Roze Raadsdebatten: democratie moet je doen

De afgelopen en komende weken organiseren COC Haaglanden en DWH, de Delftse Werkgroep Homoseksualiteit, negen Roze Raadsdebatten in de negen regiogemeenten van het Stadsgewest.

Als debatleider/presentator neem ik vijf van de debatten voor mijn rekening. Ik voelde lichte spijt na mijn toezegging, geef ik eerlijk toe; het beslag op mijn agenda is aanzienlijk, maar evengoed: het doel, het agenderen van gemeentelijk LHBT-beleid, is ook mijn inzet wel een keertje waard. Het is te eenvoudig enkel op anderen te vertrouwen. Op hun tijd en energie. Ook zij hebben andere dingen te doen.

In een tijd waarin, wat enkele tientallen jaren vanzelfsprekend leek, merkbaar onder druk lijkt te staan. In een tijd waarin de lang bevochten positie van homoseksuelen en andere minderheden minder vanzelfsprekend lijkt te worden, is expliciet agenderen van belang.

In wet en regelgeving zijn wij ver gekomen. Maar in gedrag valt nog veel te winnen. In de sportverenigingen, in de kleedkamer, in de stadions. Of op het schoolplein of de universiteitscampus, waar ‘homo’ nog altijd een gangbaar scheldwoord is.

Geen reden om het woord af te schaffen. Wel reden om het gebruik, het gedrag, aan te pakken. Een proces van langere adem.

Het is eenvoudig te vergeten hoe kort geleden het nog is dat homoseksualiteit verboden en onzichtbaar was. Hoe kort geleden het nog is dat het veilig werd met je vriendje (of vriendin) hand in hand over straat te lopen. Hoe recent het is dat bekende artiesten als Wim Sonneveld (gedwongen) zwegen over hun seksualiteit en rolmodellen in de media volstrekt ontbraken. Hoe kort geleden het relatief nog maar is dat het COC zijn missie verborgen hield onder de nog altijd bestaande naam ‘Cultureel Ontspannings Centrum’. Of hoe de organisatie, enkele jaren eerder, in 1946, als de ‘Shakespeare Club’ werd opgericht. De oudste nog bestaande LHBTI-emancipatievereniging in de wereld.

Na twee debatten, in Westland en Leidschendam-Voorburg , voel ik mij licht gerustgesteld. Vrijwel alle raadspartijen namen aan de debatten deel. Alleen het CDA ontbrak opzichtig in Leidschendam-Voorburg. Zelfs ChristenUnie-SGP nam deel; een bemoedigend gegeven. Al kan dat een vooroordeel van mijzelf zijn.

Wat mij minder vrolijk stemde was de relatief lage opkomst van niet-partij gebondenen bij beide eerste debatten. Hoewel zaterdag in Delft een aanzienlijk grotere opkomst van roze kiesgerechtigden verwacht wordt, stemt het tot nadenken.

Om een cliché uit de kast te trekken (en hoe meer men uit de kast trekken kan, bij het spreken over LHBT rechten, hoe beter): de democratie, dat zijn wij zelf. Een falende democratie, waar al te graag over gesproken wordt, met de vinger naar de mannen en vrouwen ‘op het pluche’, uiteindelijk ook.

In het stemhokje, maar ook participerend in campagnetijd.

Verkiezingsdebatten over wezenlijke onderwerpen verdienen het oog en oor van de betrokkenen. Om het belang van het debat en het onderwerp kracht bij te zetten. Niet enkel op een boot of langs de kant bij de jaarlijkse Gay Pride in Amsterdam, maar ook en vooral in gesprek met de (plaatselijke) politici, die het verschil kunnen maken, voor en ook na 21 maart.

Wat werd opgebouwd door vorige, meer actie-gerichte generaties, moediger dan wij, onder moeilijkere omstandigheden dan die van nu, is aan ons om te verdedigen en waar mogelijk verder uit te bouwen. Door homo en hetero, maar vooral door wie onder de uitdijende letters LHBTIQRSTetc ook de eigen identiteit herkent. Niet door op Facebook te klagen over een grap bij Voetbal Inside, door woorden af te schaffen, of letters aan het minderheden alfabet toe te voegen. Niet enkel door bezorgde en ‘kritische posts’ te plaatsen als jongens tanden uitgeslagen worden met een betonschaar, maar door onszelf ook voor de gemeentepolitiek te interesseren. Door agendering van LHBT-beleid bij ons op de hoek zichtbaar kracht bij te zetten. Door zelf zichtbaar te zijn.

Zoals musici, die in de kleedkamer en de oefenruimte al te graag en al te luid klagen over Buma/Stemra, maar de jaarvergaderingen waarin zij het voor het zeggen zouden kunnen hebben, mijden. Zoals bewoners als ikzelf, die elke VVE vergadering aan zich voorbij laten gaan.

Politiek consumentisme is de dood van ieder systeem. En voor ieder opgebouwd (burger)recht. Partijkartel, referendum, verkozen burgemeester, of niet. Het ligt in onze eigen handen. Het is de kracht van de SP, hoe twijfelachtig de interne partijdemocratie bij de socialistische partij ook zijn mag, de kracht die men bij de PvdA en bij de meeste politieke partijen verloor: zichtbaarheid en participatie, ze zijn en blijven essentieel, maar gevaarlijk onderschat. Tevreden klagen is te makkelijk. Maar oh zo verleidelijk.

Laat je zien en laat je horen.

Fatsoen moet je doen; democratie ook.