Standrechtelijke executies een islamitisch fenomeen?

Maarten Zeegers schrijft doorgaans prima stukken. Vooral zijn artikelen die ingaan tegen de eenzijdige anti-Assad bijdrages kan ik waarderen. Even dacht ik in ‘De Syrische revolutie is verloren’ weer een goede aanvulling te herkennen. Zeegers blijft helaas in gebreke, niet alleen inhoudelijk maar ook analytisch.

Zeegers probeert in de Volkskrant het geweld van de rebellen – die onlangs en public milities standrechtelijk hebben geëxecuteerd – te verklaren vanuit fundamentele cultuurverschillen tussen Oost en West. Vooral bij het woord ‘fundamentele’ wringt mij de slipper. Volgens Zeegers geldt er in het Midden-Oosten nou eenmaal een eeuwenoud principe: ‘oog om oog, tand om tand’. ‘Als iemand jouw broer vermoordt, dan doe jij hetzelfde met hem,’ aldus Zeegers die het islamitisch recht nauwkeurig zegt te hebben bestudeerd.

Ten eerste. Wraak is zo oud als de mensheid. Het ‘oog om oog’ principe – vaak opgevat als een pleidooi of vrijbrief voor wraak: daar hebben moslims echt geen patent op. Iemand met een theologische achtergrond zou op zijn minst op de hoogte moeten zijn van de andere geschriften. Wat dacht je van Leviticus 24:19, Deuteronomium 19:21, Exodus 21:24 of Mattheüs 5:38-41. Allemaal passages waarin oog-om-oog wordt besproken én gerechtvaardigd. Aangezien onze cultuur en wetten gebaseerd zijn op de joods-christelijke traditie lijkt me dat nogal evident: ofwel het vermelden waard. Vooral als je op de religieuze toer gaat.

Ten tweede. Zeegers schrijft in zijn artikel dat de daden van rebellen door de islamitische regels worden gesteund. Wat hij niet vertelt is dat dit type berechtingen niet met de sharia stroken en alleen begrepen kunnen worden in de gewelddadige context van het conflict zelf. En dat Assad de toon heeft gezet. Als men klaar is voor rechtvaardige berechtingen, dan kunnen die alleen plaatsvinden in een functionerend rechtssysteem. Daar is momenteel in Syrië allesbehalve sprake van. Straffen zijn bovendien alléén van toepassing op de dader. Men kan niet de broer van een moordenaar doden, zoals hij in het artikel beschrijft. Zeegers hoort dit te weten, en als hij dat niet weet verwijs ik hem door naar hoogleraar Ruud Peters van de UvA, die hem er het fijne over kan vertellen.

Ten derde. Ik had verder liever gezien dat Zeegers had beschreven dat de idealen van rebellen niet alleen door de Koran, maar vooral door buitenlandse mogendheden worden gestimuleerd. Nergens wordt in het artikel vermeld dat de Syrische rebellen er niet alleen voor staan. Er zijn ontzettend veel, nog meer dan bij de andere opstanden, buitenlandse inmengingen die hoogstwaarschijnlijk een balkanisatie van het land in gang hebben gezet. Momenteel stimuleren onder andere Turkije, Saudi-Arabië, Bahrein, de VS en Groot-Brittannië op verschillende wijze de opstand. Zij voorzien de rebellen van trainingen, informatie, geld en wapens. Volgens deskundigen gooien zij met hun inmengingen olie op het vuur en is de kans groot, als dat niet al aan het gebeuren is, dat het land op een burgeroorlog afstevent. Suggereren dat de rebellen er alleen voor staan, zoals hij onlangs in een radio-interview betoogde, diskwalificeert hem als deskundige.

Tenslotte heeft Zeegers het over fundamentele cultuurverschillen. Hij impliceert hiermee dat moslims uitblinken in standrechtelijke executies en moordzuchtigheid. Maar is dat terecht? Los van het feit dat het belachelijk is met vingers te wijzen en in gradaties van gruwelen te spreken, wil ik Zeegers wel even wijzen op de volgende historische gebeurtenissen. Wat dacht je van die Amerikaanse soldaat die in 2006 een heel gezin, incluis vrouwen en kinderen vastbond, en executeerde? Of wat dacht je van die Amerikaanse militair die in 2012 zestien Afghanen executeerde, waarvan negen kinderen? Wat dacht je van de tot 45 dagen veroordeelde Israëlische soldaat die recentelijk twee Palestijnse vrouwen – die nota bene witte vlaggen droegen – toch executeerde?

Even iets verder in de tijd dan maar. Wat dacht je van de militairen die onder aanvoering van Lt. William L. Calley Jr. in 1968 vijfhonderd ongewapende burgers standrechtelijk executeerde? Of de vierhonderd burgers in Korea die in de jaren vijftig kennis maakten met een Amerikaans vuurpeloton. En de massaslachtingen in Srebrenica, Rwanda, Sabra en Shatila, Birma en de Tweede Wereldoorlog? Zou Zeegers hier een religieuze draai aan durven te geven? Of een culturele? Indien hij voor het laatste kiest, dan mogen we toch echt erkennen dat onze joods-christelijke cultuur achterlijke vormen kan aannemen.

We kunnen nog eindeloos doorgaan met opsommingen en vingertje wijzen. Maar belangrijker is mijn conclusie: Arabieren en moslims verschillen in bloeddorst en moordzucht écht niet van andere volkeren. Wie dat hard probeert te maken heeft de geschiedenis als vijand. Of gewoonweg last van cognitieve dissonantie. En als je misschien dacht dat wij Nederlanders de uitzondering op de regel zijn. Kijk dan vanavond om 21:15 op Nederland 2 naar ‘Altijd Wat’. Dan zie je hoe het met 3500 Indonesiërs afliep die op Zuid-Celebes de Nederlandse Kapitein Westerling op bezoek kregen. 

Volg Abdelkarim ook op Twitter