Theo van Gogh hoort niet thuis in de 'Denk anders-clip'

De hele week heeft DWDD aan de Nederlandse Denk anders-clip gewerkt. Het was de bedoeling een hommage te brengen aan de geniale dwarsdenkers die Nederland hebben veranderd. De redactie kwam maandag met een eerste selectie. Elke dag verschenen twee BN-ers die er twee van de lijst gooiden en twee nieuwe helden toevoegden. Op vrijdag 14 oktober tenslotte stelde een jury, bestaand uit Hanneke Groenteman, Ad van Liempt en Robbert Dijkgraaf de definitieve erelijst samen.

Toch is de aanwezigheid van Theo van Gogh niet meer dan een offer aan de tijdgeest, want vergeleken met de overige Nederlanders in de clip is hij – waarschijnlijk met uitzondering van Wim T. Schippers – een man van mindere betekenis. De brute moord die op hem werd gepleegd, is – voor zover we het nu kunnen bekijken – een gebeurtenis die nog lang de geschiedenisboeken zal halen, maar dat is wat anders. Een scharnierfunctie, zoals Lorentz of Kalff of koningin Wilhelmina, heeft Van Gogh niet gehad.

Pim Fortuyn wel en daarom is hij in de clip terecht zeer zichtbaar. Vrijwel in zijn eentje heeft hij het politieke klimaat veranderd, het roer van Nederland naar rechts getrokken en de angst voor de buitenwereld tot een erkende politieke kracht gemaakt. Dat Theo van Gogh in de clip stond en bleef, wordt veroorzaakt door een nieuwe vorm van politiek correct denken, die Fortuyn heeft geïntroduceerd.

Theo van Gogh erkende onmiddellijk het genie van “de goddelijke kale”. Na de moord op Fortuyn wierp hij zich op als een soort behoeder van zijn gedachtengoed. Daarvoor zette hij zijn website “De Gezonde Roker” in. Voor het overige betoonde hij zich een vakbekwaam film- en tv-maker, waarbij hij alleen als interviewer ver boven het gemiddelde uitstak.

Jelle Brandt Corstius wilde Theo van Gogh kwijt, omdat hij zo’n negatieve invloed zou hebben op de sfeer in Nederland. In werkelijkheid had Van Gogh helemaal niet zoveel invloed. Zijn films trokken weinig kijkers. Zijn TV-programma’s waren geen kijkcijferkanonnen. “De Gezonde Roker” was voor kenners, niet voor de massa. Van Gogh bracht ook geen kanteling in de publieke opinie teweeg. Hij was gewoon een volgeling van Pim Fortuyn.

Daarom hoort hij niet thuis in de clip van dwarsdenkers die Nederland hebben veranderd. Hij was een volgeling, geen orginineel denker.

Bekijk hier de definitieve versie van de Denk anders-clip.