Team Gaza toont Palestijnen als mensen

Je vijand dehumaniseren is één van de meest succesvolle propagandamethodes. Niet alleen versterkt het het wij-zij gevoel, het geeft je ook het idee dat het legitiem is om je tegen die zogenaamde vijand te verzetten. In woord en daad. Zodra die vijand te veel op ons gaat lijken, heb je een probleem. Het ding is alleen: we hebben meer met elkaar gemeen dan we soms denken. Onze normen en waarden verschillen hier en daar misschien wat, maar ons intrinsieke gevoel van wat goed of kwaad is, is hetzelfde. Onze doelen voor de toekomst, zijn gelijk: een goed leven, voor onszelf en onze kinderen. Een veilige wereld en goede gezondheid. Maar hoe kun je dat – dwars door alle oorlogsretoriek heen – zien of horen?

Momenteel bezoekt de Israëlische minister-president Benyamin Netanyahu Nederland. Hij sprak met Mark Rutte en zal ook koning Willem-Alexander ontmoeten. Ik ben verre van fan van Netanyahu. De man heeft, samen met het meest rechtse kabinet dat Israël ooit heeft gekend, de bezettingspolitiek uitgebreid en eigenhandig een mogelijke oplossing voor het Israël-Palestina conflict de nek omgedaan. De man is koning in het dehumaniseren van zijn vijand. Hij is uitgesproken tégen de vorming van een Palestijnse staat, maar eist tegelijkertijd van Palestijnen dat ze Israël als exclusief “Joodse staat” erkennen. Het ‘Joodse’ lijkt misschien een marginale toevoeging, maar dat is het niet. Die joodse meerderheid in Israël is namelijk pas tot stand gekomen nadat Israël eerste even honderdduizenden Palestijnen heeft verdreven in 1948. Die geschiedenis wis je niet zomaar uit, dat weet Netanyahu dondersgoed, maar maakt er zogenaamd verongelijkt handig gebruik van.

Ondanks zijn openlijke steun voor de uitbreiding van de illegale nederzettingen – en zijn facilitering ervan – ontvangt Nederland hem met open armen. Netanyahu schendt mensenrechten, maar mag gewoon op de koffie bij de koning. Daar doen we, met al onze superieure normen en waarden, niet zo moeilijk over. Premier Rutte legt op zijn Facebookpagina uit waarom: “Doel van de Nederlandse inzet is het verbeteren van de economische banden.” Met andere woorden: geld wint het van mensenrechten. Zolang er wat te verdienen valt, is Rutte je beste vriend. Voor de mooi wordt de bevolking van Gaza, die al tientallen jaren opgesloten zit in ’s werelds grootste openluchtgevangenis, een gaspijpleiding beloofd en in Den Haag gaat men weer over tot de orde van de dag.

Maandag zond de VARA de documentaire Team Gaza uit, over het leven van een aantal jongens uit het voetbalteam Beach Camp, de grootste club in de Gazastrook, en een journaliste. De documentaire maakt het leven van de Gazanen op voortreffelijke wijze inzichtelijk. Compleet losgezongen van de politiek, tonen de makers wat het betekent om te leven in ’s werelds grootste openluchtgevangenis. In een door oorlog kapotgemaakte economie, gevangen tussen puin en hoop, volg je imam Usam, barbier Imad, strijder Ahmed en dromer Nehru, die ieder op een eigen manier omgaan met de gevolgen van de oorlogen en ieder een andere toekomst voor ogen hebben. Dankzij de documentaire wordt duidelijk dat de bevolking van Gaza geen eenheidsworst is, maar dat het gaat om 1,8 miljoen individuen. Dat er ook te midden van puin liefde kan bloeien. En dat de pijn van verloren familieleden alle kanten op kan gaan.

Om de vluchtigheid van een documentaire te voorkomen, is er ook een interactieve website gelanceerd waar je de hoofdpersonages bijvoorbeeld een vraag kunt stellen. Ook kun je er een test doen om erachter te komen op welke personage je het meest lijkt en zijn er twee extra verhaallijnen te volgen.

De documentaire is weliswaar a-politiek – er wordt nadrukkelijk geen kant gekozen – maar in combinatie met de website is het wellicht een eerste echte stap voor een oplossing van het Israël-Palestina conflict, omdat de makers de inwoners van Gaza weer een gezicht geven. Jarenlang zijn Gazanen weggezet als terroristen en Hamas-aanhangers en daarmee als een reële bedreiging voor het voortbestaan van de Israëlische staat. Zo wist men de talloze bommen te legitimeren en het aantal doden te negeren. Dankzij Team Gaza weet je nu: in werkelijkheid zijn Gazanen – je raadt het al – mensen als jij en ik.

Klik hier voor Team Gaza