Salafistisch onderwijs, waar leggen wij de grens?

De meester trekt aan zijn pluizige baard. Hij kijkt nog eens naar de Arabische tekst die hij net op het bord heeft geschreven. Dan vraagt hij de klas: ¨Willen jullie meer of minder ongelovigen?¨ ¨Minder, minder, minder!¨, roepen de leerlingen, blij dat de drukkende stilte die de meester anders oplegt, even mag worden doorbroken. Nu kijkt hij niet boos, de meester . Hij glimlacht. Hij zegt: ¨Dan gaan we dat regelen!¨

Mag dat? Of ligt de grens hoger? Kan hij pas worden aangepakt als hij uitroept: ¨Dan gaan we ze doodmaken?”

Dit is een uitermate relevante vraag nu een grote meerderheid in de politiek op stel en sprong maatregelen wil tegen de groeiende invloed van het salafisme. Dat dat komt de onthullingen van NRC en Nieuwsuur over wat op een aantal islamitische zondagsscholen klaarblijkelijk wordt gedoceerd: de ware moslims moeten ongelovigen mijden en afvalligen verdienen de dood. De westerse maatschappij is fundamenteel slecht en daarom krijgen de leerlingen te horen dat ze maar het beste naar een islamitisch land kunnen verkassen waar zij hun kinderen in de geest van Allah kunnen op voeden terwijl toepassing van de sharia voor opperste rechtvaardigheid zorgt. Een van de godsdienstleraren had zelfs verlekkerd uit de doeken gedaan hoe hij tijdens zijn bedevaart naar Mekka de openbare onthoofding van een tovenaar had gezien op een plein.

Intoleranten De inspectie van het onderwijs zou, zo hoor je allerwegen, hier toch een stokje voor moeten steken. Helaas gaat het in de meeste gevallen om particulier onderwijs, dat vaak genoeg uit Saoedische bronnen wordt gefinancierd. Daar valt nu nog wettelijk niets tegen te doen want sinds Thorbecke is onderwijs in dit land vrij.

Waarom zou je die salafistische lessen moeten verbieden? Zij zijn, zeggen de voorstanders, in strijd met de Nederlandse normen en waarden zoals die bijvoorbeeld zijn neergelegd in de grondwet. Om het ouderwets te formuleren: zij bestrijden de vrijheid, die de kern is van Nederlands geestesmerk. Geen tolerantie voor de intoleranten!

Haatzaaien ´t Zou natuurlijk het gemakkelijkst zijn om gewoon op zijn Romeins een geloofsvervolging in te stellen. Je moet offeren aan de keizer of anders word je voor de leeuwen gegooid. Wij zouden dat natuurlijk op een eigentijdsere manier doen. Je moet trouw zweren aan de grondwet of anders worden paspoort dan wel verblijfsvergunning ingetrokken. Het probleem is alleen: zoiets is strijdig met de grondwet zelf en andere daaruit voortvloeiende wet- en regelgeving. Haatzaaien is verboden maar voor het overige mag je in ons land al dan niet voor de klas zo´n beetje zeggen wat je wilt. Het is bijvoorbeeld toegestaan om te onderwijzen dat god de ongelovigen met het eeuwige vuur van de hel zal straffen, waar zij wondvocht en kokend water te drinken krijgen. Het is daarentegen niet toegestaan om te prediken dat zij gedood moeten worden. Het Openbaar Ministerie zou wellicht nú al kunnen optreden waar zo expliciet tot moord wordt opgeroepen. Je overschrijdt de wet daarentegen niet, als je beweert dat de sharia beter is dan de Nederlandse wetgeving en bij dieven hand eraf!

Discriminatie Er lijkt nu een grote politieke meerderheid te ontstaan om de regels scherper te stellen, in ieder geval voor de klas. Dat zal dan een interessante discussie opleveren over waar de grens dan komt te liggen. Wanneer gaat zo´n koranleraar precies over de schreef? Waar wordt zijn onderwijs van nog net toegestaan strafbaar?

Die normen en grenzen gelden dan voor iedereen die zich in het Koninkrijk der Nederlanden bevindt want anders is het discriminatie. Je kunt moeilijk zeggen: in Nederland heerst volstrekte vrijheid van meningsuiting behalve als iemand zich op de koran beroept. Wie het lezen en onderwijzen uit de koran aan banden wil leggen vanwege de absoluut ondemocratische, discriminerende en wrede voorschriften, treft daarmee ook het Oude Testament. Je moest eens weten wat daarin staat over de aanpak van homoseksuelen. Moet de inspectie docenten aanpakken die van dat soort aanbevelingen in het woord gods weigeren expliciet afstand nemen? Of is het voldoende om er over te zwijgen?

Het zal allemaal niet gemakkelijk te zijn om tot een regelgeving te komen die in overeenstemming is met onze eigen normen, waarden en levensbeschouwelijke uitgangspunten op het gebied van vrijheid om te denken en te doen wat je wilt. Niettemin moet Nederland dit debat voeren: als wij de vrijheid van onderwijs (en die van meningsuiting) gaan inperken, waar leggen wij dan de grens?

Bondgenoot Er ligt nog een tweede kwestie: wij hebben hier te maken met levensbeschouwelijke beïnvloeding vanuit een ander land: Saoedi-Arabië, want dat financiert de nodige salafistische zondagsscholen. Ons koningspaar onderhoudt goede relaties met de collega´s in Riad. De leider van het vrije westen, Donald Trump, heeft niets dan lof voor Saoedi-Arabië en het is een belangrijke handelspartner van Nederland. In 2016 investeerde Nederland 3.337.000.000 euro in Saoedi-Arabië, aldus de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland. De cijfers over de Saoedische investeringen in Nederland zijn echter ¨ vertrouwelijk ¨. Lekker is dat. Het is geen vijandige macht waar we oorlogsschepen tegen uitzenden. Het is een bondgenoot waarvan de integriteit mede door die oorlogsschepen zal worden beschermd als Nederland zich laat bepraten om de marine naar de Perzische Golf te sturen.

Nogmaals: waar leggen wij de grens?