Schippers heeft gefaald met Diane 35

Ivan Wolffers schrijft elke dag een gezond weetje, gebaseerd op onderzoeken met merkwaardige en soms ongelofelijke uitkomsten. Door de weetjes van Wolffers leer je van alles over bijvoorbeeld verschillende ziektes, medicijngebruik en gezond afvallen, maar ook over de vaak komische verschillen tussen mannen en vrouwen.

Nadat eerder duidelijk werd dat er door bijwerkingen van Diane 35 in de afgelopen jaren zeker 10 jonge vrouwen overleden adviseert het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) dat het middel niet meer aan nieuwe vrouwen moet worden voorgeschreven.

Met een eventueel verbod van het middel (zodat niemand het meer kan slikken) zoals in Frankrijk wel gebeurd is, wil het CBG nog even wachten tot mei wanneer een Europees onderzoek naar voor- en nadelen van Diane 35 is afgerond. Onze Minister van Volksgezondheid gaat dat allemaal ook nog in een brief aan de Tweede Kamer schrijven.

Even ter herinnering. Diane 35 is een anticonceptiemiddel dat niet als dusdanig voorgeschreven mag worden (zoals in andere landen wel gebeurt) maar dat in Nederland toch via een kunstgreep in de handel is gehouden omdat het effectief acne, beharing en vette huid voorkomt. Hoe je met regelgeving om moet gaan met een middel dat in werkelijkheid aan jonge vrouwen als anticonceptie wordt voorgeschreven met als leuke bijkomstigheid dat je een zachte huid houdt, is al een curiositeit op zich.

Artsen wordt geadviseerd via hun eigen richtlijnen voor anticonceptie toch vooral een veiliger middel voor te schrijven, maar ja, we weten dat een grote groep artsen nu eenmaal weinig affiniteit heeft met zulke adviezen. Het CBG kan dus heel simpel deze werkelijkheid negeren. Gewoon andere kant op kijken. Maar zelfs als je dan uitsluitend kijkt naar het gebruik van Diane 35 bij acne dan springt toch onmiddellijk in het oog dat een medicijn voor een cosmetisch probleem dat mogelijk dodelijke gevolgen kan hebben niet getolereerd kan worden.

De (cosmetische) voordelen wegen absoluut niet op tegen de risico’s. De medische rekenmeesters die beweren dat de risico’s wel meevallen – slechts 1 of 2 per 100.000 vrouwen – zou ik graag voor ogen willen houden dat een veiligheidsbeleid ten aanzien van medicijnen niet gebaseerd is op de 99.998 vrouwen bij wie er nooit iets mis gaat maar op de twee vrouwen die een longembolie door trombose krijgen en daaraan overlijden, op het leed van de ouders van die vrouwen, op hun vriendjes, vriendinnen, broers en zussen.

Van het artikel in de Telegraaf ‘Medische deskundigen verdeeld over risico’s anticonceptiemiddel’ wordt ik daarom een beetje lacherig. Medische deskundige, wat adviseer je je eigen dochter van zeventien als ze aan anticonceptie begint?

We kennen het risico bovendien al sinds 2001. Ik vind daarom dat het CBG gefaald heeft gedurende de afgelopen 12 jaar in haar veiligheidsbeleid (dat de autoriteiten in andere landen ook in meerdere of mindere mate gefaald hebben laat me onverschillig). Het College heeft goed haar best gedaan te beoordelen welke nieuwe middelen er toegelaten kunnen worden. Er zijn dikke dossiers aangelegd in een periode dat er nog geen problemen waren. Men heeft ook, zij het wat minder effectief, goed bijgehouden welke nieuwe problemen bij het gebruik de kop op staken. Maar het College is niet in staat geweest het werkelijk voorschrijven en het werkelijke leed in gezinnen waar jonge vrouwen overleden zonder dat het nodig was te voorzien. Waarom? Omdat het te weinig een veiligheidsbeleid hanteert en te veel een toelatingsbeleid.

Conclusie? Het CBS heeft onvoldoende bijgedragen aan een behoorlijk veiligheidsbeleid, dacht met een opmerking over een bijwerking in de bijsluiter te kunnen volstaan. Alles was juridisch afgehandeld. De bijwerking staat ergens en in de richtlijnen voor artsen staat dat ze beter iets anders kunnen voorschrijven. Klaar? Nee, want er is niets gedaan om meer invloed uit te oefenen op het voorschrijven en er is niets gedaan aan het garanderen dat de gebruiker van de zorg mondig gemaakt wordt om zelf ook over haar eigen veiligheid te beslissen. Wie is verantwoordelijk voor het CBG? Uiteindelijk is de minister daar verantwoordelijk voor. Ik verwacht daarom van de minister dat ze meer doet dan een brief sturen die voor haar door het CBG geschreven wordt en dat ze ook kritisch durft te kijken naar wat er met het CBG moet gebeuren om te voorkomen dat we volgend jaar een vergelijkbaar verhaal in de kranten op zien duiken over de anticonceptiemiddelen Yasmin of Mercilon.

Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Het vorige weetje: Minister, doe iets aan Diane-35!

Het nieuwe boek van Ivan Wolffers is: Het gezonde lifestyleboek