Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Schuldig tot het tegendeel bewezen is

  •  
11-04-2014
  •  
leestijd 2 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Beklemmende en ijzersterke verfilming van het drama dat Lucia de B. overkwam
Slachtoffers zijn lastige onderwerpen voor drama, omdat ze passief zijn in het onrecht dat hen wordt aangedaan. Bovendien is de lijn tussen goed en fout helder. Een film over Lucia de Berk had daarom makkelijk een drammerig melodrama kunnen opleveren. Dat Lucia de B. wel slaagt, is een knappe prestatie van alle makers.
Het verhaal is bekend. De Haagse verpleegster Lucia de Berk werd in 2003 veroordeeld tot levenslang voor de moord op vijf patiënten en in 2010 vrijgesproken, nadat duidelijk werd dat dit natuurlijke sterfgevallen waren. Scenarioschrijvers Moniek Kramer en Tijs van Marle ontleden messcherp hoe zo’n juridische dwaling ontstaat: het Openbaar Ministerie wil zich bewijzen, het ziekenhuismanagement wil zijn straatje schoonvegen en een rechtbank heeft geen benul van statistiek. De door de pers aangejaagde massahysterie doet de rest.
Weldenkende hogere middenklassers Ook snijden de scenarioschrijvers onderwerpen aan waar Nederlandse films meestal over zwijgen. De autoriteiten zijn allemaal onderdeel van dezelfde club goed opgeleide, weldenkende, hogere middenklassers. Ze houden elkaar geen hand boven het hoofd, maar het komt domweg niet bij ze op dat hun vrienden en kennissen zich hebben vergist. Hier tegenover staat Lucia de Berk, een volkse vrouw met getroebleerde jeugd die wel eens tarotkaarten legt.
Klassenverschillen en vooroordelen zorgen voor misverstanden. De klokkenluiders die de fouten van Justitie in het licht brachten, zijn in de film samengevoegd tot één persoon: een parketmedewerker die zich eerst fanatiek inzet voor de veroordeling maar later twijfels krijgt. Een dergelijke dramatisering is goed te verdedigen en de slottekst van de film komt hier openlijk voor uit.
Bekering Er zijn wel enkele kanttekeningen bij te plaatsen: de bekering van de personages komt wel heel snel en af en toe klikt deze thrillerplotlijn wel erg netjes in elkaar. Dat past niet goed in een film over chaotische willekeur.
Het acteerwerk is uitstekend. Ariane Schluter lijkt niet alleen op Lucia de Berk, ze speelt ook perfect de verwarring en boosheid waarmee haar personage zich dieper in de nesten werkt, zonder te zwelgen in zelfmedelijden. Sallie Harmsen is eveneens sterk als klokkenluider. Terwijl er om hen heen van alles gebeurt, concentreert regisseur Paula van der Oest de camera op hun gezichten. Wat ze er bij voelen, moet de kijker zelf invullen. Zo wordt het mogelijk mee te leven met zowel het slachtoffer als de schuldigen.
Dat is het beklemmende van Lucia de B: dit onrecht is iets dat iedereen zou kunnen overkomen of zou kunnen aanrichten.
Bart Juttmann, bekend van de webserie Ideale Liefde, bespreekt op Joop wekelijks een film.  Volg Bart ook op Twitter

Meer over:

opinie, lekker
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.