De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen
Tofik Dibi lapt partijregels aan zijn laars
•
En het partijbestuur is door de knieën gegaan voor het hijgerige (sociale) mediageweld
Met verbazing en stijgende ergernis heb ik als gewoon lid gisteren het gedoe rond het lijsttrekkersreferendum van GroenLinks gevolgd. Mijn conclusie: Tofik Dibi heeft de spelregels van zijn partij aan zijn laars gelapt, ter meerdere eer en glorie van zichzelf. En het partijbestuur is door de knieën gegaan voor het hijgerige (sociale) mediageweld.
GroenLinks heeft sinds de dramatisch verlopen kamerverkiezingen van 1995 regelmatig geworsteld met het selectieproces van kandidaten. De spelregels zijn een aantal keren veranderd. Op dit moment zijn de regels voor de verkiezing van de lijsttrekker als volgt:
- – Als lid kun je je kandidaat stellen. Bijvoorkeur met steun van vijftien anderen.
- – Je moet allerlei informatie aandragen, die door een kandidatencommissie wordt beoordeeld.
- – De kandidatencommissie beoordeelt de informatie en nodigt het lid uit voor een gesprek. Dat hoeft niet als men op basis van de informatie het lid niet als geschikt beoordeelt. Het kunnen ook meerdere gesprekken worden.
- – Een assessment behoort tot de mogelijkheden.
- – Als een lid ongeschikt wordt geacht, dan kan hij daartegen in beroep gaan bij een aparte commissie mits hij beschikt over voldoende steunverklaringen. Die commissie velt het definitieve oordeel. Vindt de commissie dat de kandidatuur door kan gaan, dan wordt het negatieve oordeel van de kandidatencommissie gepubliceerd. Anders niet.
- – Er vindt een lijsttrekkersreferendum plaats bij meerdere geschikte kandidaten of als de beroepscommissie besluit de kandidaat toch toe te laten.
- – Vertrouwelijkheid is een belangrijk kenmerk bij deze procedure.
Je kunt van alles over deze procedure vinden. Maar zo heeft het congres van GroenLinks deze vastgesteld. En daar moeten we het mee doen. Dat is partijdemocratie. Het congres is immers de baas van de partij. Al lijkt niet iedereen zich dat te realiseren.
Toen Tofik Dibi zich kandidaat stelde als concurrent-lijsttrekker, hebben verschillende partijbonzen waarschijnlijk bij hem aangedrongen dat niet te doen. Vermoedelijk omdat men vond dat dit ten koste ging van de strategische positie van de huidige fractievoorzitter en van GroenLinks. In Nederland schijnt het zo te werken dat het aanzien van een partijleider wordt aangetast als deze intern concurrentie krijgt. Ik vind dat zelf overigens flauwekul. Het is terecht dat Dibi geen gehoor heeft gegeven aan deze druk. Dat maakt hem uiteraard nog niet tot een geschikte aankomende partijleider.
Vervolgens is Dibi conform procedure gewogen en te licht bevonden. Toen het oordeel van de kandidatencommissie vertrouwelijk bekend werd gemaakt, heeft hij er -voor zover ik kan oordelen- niet voor gekozen in beroep te gaan bij de beroepscommissie. Hij heeft de publiciteit gezocht, onder meer via Twitter. Daarmee heeft hij dus de spelregels van zijn eigen partij bewust genegeerd.
Vervolgens is een enorm hijgerig sfeertje ontstaan waarbij traditionele media en diverse personen via Twitter (zoals Ineke van Gent en Femke Halsema) druk zijn gaan uitoefenen. Hierdoor is schade aangericht aan GroenLinks. De kandidatencommissie heeft de vertrouwelijkheid wel in acht genomen, ongeacht de druk. Het partijbestuur (en volgens mij dus niet de beroepscommissie) heeft toen besloten om Dibi alsnog mee te laten doen aan de strijd om het lijsttrekkerschap.
Deze handelswijze wordt door sommigen goed gepraat met het argument dat leden willen kunnen kiezen. Dat klopt. GroenLinksers willen bij kandidaatstellingen bij voorkeur niet voor een voldongen feit komen te staan. Maar het is de bedoeling dat men kan kiezen uit meerdere geschikt bevonden kandidaten. Het komt veelvuldig voor dat bij lijstsamenstellingen op lokaal, provinciaal of landelijk niveau er maar één kandidaat is voor het lijsttrekkerschap. Jammer, maar beter dan een wassen neus doordat er feitelijk maar één geschikte kandidaat is. Ik neem aan dat de leden de zelf vastgestelde spelregels willen naleven.
Daarnaast wordt ook betoogd dat deze procedure bedoeld is om “notoire dwazen tegen te houden. Niet een zittend kamerlid.” (zoals oud-Europarlementariër Joost Lagendijk gisteren tweette). Ik vind dat te kort door de bocht. Waarom anders een ‘zware’ kandidatencommissie installeren? Deze procedure is bedacht om alleen geschikte kandidaten toe te laten. Een kamerlid heeft in dezen dezelfde rechten en plichten als andere leden, die al als nadeel hebben niet over veel mediacontacten te beschikken.
Of zijn alle leden gelijk, maar sommigen gelijker dan anderen?
Dibi heeft wat mij betreft ter meerdere eer en glorie van zichzelf publicitaire schade aangericht aan GroenLinks, niet ten behoeve van de partijdemocratie. Het partijbestuur is door de knieën gegaan voor de druk.
Tot slot wil ik nog een paar opmerkingen maken:
– Ik ben er niet tegen om spelregels te veranderen. Maar niet tijdens de wedstrijd. Op Twitter werd de procedure van GroenLinks door o.a. het Nijmeegse PvdA-raadslid Stijn Verbruggen met Noord-Korea vergeleken. Dat is net zo misplaatst als een dierenactivist die een slachthuis vergelijkt met een concentratiekamp.
– Tofik Dibi profileert zich nu als kandidaat van het anti-establishment. Een beproefde strategie, die altijd stemmen trekt. Realiseer je wel: zit je een aantal jaren in het parlement, dan behoor je tot het establishment.
– Je mag als lid of Tweede Kamerlid de ambitie hebben om lijsttrekker te worden. Maar je mag je zin niet zover doordrijven dat dit ten koste gaat van het GroenLinks-belang. Tofik Dibi had de impact van zijn actie moeten kunnen inschatten. Dat is niet gebeurd, of hij heeft dit risico bewust genomen. Deze handelswijze alleen al, maakt hem ongeschikt voor het lijsttrekkerschap.
Dit artikel is eerst verschenen op het weblog van Wilfred Rubens: te-learning.nl
Praat mee
0/1500