Valentijnsdag is dood

De hoogtijdagen van Valentijnsdag zijn officieel voorbij. We zijn inmiddels volledig het doel van deze verplichte liefdesdag voorbij geschoten.

Paus Gelasius maakte in het jaar 496 van 14 februari ‘St. Valentijnsdag’ Deze dag, en de bijbehorende uiting van liefde, was echter al in de Romeinse tijd ontstaan, met alle exorbitante uitspattingen van dien. Maar vanwege de intrede van het Christendom in Europa, vond de baas van de kerk destijds dat het allemaal wel wat beschaafder kon en dat enkel de ‘verklaringen der liefde’ volstonden. Dit tafereel zou eeuwenlang goed blijven gaan. Totdat het einde van de vorige eeuw aanbrak.

Ooit vierde ik Valentijnsdag. Dat was in de naïeve jaren negentig. De commercie rondom het spannendste feest van het jaar, begon vanaf toen hoogtij te vieren. Van wie kon je een kaart en/of een rode roos verwachten? En, wat zou je zélf aan je (stille) liefde gaan aanbieden? Het hield de gemoederen, vooral op school, bezig. Een aantal keren mocht ik een ‘anonieme’ kaart ontvangen. Het was een fijne bevestiging van wat je eigenlijk al wist dat zou kunnen gaan gebeuren. Valentijnsdag was namelijk de dag, waarop je nét even iets makkelijker je gedachten en gevoelens voor elkaar de vrije loop liet gaan. Op papier, welteverstaan. Soms zelfs enkele kantjes vol.

Daarna ging het met Valentijnsdag hopeloos bergafwaarts. Op alle gebieden. Zo zorgde Amerika ervoor dat de commercie rondom dit jaarlijkse, zoete liefdesfeestje nog grotere proporties zou gaan aannemen dan al het geval was. Alles moest in deze context dan ook steeds méér, groter, extremer en duurder zijn dan dat we gewend waren. Nederland ging hier uiteraard in mee. Weken van tevoren zijn tegenwoordig de meeste winkels al uitbundig en wanstaltig met veel ‘love’ en roze ingericht. We zullen weten wat ons te doen staat op die bewuste 14e februari!

Uit diverse onderzoeken blijkt echter dat Valentijnsdag aan charme aan het inboeten is. Uiteraard is ook de digitale wereld hier debet aan. Tegenwoordig sturen we elkaar namelijk liever een whatsapp’je, met een speciaal voor de gelegenheid uitgezochte ‘liefdessmiley’, dan dat we in de pen kruipen om een liefdeskaart of – erger nog – brief te schrijven! Even snel in de trein een kort berichtje sturen, liefst in minder dan 140 tekens en voorzien van trendy afkortingen en een

Persoonlijk heb ik echter nog de meeste moeite met het ‘moeten’. Dat Paus Gelasius ons ooit heeft opgelegd om exact op 14 februari elkaar de liefde te betuigen, is namelijk een blok aan het been van de maatschappij geworden. Het ‘moeten’ zou bijvoorbeeld vervangen kunnen worden door ‘mogen’. Dat zou veel (aankomende) relaties kunnen redden. Want de tegenwoordigheid van het hedendaagse ‘moeten’ betuigen van de liefde, is een onmenselijke taak. We kunnen dit niet van elkaar verwachten en al zeker niet verlangen.

Hoe oprecht is een liefdesverklaring die geforceerd op 14 februari moet worden opgedrongen aan je geliefde? Kan dat niet elke dag geuit worden? Of wanneer het er echt toe doet, bijvoorbeeld op 15 februari of desnoods 22 augustus? Mijn vriendin en ik vieren dan ook geen Valentijnsdag op 14 februari omdat het móet, maar op elke andere willekeurige datum van het jaar.

Omdat we het oprecht menen.