Staat de VVD ook voor mensen die het niet op eigen kracht kunnen?

Deze week wordt de omvangrijke Wet Werken naar vermogen in de Tweede Kamer behandeld. April Ranshuijsen is een van de ondernemers met een arbeidsbeperking die een gesprek had met Staatssecretaris De Krom over ondernemen met een arbeidsbeperking. Naar aanleiding van dit gesprek, en het artikel wat daarover is verschenen in Trouw (3 april 2012), heeft zij besloten een open brief te schrijven aan de Staatssecretaris.

Geachte Staatssecretaris De Krom,

Op 2 april had ik met u, samen met een aantal collega ondernemers, een bijeenkomst over ondernemerschap door mensen met een arbeidsbeperking. U gaf aan ons als voorbeeld te zien en als inspiratiebron te willen gebruiken. Dat is natuurlijk hartstikke goed en leuk nieuws.

U was bijzonder geïnteresseerd in de succesverhalen en wilde weten waarom het ‘ons’ wel lukt en anderen niet. Een goede vraag, met een nog veel interessanter en complex antwoord. Op deze vraag is namelijk geen eenduidig antwoord te geven, omdat niemand hetzelfde is en elke arbeidsbeperking een andere ondersteuning nodig heeft. De woorden ‘willen, passie en daadkracht’ werden genoemd, iets wat elke ondernemer én werknemer met een arbeidshandicap zal herkennen en beamen. Het kost in de meeste gevallen nu eenmaal meer moeite, vechtlust en een lange adem om een baan te vinden en te behouden.

De ondernemers waren het unaniem eens over hoe belangrijk goede randvoorwaarden zijn om de stap naar werk, ondernemerschap óf loondienst, te kunnen en durven zetten. Genoemd werden het belang van voorzieningen op maat. Bijvoorbeeld toegankelijk (openbaar) vervoer en werkplek, passende hulpmiddelen, begeleiding, een jobcoach en een financieel vangnet wanneer om medische redenen een periode minder productief gewerkt kan worden. Als zeer belangrijk punt werd ook de flexibele zorg genoemd, zowel in de vorm van begeleiding als verzorging. Je kan als ondernemer of werknemer in loondienst toch niet te laat, of in je pyjama, op je werk komen omdat de reguliere zorg geen maatwerk kan leveren? Of als je niet zelfstandig naar het toilet kan, moet je dan maar in je broek plassen? Kortom, voorzieningen, zorg en begeleiding op maat zijn essentieel om te kunnen werken naar vermogen.

Door de diverse voorzieningen en randvoorwaarden die er nu zijn, hebben mensen zich een plek op de arbeidsmarkt kunnen verwerven. Een aantal ondernemers gaf aan hierdoor nu zelfs het twee of drie dubbele aan productieve uren te kunnen werken in verhouding tot de tijd waarin deze voorzieningen niet beschikbaar waren. Voorzieningen die op een aantal punten nog zouden moeten verbeteren, maar met de nieuwe kabinetsplannen juist flink worden afgeslankt of helemaal verdwijnen. Begeleiding, sociale werkplekken, jobcoaching en het Persoonsgebonden Budget voor verzorging op maat zijn daar ook een paar voorbeelden van.

Bij deze essentiële punten, de randvoorwaarden, leek u wat ongemakkelijk. U gaf aan het niet te willen hebben over wat niet goed gaat, maar over wat wel goed gaat. Het is zeker goed om te kijken naar wat goed gaat en waarom de een wel verder komt en de andere niet, maar daarbij moet wel eerlijk en reëel gekeken worden. Het is een samenspel en kan en mag niet eenzijdig worden belicht. Uw reactie: “Daar gaat het nu niet over” en “Dat valt niet onder mijn departement”. Als u ons echt als voorbeeld en inspiratiebron ziet, dan vraag ik u met klem ook bereid te zijn tot het serieus nemen van zaken die u wellicht niet wil horen.

De VVD, uw partij, en de partij van onze Premier Rutte zegt:

…uit te willen gaan van de mogelijkheden van de persoon, niet de onmogelijkheden. Een belangrijke randvoorwaarde om dit voor alle gehandicapten te bereiken is goede en onafhankelijke ondersteuning, waarbij het altijd moet gaan om maatwerk, zodat deze mensen zo zelfstandig mogelijk kunnen wonen en werken.

Bent u bereid om met verschillende ministeries te overleggen en te kijken naar mogelijkheden om álle voorzieningen die iemand nodig heeft mogelijk te maken. Alleen dan kan verwacht worden dat mensen hun capaciteiten en talenten ook naar vermogen kunnen inzetten. Bent u bereid om met mij en andere ervaringsdeskundigen om de tafel te gaan en samen met uw collega’s van verschillende ministeries te kijken naar wat echt nodig is? Bent u bereid om onder ogen te zien dat veel mensen willen werken en genoeg capaciteiten en talenten hebben, maar daarbij vaak voorzieningen op maat nodig hebben? En bent u bereid om vaart te zetten achter de ratificatie van het VN-Verdrag voor rechten van mensen met een beperking? Een verdrag dat al door 88 landen is geratificeerd. Een verdrag dat dit kabinet maar voor zich uit blijft schuiven zodat zij niet verplicht kan worden gesteld om bijvoorbeeld openbaar vervoer en gebouwen voor iedereen toegankelijk te maken.

Ik daag u uit om te laten zien dat de VVD en dit kabinet staan voor kijken naar mogelijkheden en daarbij ondersteuning op maat als essentiële voorwaarde zien. Je kan niet eerst de randvoorwaarden onder mensen vandaan schoppen en dan verwachten dat dit mogelijkheden creëert en mensen stimuleert om te kunnen participeren op de arbeidsmarkt.

Ik daag u uit om te laten zien dat de VVD staat voor iedereen, en niet alleen voor de mensen die het op eigen kracht, en zonder voorzieningen op maat, ook wel redden.

Met vriendelijke groet,

Volg April Ranshuijsen ook op Twitter: @SiriusApril