Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

De valse tonen in de Europese hymne

  •  
29-07-2017
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
114507298_04a482ca9b_z

© cc-foto: Rock Cohen

Landen mogen dan autonoom zijn, het is van levensbelang dat de aangesloten landen zich binnen de democratische beginselen van de Unie blijven gedragen
Voor het eerst in onze geschiedenis is er in onze regio voor een hele generatie een leven zonder oorlog. Een ongekende weelde. Al meer dan zeventig jaar blijft onze democratie en die in de ons omringende landen fier overeind, ook al zijn er figuren en bewegingen die hun uiterste best doen om alles in onbalans te brengen. En helaas, zelfs de grootste mafketels hebben hun volgers. Zie Trump. Reden genoeg voor de vredelievende en tolerante mens om constant op de hoede te zijn.
De NAVO Er wordt in het licht van die langdurige vrede verschillend gedacht over de rol van de Europese samenwerking. Tegenover de opvatting dat het mede aan de Europese Unie te danken is dat we al zo lang vrede en vrijheid kennen staat de overtuiging dat dit niet aan de E.U. ligt, maar dat vooral de Noord Atlantische Verdragsorganisatie daarin een grote rol speel. Dat lijkt me een behoorlijk naïeve opvatting.
De NAVO is bedoeld voor het beschermen van de buitengrenzen van het NAVO-gebied. Tot dusverre is de militaire alliantie niet getest, maar men mag oprecht zijn twijfels hebben over de gezamenlijkheid in geval van conflicten. Niet uit te sluiten valt dat andere, geopolitieke, economische dan wel militair strategische, belangen de eenheid overstijgen. Zie in dit verband de levering van wapens door NAVO-land VS aan de Koerden, vijand van NAVO-bondgenoot Turkije. Er is geen enkele garantie, afspraken of niet, dat bij een militair conflict waarbij volgens afspraak de NAVO in actie zou moeten komen, dit ook daadwerkelijk gebeurt. Dat niet vanwege die andere belangen andere keuzes worden gemaakt en NAVO-bondgenoten in de steek worden gelaten. Denk aan de Baltische staten. Voorts is het toch merkwaardig en tegelijkertijd bedenkelijk dat NAVO-land Turkije onder steeds meer invloed van Rusland komt. Kortom; de NAVO heeft op zijn minst iets onwaarachtigs en lijkt vanwege het machtsevenwicht vooral ten dienste te staan van de Verenigde Staten die daar vervolgens naar eigen believen mee om lijken te gaan.
De Europese Unie  Het is meer dan waarschijnlijk dat de vele, inmiddels honderden, verdragen, overeenkomsten, afspraken en regels die er tussen de gemeenschappelijke Europese landen bestaan er voor zorgen dat we ons tot elkaar verplicht voelen en dus rekening (moeten) houden met elkaar. Het zijn die afspraken, verdragen en regels die de antwoorden zijn op vraagstukken die niet meer tot geschillen hoeven te leiden. Hoe tekenend is het dat de kwestie Gibraltar onmiddellijk om de hoek kwam kijken, nadat het Brexit voornemen een feit was en hoezeer ligt er sindsdien weer een visserijconflict met de Britten in het verschiet. Het voorschot is al genomen.
Ondermijning De Europese samenwerking is een waarborg om ruzies tussen landen te voorkomen, om conflicten die tot oorlog zouden kunnen leiden ‘buiten de deur’ te houden, maar die waarborg zal bewaakt moeten worden. Zowel van buitenaf als van binnenuit manifesteren zich doorlopend krachten die een aanslag willen doen op onze westerse rechtsstaten, op onze vrijheid. Moslim extremisme, doorgeslagen populisme, opkomend nationalisme en groeiend fascisme liggen op de loer om de Europese samenwerking de nek om te draaien, waarbij populistische en nationalistische bewegingen zich gesteund weten door krachten buiten de Unie. Zie de steun van Rusland aan het Front National en de aan het land verplichtende economische activiteiten van Poetin-country in haar voormalige republieken.
Er valt nog veel op het functioneren van de Europese samenwerking aan te merken. Onvoldoende democratisch, te ver doorgeslagen, terechte geluiden die niet hard en duidelijk genoeg kunnen doorklinken in het Brusselse, maar zoals ook onze landelijke democratie zich in de voorbije tijd heeft ontwikkeld en dat gelukkig nog altijd doet, zo zal ook de EU onder druk van de bevolking geleidelijk aan de vorm krijgen die we ons wensen.
In die tekortkoming van de Unie is het vooral wrang om te moeten vaststellen dat de EU (nog) niet in staat is om statenleden die dreigen weg te glijden van de democratische beginselen die de Unie voorstaat nadrukkelijk bij de les te houden. Landen mogen dan autonoom zijn, het is van levensbelang dat de aangesloten landen zich binnen de democratische beginselen van de Unie blijven gedragen. In dat geval kan geen enkele vrijheid van handelen worden geduld, wil niet de Unie van binnenuit worden uitgehold, nog afgezien van het feit dat we in Europa sinds de ervaringen van de Tweede Wereldoorlog niet meer zitten te wachten op al te sterke nationalistische ontwikkelingen. Om die reden moet men binnen de Unie, daar waar het om de democratische beginselen gaat, af van de eis van unanimiteit bij besluiten die de democratie moeten beschermen. Het kan niet zo zijn dat een of twee landen, in dit geval bijvoorbeeld Hongarije, een land notabene dat het ook niet zo nauw neemt met de rechtsstaat, een Europese correctie van de ontwikkelingen in Polen belet.
Natuurlijk is er voor de Unie het dilemma dat Rusland oproept. Al te straf optreden jegens dissonanten als Polen en Hongarije, de valse tonen in de Europese hymne, mag de landen niet in de wijd open staande armen van Poetin drijven. Of wel? Liever kwijt dan rijk? Misschien? Wellicht moet de Unie dat risico maar eens nemen. Grote kans op hangende pootjes.

Meer over:

opinie, leven, europa
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.