Rekeningrijden karakteriseert de armoe van Rutte IV

Tien jaar lang was schraalhans keukenmeester in de regeringsverklaringen van Mark Rutte. Nu is hij ineens het goede heertje. Toch getuigt het coalitieakkoord van armoe. Die is inhoudelijk. We worden getrakteerd op een tamelijk naadloze voortzetting van Rutte IV.

Hoe weinig ambitieus het allemaal is laat zich goed toelichten aan de passage over het rekeningrijden. Dat wordt met grote bedachtzaamheid ingevoerd zodat pas vanaf 2030 automobilisten moeten betalen voor het aantal kilometers dat zij op ‘s-lands wegen afleggen.

Het akkoord: “We introduceren in 2030 een systeem van Betalen naar Gebruik voor alle automobiliteit en stellen in deze kabinetsperiode wetgeving vast. Basis voor het systeem is de motorrijtuigenbelasting, waarvan het tarief afhankelijk wordt gemaakt van het jaarlijks verreden aantal kilometers. De heffing is niet tijd- en plaatsgebonden en vervangt de dan nog bestaande tol-tracés, zoals de Westerscheldetunnel, de Kiltunnel en de voorgenomen doorgetrokken A15. Dit betekent dat gebruikers van elektrische en fossiele auto’s beiden gaan meebetalen aan het weggebruik”.

Rekeningrijden is een instrument bij uitstek om files op een effectieve wijze te bestrijden. Dat kan heel eenvoudig door het tarief van weg tot weg te laten afhangen van het verkeersaanbod. Hoe meer auto’s hoe hoger de prijs die de weggebruikers betalen. Marktwerking heet dat geloof ik, een beginsel dat de coalitiepartners toch dierbaar moet zijn.

Is dat ingewikkeld? Dat is helemaal niet ingewikkeld. In Singapore doen ze het zo sinds 1998. Elke automobilist heeft een kastje tegen de voorruit geplakt.  Boven de wegen hangen overal sensoren die fungeren als elektronische tolpoorten. Ze schrijven het voor dat moment geldende bedrag af op de prepaid-card die de automobilist in zijn kastje heeft geschoven. Het is dus zaak voor voldoende krediet te zorgen. Er moeten dus voldoende laadpunten zijn. Daarnaast kan men ervoor kiezen de tol rechtstreeks van de bankrekening af te laten schrijven. De technologie is beproefd en beschikbaar. Nederland hoeft niet, zoals met de OV-chipkaart gebeurde, eerst het wiel uit te vinden. Singapore kan ongetwijfeld de nodige knowhow en hardware leveren.

Buitenlandse automobilisten dienen van te voren zo’n kastje te bestellen als zij in Nederland willen rijden. Men kan zich voorstellen dat dit gratis geleverd wordt plus een lege prepaid-card.

De apparatuur van Singapore leest ook nummerborden. Wie een tolpunt passeert zonder kastje of zonder te betalen, krijgt een boete van 70 Singaporese dollar plus administratiekosten. Aangezien er heel veel van die punten zijn, ben je dan behoorlijk de sjaak.

Op die manier betalen de automobilisten die het wegennet het zwaarst belasten het meest, terwijl wie voor rijden in de daluren kiest veel minder in de portemonnee wordt geraakt. Dat ontmoedigt het reizen in de spits waardoor dure wegverbredingen en -verdubbelingen wellicht niet meer nodig zijn.

Kijk dat is nu ambitie. Dan is regeren vooruitzien maar dat is teveel gevraagd van het ancien regime , ook al heeft het zich in een nieuwe outfit aan ons gepresenteerd.

Bekijk de site van de ERP in Singapore.

Voor het overige ben ik van mening dat het toeslagenschandaal niet uit de publieke aandacht mag verdwijnen en de affaire rond het Groninger aardgas evenmin.