.  Zij neemt het de juriste en Arabiste Laila Al-Zwaini kwalijk dat deze gelooft dat achter de keuze voor het terrorisme complexe overwegingen schuilen en dat fanatisme ergens vandaan komt. Zij wordt boos op de filosoof Ralph Bodelier, wanneer deze voorrekent hoe er statistisch genoeg in de jaren zeventig van de vorige eeuw in Europa veel meer terrorisme voorkwam dan tegenwoordig. En Joris Luyendijk, kenner en criticus van het journalistieke ambacht, krijgt van katoen omdat hij  een wisselwerking constateert tussen terrorisme en de media. Zij verschaffen de moordenaars de aandacht die zij nodig hebben om hun doel te bereiken: door middel van bloedig geweld de burgers angst en schrik aanjagen.

Uit deze manier van redeneren blijkt dat Elma Drayer geestelijk en ideologisch een kind is van de jaren zestig. De lezers van Joop weten: auteur dezes mag zich zo langzaamaan  tot de ouden van dagen rekenen. Ik heb de jaren zestig gezien. Ik heb erbij gestaan. Ik heb meegedaan.

Een belangrijk kenmerk van die spannende jaren was een afkeer van deskundigheid en experts. In collegezalen werden spreekkoren aangeheven tegen onwelgevallige docenten. De door Roel van Duyn van de grond getilde kabouterbeweging zag in wetenschap en vakmanschap vooral gevaarlijke manipulatie. Vulgaire marxisten maakten alle wetenschap verdacht – ook die van serieuze marxistische onderzoekers – omdat zij in dienst stond van de gevestigde orde en daarom moest worden aangemerkt als ideologie. Deskundigen deugden niet. Het waren fabuleerders van het kapitalisme en van de gevestigde orde.  Met hun praatjes leidden ze je af van wezenlijke onderwerpen en de kern van de zaak. Je moest niet naar ze luisteren.

In precies die manier van redeneren blinkt de rechtse columnistiek van het moment uit. De auteurs beweren net als hun leermeesters en leermeesteressen uit de tijd van het Maagdenhuis de inzichten van het onderdrukte volk hoog te houden  tegenover de drogredenen van de zogenaamde deskundigen. Zij zijn slechts buikspreekpoppen zijn van de gevestigde orde.

Dit soort opiniemakers bestrijdt dezelfde vijanden als de spraakmakende gemeente in de jaren zestig. Ze zijn er alleen met een wijde boog omheen gelopen, van links naar rechts net zoals Pim Fortuyn, wiens proefschrift een marxistische analyse bevatte van het welzijnsbeleid.

Natuurlijk, ze geloven niet meer in de klassenstrijd. De grote tegenstellingen in de wereld zijn volgens hen niet meer die tussen kapitaal en arbeid of tussen de bezitters en de niet bezitters. Het is botsing van beschavingen geworden of nog erger een rassenstrijd. Ze zijn soldaten in de culture wars. De gevestigde orde heet elite. De proletariërs en de ontrechten zijn vervangen door het autochtone volk dat zich in zijn leefwijze en tradities bedreigd ziet. Nog steeds dezelfde vijand. Nog steeds dezelfde woede. Nog steeds dezelfde afkeer van experts zoals de gebeten honden van de week, ons door Elma Drayer gepresenteerd, of prof. dr. Beatrice de Graaf, wier analyses je niet zomaar tot een of twee sound bytes kunt terugbrengen.

Die haat tegen het intellectuele, dat wantrouwen jegens kennis en wetenschap, jegens alles wat inzichten presenteert die zich niet in simplistische ideologische kaders late wringen, zij vormden een ernstige ontsiering van de bevrijdingsstrijd uit de jaren zestig. Zij is nu het voornaamste kenmerk van de rechtse columnistiek. Elma Drayer schijnt te denken dat afstandelijkheid en pogingen tot intellectuele duiding, dat die vergoelijking van schanddaden impliceren. Dat wie onze vijanden probeert te begrijpen, ze daarmee in bescherming neemt in plaats van dat zo bouwstoffen worden aangedragen voor een effectievere strategie. Dat een poging om het hedendaagse terrorisme binnen Europa in vergelijkend perspectief te plaatsen, ondermijning van de strijdlust is. Dat je het niet over de rol van media mag hebben als het om het uitvergroten van terroristisch geweld gaat. Dat je de zaken vooral niet van meer kanten mag bezien.

Het was deze mentaliteit die destijds de hoogleraren Den Hollander  en Daudt  het functioneren aan de Universiteit van Amsterdam  onmogelijk maakte. Elma Drayer is een dochter van de jaren zestig. Niets vergeten, niets geleerd.