SNS-debacle is de schuld van de politiek

Na het domino effect in 2008 waarbij wereldwijd banken in de problemen kwamen, werd door overheden gretig de portemonnee getrokken. Goed om een totale ineenstorting te voorkomen. Maar van de fouten uit het verleden werd niet geleerd. De teloorgang van de SNS bank is dan ook niet vreemd.

De SNS bank is in problemen gekomen door haar vastgoedtak. In die sector is het al sinds het uitbreken van de crisis stille paniek. Vele panden zijn zwaar overgewaardeerd, maar niemand durfde het probleem aan te pakken. In Spanje is duidelijk hoe groot het probleem is in de vastgoed sector. Alhoewel Spanje zijn begroting redelijk op orde had bij het uitbreken van de crisis, was het probleem zo groot dat Spanje alsnog in de problemen kwam.

Ook in Nederland is al jaren bekend dat de vastgoed zwaar overgewaardeerd is op de balansen van fondsen en banken. Maar ook in Nederland durft niemand aan de bel te trekken, uit angst dat de sector dan meteen in elkaar zakt. Dat zou betekenen dat vele instellingen zwaar moeten afschrijven op hun vastgoed, wat menig faillissement zou opleveren. Mond houden en billen tegen elkaar is het adagium.

En op politiek bestuurlijk niveau durft men nog minder. De VVD bij monde van Rutte houdt niet van vergezichten. Stelselmatig heeft Rutte in Europa maatregelen tegengehouden die een stevige herstructurering van het financiële systeem impliceerden. Volgens de VVD is het nog altijd een marktcorrectie. Met als resultaat dat niemand dus de banken controleerde op problemen zoals nu bij de SNS. Na het uitbreken van de crisis had elke kast opengetrokken moeten worden om vast te stellen welke lijken erin zaten. Dan waren de problemen zoals bij de SNS tijdig ontdekt.

Vanaf 2009 geven vooraanstaande economen al aan dat de financiële sector gesplitst moet worden en dat er een drastische herschikking van schulden en overwaardering moet plaatsvinden. De financiering hiervan kon worden gevonden in een Europese aanpak. Maar de Nederlandse en Duitse politiek bleven hun voet dwars zetten. Slechts enkele cosmetische verbeteringen werden aangebracht, zoals een hogere dekkingsgraad en strengere eisen bij hypotheekverstrekkingen. Wat uiteindelijk leidde tot stilstand in de woningmarkt.

Dat de SNS onderuit gaat kan niemand verbazen. Het zou mij ook niet verbazen dat over enige tijd de volgende bank of instelling zich aandient met zware waarderingsproblemen. De politiek in Nederland en Europa steekt al meer dan 4 jaar haar hoofd in het zand. Men weigert stelselmatig een systeem dat zo aantoonbaar faalt, aan te pakken en te herstructureren. Dat Dijsselbloem nu voor het blok staat en weinig anders meer kan, is ergens wel te begrijpen. Maar wat ik niet wil begrijpen dat de PVDA accepteert van de VVD dat deze partij halsstarrig weigert de sector aan te pakken en ook in Europa nog altijd dwars blijft liggen. Als de PVDA het verschil wil maken ten opzichte van het vorige kabinet, dan heeft ze nu een edele maar ook zware taak.

Dit artikel staat ook op de website van Hans Groen