Tegen racisme zijn is hip

De laatste tijd staan er meer en meer artikelen in kranten en op social media over racisme in Nederland. Mensen lijken zich massaal tegen het verwerpelijke racisme wat in ons land gedijt te keren. Er zijn acties, t-shirts, protesten, aangiftes en tientallen opiniestukken die aansporen om nu dan toch eindelijk eens over racisme te gaan praten en het tegen te gaan (alhoewel, het blijft vooral bij wat praten). Opvallend is wel dat de mensen die nu het hoogste woord over racisme en andere vormen van uitsluiting hebben wit zijn, en dat hun stukjes op zijn zachtst gezegd geïnspireerd zijn door de stukken van POC (people of colour) in Nederland.

Dat er in Nederland institutioneel racisme bestaat, is een feit. Helaas blijkt dat over een feit toch zogenaamde ‘discussies’ gevoerd dienen te worden, waarin argumenten als “In de VS is het erger”, en “Jij wil gewoon racisme zien waar het niet is”, en “Iets met blanke vla” de toon bepalen. Het debat rondom Zwarte Piet (wat al tientallen jaren gaande is, al hebben velen in Nederland zichzelf ervan overtuigd dat het iets is van afgelopen jaar) laat zien hoe er in Nederland gedacht wordt over donkere mensen; woorden als ‘neger’, ‘kleurling’ en ‘allochtoon’ worden als compleet fatsoenlijk gezien. Wanneer donkere mensen ageren tegen racisme zijn ze niet objectief, want ze zijn donker dus dan kun je niet objectief zijn.

Doodsbedreigingen Zeggen dat ons land een probleem heeft met racisme is al genoeg om doodsbedreigingen te ontvangen (er zijn een aantal mensen die kennelijk met hun auto over mij heen willen rijden, mij aan een boom op willen hangen, mijn lelijke gezicht tegen de muur willen slaan en mij zullen ‘opzoeken’ als ik het toch nog waag iets te zeggen over racisme) en om de boodschapper van dit nieuws meteen te diskwalificeren als gesprekspartner. Een klein groepje witte mensen rukt zich nu los van deze gedachtegang en heeft bedacht dat het ook anders kan.

Men neme de stukken van POC en de argumenten die POC al jaren gebruiken, schrijft dit dan op alsof men het zelf bedacht heeft en claimt dan dat men daardoor in geen geval racistisch zou kunnen zijn. Vol verbazing heb ik op de Correspondent en in de NRC.next stukken gelezen die eigenlijk gewoon parafrases waren van stukken van POC. Ik heb mensen stukken zien schrijven over wanneer zij tot besef kwamen dat er toch wel racisme in Nederland was, waarbij ze voor het gemak weglieten hoe ze POC gemangeld hebben (hoi, ja, ik wacht nog steeds op dat excuus) om tot dat besef te komen. En, als klapper op de vuurpijl, zag ik witte academici zich plots tegen racisme keren maar ondertussen wel de islam ‘natuurlijk gevaarlijk’ vinden, net als dat Zwarte Piet gewoon supergezellig is.

Stoute man Dus je bent tegen racisme, maar eigenlijk alleen wanneer jij het handig vindt. Geert Wilders is een hele stoute man, maar op je redactie kwebbelen over kut-Marokkanen moet gewoon kunnen. Kijk, als je dat nou zegt dan begrijpen we allemaal wat je bedoelt, maar doen alsof je structureel wilt vechten tegen racisme terwijl je dat eigenlijk niet van plan bent zet natuurlijk geen zoden aan de dijk.

De laatste tijd zie ik ook mensen aan POC vragen hoe het dan zit dat POC-X andere ideeën heeft over oplossingen dan POC-Y. Dat heeft uiteraard niets met racisme te maken, want het is gewoon heel frappant dat donkere mensen niet één solide gedachtegoed hanteren. Tenslotte stemmen alle witte mensen in Nederland ook op dezelfde partij, toch?

Als ik het dan oneens ben met een POC dan ben ik ‘the cause’ aan het ondermijnen. Want alle POC willen tenslotte toch precies hetzelfde, dus wat is mijn probleem dan? Dan moeten ‘we’ het er eerst onderling maar over eens zijn hoe of wat, voordat ‘we’ onze mond open mogen trekken. Het enige wat er veranderd is, is dat er nu af en toe stukjes geschreven worden waar het woord racisme in voorkomt.

Doorgronden De drijfveer is niet om van racisme af te komen of het echt te doorgronden. Nee, het gaat om het uitdragen van de intentie. Om te kunnen zeggen “ik ben geen racist”. Zodat jij later tegen je kinderen kunt vertellen dat mama en papa al in 2014 hadden gezegd dat racisme echt niet leuk was. Zodat jij je nu even een paar weken hip bezig kunt houden met een ‘hot item’ in de samenleving, waarna je je over vier maanden weer op iets anders stort, want jouw taak is nu volbracht.

Wat helemaal frappant is, is dat dergelijke schrijvers om onverklaarbare redenen ook nog eens denken dat ik, als donkere vrouw, hen dankbaar moet zijn. Dus nu moet ik dankbaar zijn omdat er naar mijn stem en die van andere POC niet geluisterd wordt, maar wel naar witte mensen die er een soort slap aftreksel van brouwen wat gretig gelezen en bediscussieerd wordt? Nou nee.

Ik wil dat POC in een debat dat gaat om de ervaringen die zijzelf hebben met racisme ook hun stem kunnen laten horen. Ik wil dat men in Nederland begrijpt dat POC geen homogene groep is, waarin iedereen precies hetzelfde denkt en dat het daarom belangrijk is om diverse POC hun stem te laten horen. Ik wil dat we racisme erkennen en bevechten. Dat wil ik.

En als je dan iets wil schrijven als wit persoon over racisme, schrijf dan iets origineels. Zonder het rechtstreeks te jatten van een POC en te doen alsof je zelf op deze punten gekomen bent, terwijl POC hier 30 jaar geleden al over schreven.

P.S. Ik heb dit stukje opgestuurd naar een krant die antwoordde “Het is een goed activistisch stuk, maar ik moet het helaas afwijzen. We hebben al zo veel gepubliceerd over racisme de laatste tijd (altijd stukken tégen, maar dat lijkt me logisch) dat ik vrees dat er inmiddels een racismestukkenmoeheid is ontstaan.