Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Het semantische spel van Koenders en het effect van Davids

  •  
08-04-2017
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
81 keer bekeken
  •  
ANP-50595931
‘Begrip’ van Nederland voor Amerikaanse raketaanval Syrië getuigt van weinig fantasie
Waar de actualiteitenrubrieken en opiniemakers nog analyseren of de Amerikaanse raketaanval op een Syrische luchtmachtbasis nabij Homs nou goed of fout is, sprak demissionair minister van Buitenlandse Zaken Bert Koenders al gauw van begrip. Koenders formuleerde het Nederlandse regeringsstandpunt uiterst voorzichtig. Koenders weigert te spreken van politieke steun, omdat die term te beladen zou zijn. Daarmee refereert de minister naar het rapport van de Commissie-Davids (2010), waarin wordt gesteld dat de Nederlandse regering in haar opvattingen tijdens de Irakoorlog (2003) werd geleid door de “Atlantische reflex”: een vanzelfsprekende loyaliteit aan de VS, waardoor andere standpunten bij voorbaat niet verkend werden. Terecht wordt in het rapport gesteld dat er een zekere ‘intellectuele bloedarmoede’ heerst in het debat over dit onderwerp.
Amerikaanse aanvallen en Nederlands begrip Nederland toont vrijwel altijd begrip voor Amerikaanse aanvallen en interventies in het Midden-Oosten. Die continuïteit is gestoeld op de gedachte dat consistentie in je standpunten je niet alleen een internationaal betrouwbaar partner maakt, maar ook je invloed vergroot. Hoewel de internationaal rechterlijke basis van de aanvallen vaak discutabel is, kunnen de Amerikanen rekenen op een vrijwel onuitputtelijk Nederlands ‘begrip’. Hooguit betreurt het kabinet een aanval, om vervolgens nog in dezelfde zin te spreken van ‘begrip’ voor de Amerikaanse motieven.
Het Atlantisch dogma Het is vreemd dat Nederland ruim 25 jaar na de Koude Oorlog nog steeds vrijwel onmiddellijk reageert met ‘begrip’ wanneer een Amerikaanse president besluit tot een niet door de VN-Veiligheidsraad gesanctioneerde aanval op een Syrische luchtmachtbasis. Zeker omdat Trump zich negatief uitlaat over voor Nederland belangrijke onderwerpen: hij is kritisch over de NAVO en juist positief over Brexit. Trump is geen betrouwbaar partner, getuige de plotselinge draai in zijn Syrië-beleid. Dat terwijl de Amerikanen Nederland wel willen inzetten als betrouwbaar partner. Zo kan Nederland ingezet worden bij het uitvoeren van de Amerikaanse agenda in Europa.
‘Begrip’ versus politieke steun Ook is het aanmatigend dat Koenders zich uitlaat over de term ‘politieke steun’. Door het te benoemen als ‘beladen term’ reduceert hij de kwestie tot een semantische discussie, waarmee hij feitelijk de conclusies van de Commissie-Davids bagatelliseert. Alsof een niet door de VN-Veiligheidsraad gesanctioneerde aanval opeens niet meer controversieel is omdat je het over ‘begrip’ hebt in plaats van ‘politieke steun’. Daarmee is het standpunt inhoudelijk niet anders, maar wordt de discussie wel vakkundig vermeden.
Waar is de discussie? Natuurlijk is een raketaanval van een ander kaliber dan een interventie, en zeker, er is ook sprake van een radicaal veranderde internationale context. Echter is het Nederlandse standpunt juist daarom zo vreemd. Waar de VS voorheen een betrouwbare partner was, lijkt Trump totaal onberekenbaar. Hoewel er in de media voldoende Trump-fluisteraars zijn die het aandurven om de intenties van zijn acties te verklaren, is na enkele maanden President Trump duidelijk dat hij niet alleen onvoorspelbaar is, maar ook roekeloos. De raketaanval op de Syrische luchtmachtbasis is daar het jongste bewijs van. Dat de Nederlandse regering ondanks al die onzekerheid begrip toont en verzandt in semantische discussies over de beladenheid van de term ‘politieke steun’ toont aan dat dit kabinet 14 jaar na de Irakoorlog nog altijd vastzit in de Atlantische reflex.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.