Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Saoedi-Arabië: Nederland moet zich niet door Trump op sleeptouw laten nemen

  •  
16-09-2019
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
SecDef Esper Hosts Saudi Vice Minister of Defense

© cc-foto: U.S. Secretary of Defense

Saoedi-Arabië, het land dat verleden week nog werd afgeschilderd als de baarlijke duivel, die royaal salafistische zondagsschooltjes financiert
Premier Mark Rutte aarzelt niet om de drone-aanval op de belangrijkste Saoedische olie-installaties scherp te veroordelen. Nederland is zeer verontwaardigd over deze aanval, waarbij zelfs mensenlevens in het geding waren, terwijl de energievoorziening van de hele wereld er door kan worden verstoord. Klein maar Dapper aan de Noordzee neemt het dus opnieuw op voor Saoedi-Arabië, het land dat verleden week nog werd afgeschilderd als de baarlijke duivel, die royaal salafistische zondagsschooltjes financiert waar met de Nederlandse kernwaarden de kachel wordt aangemaakt.
Nu is het land van prins Salman plotseling een beklagenswaardig slachtoffer. Nederland hobbelt zoals gewoonlijk braaf achter de Verenigde Staten aan, waar president Donald Trump zich inmiddels zo heeft opgepompt dat zijn toorn oudtestamentisch aandoet.
Gruwelijke vormen Even de achtergronden: sinds enkele jaren interveniëren Saoedi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten in de arme buurstaat Jemen, omdat  een sjiitisch denkende volksgroep, de Houthi, de zittende regering – meer van soennitische overtuiging – had verdreven. Jemen is traditioneel al een land waar de mannen het musket los in de hand hebben en eeuwenoude vendetta’s hoogtij vieren maar door deze interventie nam de burgeroorlog zelfs voor Jemenitische begrippen  gruwelijke vormen aan. De luchtmacht van de Saoedische prins Salman bombardeert de burgerbevolking zonder genade. Een voedselblokkade zorgt voor hongersnood.
De Houthi houden het vol dankzij steun van hun islamitische geestverwanten in Iran, waar kennelijk de drones vandaan komen die de Saoedische olie-installaties hebben getroffen. Trump en zijn veiligheidsman Mike Pompeo willen dit overigens niet geloven. Zij denken dat de aanvallen rechtstreeks uit Iran of Irak kwamen en dreigen nu met geweld tegen Teheran.
Hoe dan ook, salafisme is een extremistische vorm van de soennitische islam. Saoedi-Arabië stelt zich dan ook al sinds jaar en dag op als doodsvijand van de ketters geachte sjiitische ayatollahs in Iran. Beide landen vechten nu via hun bondgenoten in Jemen een proxy wa r uit zoals de Russen en de Amerikanen dat een halve eeuw geleden deden in Vietnam. De drone-aanval is daar een uitvloeisel van. Je kunt het de Houthi moeilijk kwalijk nemen dat zij terugslaan na zo veel extreem Saoedisch geweld.
Trigger voor een stevige recessie Ondertussen zit het Westen wel met de gebakken peren. De energieprijzen schieten omhoog en het is ondanks sussende taal uit Saoedi-Arabië absoluut niet duidelijk wanneer de olievoorziening weer op peil komt. Dat is na de Brexit en Trumps handelsoorlogen een nieuwe trigger voor een stevige recessie.
Het Westen krijgt deze klap in het gezicht om twee redenen: ten eerste heeft het nooit veel aandacht besteed aan de burgeroorlog in Jemen, ondanks de extreme wreedheid van de strijd en de oorlogsmisdaden van de Saoedische interventiemacht. Dat is allemaal met de mantel der liefde bedekt omdat prins Salman zo’n hondstrouwe bondgenoot is en wellicht ook omdat het Saoedische koningshuis, alsmede met het regime verbonden miljardairsfamilies, zo onvoorstelbaar veel geld hebben geïnvesteerd in het bedrijfsleven en het vastgoed van het Westen. De Houthi dulden het niet meer vergeten en veronachtzaamd te worden: met een zware klap hebben zij dan eindelijk de aandacht van de wereld op zich weten te vestigen.
De tweede reden is dat de Westerse mogendheden zich blijkbaar te afhankelijk hebben laten maken van een paar grote oliebronnen met aanpalende petrochemische industrie op één enkele locatie. Anders was er nu niet zoveel heisa op de markt en de hoofdsteden van het Westen. Het zijn reuzen op lemen voeten die met een paar gerichte slagen op precieze zwakke plekken aan het wankelen te brengen zijn.
En dan liggen die industriële complexen ook nog in een land met een dictatoriaal regime dat je steeds weer voor rare en onverwachte verrassingen kan stellen. Daar blijft het niet bij: Saoedi Arabië kent zelf een zwaar onderdrukte sjiitische minderheid – een paar miljoen inwoners – die voor het grootste deel langs de Perzische Golf wonen op en zeer dicht in de buurt van de grote oliebronnen.
Lage kosten Toch is dat allemaal niet de klap op de vuurpijl. De klap op de vuurpijl zijn de lage kosten van deze  aanslag. Als ze de drones niet van Iran hebben gekregen maar moesten betalen, dan was de prijs per stuk ongeveer vijftienduizend dollar. Daar hoef je niet voor zonder te zitten. Met een investering van ongeveer tweehonderdduizend dollar maximaal hebben ze wereldwijd de oliemarkten in opschudding en Saoedi-Arabië in serieuze moeilijkheden gebracht.
De ambitieuze prins Salman ziet met ingang van vandaag zijn olie-inkomsten drastisch dalen. Daar komt hij nog wel overheen. Ernstiger is dat de succesvolle aanslag geschiedde aan de vooravond van de grootste privatiseringsoperatie uit de wereldgeschiedenis: de staatsoliemaatschappij Aramco wordt gedeeltelijk naar de beurs gebracht omdat het regime anders zijn urgente moderniseringsprogramma’s niet kan doorvoeren, die absoluut noodzakelijk zijn om de sleutelpositie van het koninkrijk te handhaven. Komt die modernisering niet tot stand dan valt het land straks terug tot de status van kurkdroge en armzalige uithoek zodra de wereld echt afscheid gaat nemen van olie en gas als bronnen van energie.
Investeerders weten nu dat er een brandluchtje aan de aandelen zit. Wat dat betreft doet het militaire succes van de Houthi denken aan nine eleven. Met betrekkelijk eenvoudige middelen is de vijand een slag toegebracht waarvan de schokgolven nog jaren voelbaar zullen zijn. De Houthi hebben een voorbeeld gegeven dat de vele vijanden van de Westerse mogendheden overal in de wereld tot inspiratie zal dienen.
Wie een adequate politieke reactie wil geven, waar Nederland en de wereld iets aan hebben, moet die drone-aanvallen niet uit hun context trekken en komen met een simpele veroordeling. Dat is olie op het smeulend vuur gooien. Echte staatslieden pakken dit probleem in hun totaliteit aan. Die begrijpen dat een ingewikkeld probleem om een ingewikkelde oplossing vraagt. En durven dat ook te zeggen, in plaats van de grote witte heer in Washington na te praten.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.