Rutte heeft genoeg te bespreken met Poetin

Stella Lutskevich oogt jong en erg vriendelijk. Haar zoon Dennis zit gevangen. Hij deed mee aan een demonstratie op het Bolotnaya-plein. Zij vertelt, bijna bedeesd, dat ze Dennis gevraagd had waarom hij niet weg was gegaan toen het slaan en vechten begon. Zijn antwoord: “Mam, er waren ouders met kinderen bij. Die kon ik toch niet in de steek laten?”

Met dit als gevolg: 

         

Dennis probeerde te verhinderen dat de politie sloeg, hij trok aan de arm van een politieman. Vervolgens werd hij op zijn hoofd, op de borst en in het kruis geslagen. Familieleden van ‘Bolotanaya-gevangenen’ vertellen mij keer op keer dat hun broer of zoon vals is beschuldigd, dat er videobeelden zijn die hun onschuld bewijzen, dat het proces oneerlijk is en soms ook dat de behandeling in de gevangenis slecht is.

Pesterijen Men is bevreesd voor zeer hoge straffen. En er zijn vervelende pesterijen als rechtszittingen die uitgesteld worden, of verplaatst naar een heel kleine ruimte, zodat bijvoorbeeld ouders niet allebei aanwezig kunnen zijn en moeten kiezen wie hun kind wel kan zien en wie niet.

Hoe kan het dat de Russische regering zo meedogenloos te werk kan gaan en de principes van de rechtsstaat aan haar laars mag lappen? In gesprekken met vertegenwoordigers van ngo’s die zich op mensenrechten richten, komt een somber beeld naar boven. Werd een aantal jaren geleden de vrijheid van meningsuiting vooral ingeperkt omdat de overheid dat nodig had om stabiel in het zadel te blijven, de laatste jaren komt er steeds nadrukkelijker een ideologische component bij. Het benadrukken van traditionele Russische waarden, afzetten tegen het verdorven westen, gepaard met zeer harde repressie tegen alles wat uit de band kan springen.

Censuur Onafhankelijke media krijgen het steeds moeilijker. TV Rain bijvoorbeeld is door enkele controversiële uitzendingen in de problemen, zeker nu ook kabelexploitanten de censuur voor zijn en hen van de kabel gooien. En niet alleen de pers, ook advocaten en kunstenaars worden steeds verder aan banden gelegd.

Het nieuws in Nederland dat tijdens de Spelen alles en iedereen in Sotsji wordt afgeluisterd, en dat gegevens drie jaar bewaard worden, werd met een schouderophalen afgedaan. “Wat had je dan gedacht? Sotsji is een test voor een Veilige Stad. En na de Spelen gaat Poetin door en wordt alles nog harder.”

Spot drijven Daarom is internationale aandacht zo belangrijk. Op allerlei manieren. Want internationale bekendheid helpt mensen zich veiliger te voelen. En verder? Acties die een beetje de spot drijven met Poetin zijn misschien nog wel het meest effectief. Er was veel waardering voor de acties in Nederland bij het bezoek van Poetin (svp geen homo’s, geen onafhankelijke advocaten, journalisten achter deze lijn, om Poetin niet af te schrikken). Die raken hem in de kern, omdat ze het beeld van de sterke onoverwinnelijke leider aantasten.

Twee dagen voor de opening van de Spelen vinden diverse rechtszaken tegen Bolotnaya-gevangenen plaats. Gespreksstof te over zou ik denken voor Mark Rutte, in zijn ontmoeting met Poetin.