Steeds meer moslims vinden veiligheid in hun geloof

Ai, ai, ai, oei, oei, oei. Wij koesteren een adder aan onze borst. Er groeit een gezwel in ons ooit zo gave land. Het Sociaal Cultureel Planbureau heeft het zelf gezegd. De moslims worden almaar religieuzer en hunne vrouwen grijpen steeds massaler naar hoofddoek en hijab. De kranten staan vol alarmistische berichtgeving waarin dit element naar voren komt. Ze ontlenen dat aan de meest recente publicatie van het SCP: De Beleving van Moslims in Nederland. Diversiteit en Verandering in Beeld, door Willem Huijnk. Je kunt het gratis downloaden.

Islamisering Wij nemen het document zelf ter hand om tijdig kennis te nemen van de manier waarop de “islamisering” Nederland definitief in zijn greep zal krijgen zodat straks ook onze joods-christelijk-humanistische dochters verplicht aan de hoofddoek moeten. Afgelopen woensdag was er op de Duitse publieke televisie nog een bewerking te zien van Houellebeq’s toekomstroman Soumission. Die Willem Huijnk is vast een profeet. Geschrokken lezen wij zijn publicatie na geestelijk te zijn voorbereid door de msm en door Pritt Stift van GeenStijl, die schrijft: “Onze moeslims worden steeds moeslimmerderder.”

Je denkt: “Koop zelf een hakbijl voor de andersdenkende het doet, die nu eenmaal de verlichting niet heeft doorgemaakt. ” Je opent het document van het Sociaal Cultureel Planbureau en je leest:

Wat ons onderzoek wel laat zien, is dat het merendeel van de strikte en vrome moslims openstaat voor culturele diversiteit en afkeurend staat tegenover het gebruik van geweld. Ook geeft een groot deel van hen aan te gaan stemmen. Zij wijzen de democratische rechtsstaat en de bijbehorende instituties dus voor het overgrote deel niet af, zoals dit wel het geval is voor bepaalde orthodoxe stromingen binnen het salafisme. Een zeer klein deel van de Turkse en Marokkaanse moslims die wij hebben onderzocht beschouwt zich als salafist. Tegelijkertijd is het waarschijnlijk dat niet iedere salafist zich expliciet zo noemt: zij zien de wijze waarop zij hun geloof belijden als enige ware vorm van de islam en niet als een van de stromingen daarbinnen.

Volgens Huijnk valt het met het ultra-orthodoxe salafisme wel mee. In Nederland

Roex et al. (2010) schatten dat ongeveer 8% van de Nederlandse moslims streng orthodox is. Dit is bijvoorbeeld gebaseerd op normen met betrekking tot het luisteren naar niet religieuze muziek, het vermijden van plekken waar alcohol wordt gedronken en normen over omgangsvormen tussen mannen en vrouwen, bijvoorbeeld het komen op plekken waar mannen en vrouwen gezamenlijk aanwezig zijn. De schatting van het streng orthodoxe deel van de moslims in de studie van Roex et al. (2010) is dus aanzienlijk kleiner dan onze schattingen van de vrome of strikte moslims in de periode 2006-2015. Alhoewel de twee onderzoeken niet een op een met elkaar vergeleken kunnen worden door verschillen in onderzoeksopzet en tijdstip, zijn er dus wel sterke aanwijzingen dat het inhoudelijk om verschillende groepen gaat. De door ons geïdentificeerde moslimgroepen die het meest gelovig zijn (strikt en vroom) kunnen dus niet gezien worden als streng orthodox.

Wat staat daar nog meer:

De onderlinge beeldvorming van moslims en niet-moslims is veelal niet positief; dit staat contact en de bereidheid om kennis te nemen van elkaars denkbeelden in de weg. De afwerende houding vanuit de Nederlandse samenleving maakt het geloof, de moslimidentiteit en het behoren tot een gemeenschap extra aantrekkelijk (Ketner 2008). De negatieve beeldvorming kan een stimulans zijn om zich te verdiepen in de kennis over de islam. Dit geldt mogelijk nog het meest voor de Marokkaanse groep; de beeldvorming over hen is het meest negatief, zij zijn de meest gestigmatiseerde migrantengroep in Nederland.

Wie het hele rapport doorneemt stelt vast dat het beeld nogal divers is. Meer rechtzinnige geloofsopvattingen zijn binnen de islam inderdaad aan een opmars bezig maar door de bank genomen zijn moslims met een Marokkaanse achtergrond een stuk vromer dan hun Turkse geloofsgenoten. Onder die laatste groep is nog niet de helft echt praktiserend. De Surinamers zijn helemaal islamieten op grote wielen. Wel is duidelijk dat veel moslims sinds het begin van deze eeuw steeds meer een toevlucht nemen tot hun geloof. Dat wordt steeds meer bepalend voor hun maatschappelijk handelen en hun ethiek.

Maagdelijkheidscultus Zij neigen tot een strenge en precieze navolging van de godsdienstplichten, van de ge- en de verboden. Ze houden er conservatieve opvattingen op na: in sexualibus lijken die sterk op wat in de jaren vijftig onder katholieken en protestanten nog gemeengoed was: een maagdelijkheidscultus, gruwen van alles wat anders is dan het zendelingenstandje, afwijzing van homoseksualiteit. Tegelijkertijd zien wij dat voor vrouwen wel strenge kledingvoorschriften gelden maar voor mannen niet. Er is zelfs een hele mode ontstaan, hip modest fashion geheten, die inmiddels zelfs door H&M omarmd is , want kapitalisten flirten met alles dat geld oplevert. Verreweg de meeste vrome moslims voelen zich blijkens het rapport goed thuis bij zulke opvattingen maar de aanhang van het salafisme – de meest strenge geloofsleer, die zelfs muziek afwijst – blijft gering.

Wij hebben zo’n ontwikkeling wel eens vaker meegemaakt in Nederland. Toen zo rond 1870 de industriële revolutie serieus zijn intrede deed, terwijl op het platteland een structurele economische crisis woedde, begonnen de steden sterk te groeien. Gemeentes als Amsterdam, Rotterdam of Den Haag zagen hun inwonertal binnen een kwart eeuw verdrie- tot vervijfvoudigen. Je zou denken dat de grote modernisering van het leven die daarmee gepaard ging, zou leiden tot een grote ontkerkelijking. Maar dat gebeurde niet. Integendeel. De nieuwkomers in de steden hielden juist vast aan het geloof van hun vaderen, katholiek of calvinistisch. De meeste neogotische kerken stammen uit deze periode en daar schrokken de tijdgenoten net zo van als veel Nederlanders nu als zij met angst en beven minaretten boven de daken van hun buurt zien verrijzen.

Christelijke dominantie Orthodoxe leiders zoals Abraham Kuyper of Herman Schaepman schiepen een politieke machtsbasis op grond van dit gegeven. Daar danken wij de christelijke dominantie in de Nederlandse politiek aan, die bijna de hele twintigste eeuw duurde. Het geloof bleek een houvast om in een chaotische omgeving vol kansen, bedreigingen en verleidingen de orde binnen je denkraam te handhaven.

De liberale elites reageerden scherp afwijzend op deze herkerstening. Hun leider Jan Kappeyne van de Copello noemde de streng calvinistische leider van de antirevolutionairen Abraham Kuyper “de vlieg die de zalf bederft”. Katholieke en protestantse politici werden aangeduid als dompers, dat wil zeggen kaarsendovers. Zij wilden immers het licht uitdoen. Dit alles werkte sterk contraproductief. Ik bewaar in mijn boekenkast een jaargang van een katholiek blad uit die tijd met de trotse naam: “Het dompertje van den ouden Valentijn.”

De greep van het geloof is – voor zover het christelijk Nederland betreft – pas in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw serieus verslapt. Een hele generatie bleek het geloof der vaderen ontgroeid. Onder moslims is zo’n liberalisering niet op gang gekomen. Een groot deel van hen schept met het geloof orde in de chaos van de eenentwintigste eeuw net als de christenen van rond 1900. Het rapport van het Sociaal Cultureel Planbureau stelt dat de afwijzende houding van veel Nederlanders tegenover de islam en moslims in het algemeen, deze tendensen nog eens versterkt. Als je bij sollicitaties steeds je neus stoot en standaard voor jihad-sympathisant wordt aangezien, is het voorstelbaar als je veiligheid zoekt in koran en hadith, als je juist niet luistert naar de normen en waarden die een omgeving je dwingend op wilt leggen. Dat je denkt: naar de duivel met GeenStijl. Ik ga bidden.

Godvergeten preutsheid Het zou mooi zijn als moslims hun eigen revolutie van de jaren zestig zouden doormaken, als ook hún een geestelijke bevrijding deelachtig zou worden, als ze die godvergeten preutsheid en die obsessie met het seksuele eindelijk eens terzijde zouden kunnen stellen. Vind ik met mijn opvattingen over het goede, het ware en het schone. Het kan onmogelijk gods wil wezen dat alles wat hij heeft geschapen aan aangename dingen des levens, haram is.

Toch stelt het rapport van het Sociaal Cultureel Planbureau dat de rechtzinnige gelovigen zich over het algemeen gelukkiger voelen dan hun vrijzinniger geloofsgenoten. Dat komt omdat zij zich afgeschermd hebben van de jouwende, van haar eigen voortreffelijkheid overtuigd zijnde maatschappij in het algemeen. Zo bereikt het seculiere, hedonistische, op genot en vrijheidsbeleving ingestelde deel van Nederland het omgekeerde van wat het beoogt. Ongeduld is een slechte raadgever. Zeker nu het onderzoek van het Sociaal Cultureel Planbureau ons leert dat verreweg de meeste moslims met streng conservatieve geloofsopvattingen terugschrikken voor het salafisme. Zo lang zij niet meer willen zijn dan zichzelf in een divers land, valt hen weinig kwalijk te nemen.

En misschien wordt die rechtzinnigheid wel gespiegeld door het rabiate atheïsme dat je tegenwoordig waarneemt in kringen waar men de islamisering van Nederland vreest. De aanhangers vinden in hun woeste, onwrikbare en uiterst orthodoxe ongeloof dezelfde bescherming tegen de bedreigingen van de eenentwintigste eeuw als strikt gelovige moslims in het woord van Allah. De zon van de werkelijkheid schijnt fel en ze hebben allemáál oogkleppen opgezet. De kleur verschilt maar het blijven oogkleppen.