Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Van Obama in Israël hoeven wij niets te verwachten

  •  
21-03-2013
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
77 keer bekeken
  •  
BNNVARA fallback image
Het is aan Europa om een stevig prijskaartje te hangen aan de bezetting van de Palestijnse gebieden
Deze week brengt president Obama een bezoek aan Israël en de Palestijnse gebieden. Het is zijn eerste bezoek sinds hij in 2008 president werd. Een vredesvoorstel heeft Obama echter niet op zak al zal zijn nieuwe minister van Buitenlandse Zaken John Kerry na Obama’s vertrek bezien welke mogelijkheden er zijn om de partijen weer aan tafel te krijgen. Hoe dan ook is het tijd voor Europa, liefst met Nederland voorop, om het voortouw te nemen.
Begin maart sprak Obama met vijfentwintig vertegenwoordigers van de Amerikaans-joodse gemeenschap over zijn bezoek aan Israël. In dat overleg gaf de Amerikaanse president toe dat, in zijn ogen, de kans op vrede tussen Israëli’s en Palestijnen ‘klein’ is. Een verwijzing naar enig concreet voorstel voor vredesonderhandelingen kwam in het gesprek niet naar boven. Naar verluidt zal Obama de komende tijd vooral inzetten op ‘damage control’, het tegengaan van ‘eenzijdige stappen’ in de regio. Daarmee worden onder meer verdere stappen van de Palestijnse Autoriteit bij de VN en de verdere bouw in de nederzettingen door Israël bedoeld.
Woordvoerders van het Witte Huis bevestigden desgevraagd dat Obama niet met een vredesplan naar Tel Aviv zou afreizen. Het leidde ertoe dat sommigen het bezoek van de Amerikaanse president bestempelen als niet meer dan een ‘toeristische trip’, bedoeld om zijn imago op te vijzelen onder de Israëlische én Amerikaanse bevolking ten aanzien van dit dossier, dat hem tot nu toe vooral kopzorgen heeft gegeven. Obama is herhaaldelijk aangevallen op wat rechtse critici een ‘tekort’ aan steun aan Israël noemen, onder meer door voorlopig geen steun te verlenen aan een Israëlische militaire aanval op Iran.
Bij het bezoek van de Amerikaanse president deze week laten zich twee dingen vaststellen: Obama zal geen nieuwe impuls geven aan vredesonderhandelingen; en de nieuwe Israëlische regering, wederom geleid door Benjamin Netanyahu van de rechtse Likoed-partij, zal daar ook zeker niet op aandringen. De kolonistenbeweging heeft een krachtig stempel weten te drukken op de nieuwe Israëlische regering; de rechts-nationalistische coalitiepartner Het Joodse Huis, geleid door een voormalig woordvoerder van de kolonistenbeweging, heeft onder meer het Ministerie van Volkshuisvesting naar zich toe weten te trekken, hetzelfde Ministerie dat Israëlisch oud-premier Ariel Sharon destijds, nog als minister, heeft gebruikt om de bouw van en in de nederzettingen een krachtige impuls te geven.
Analisten gaan er derhalve vanuit dat onder deze regering Netanyahu de bouw van nieuwe huizen in Israëls nederzettingen een sterke impuls zal krijgen. Het maakt de kans op het stichten van een onafhankelijke Palestijnse staat naast Israël, en daarmee op een einde van de bezetting, nog kleiner dan deze nu al is.
Ondanks deze feiten en deze algemeen gedeelde analyse lijken de EU, en ook Nederland, nog steeds te verwachten dat vredesonderhandelingen afhangen van Amerika. Dat is op dit ogenblik een illusie. Sommige illusies worden gekoesterd bij gebrek aan beter, maar voor deze illusie van de EU is er een prima alternatief.
Het is aan de EU zelf om de positie van Amerika over te nemen. Daar waar de politieke elite van de VS, en het Amerikaanse publiek, zich nog steeds in overwegende mate kritiekloos scharen ‘aan de zijde van Israël’ – ondanks vermoede pogingen van belangrijke lobbygroepen, ook van joods-Amerikaanse zijde, om daaraan een wending te geven – is er in Europa genoeg ruimte ontstaan voor nuance. Het debat over Israël en Palestina is hier de afgelopen jaren in beweging gekomen, ook op politiek niveau, en wordt gevoerd in het besef dat het louter ‘managen van het conflict’ geen enkele oplossing biedt, maar daarentegen de problemen bestendigt en de posities van partijen in het Midden-Oosten verhardt. Dat besef maakt de EU tot een meer neutrale arbiter, die concrete stappen om druk uit te oefenen op met name de veruit sterkste partij – Israël – niet uit de weg hoeft te gaan. Het is een benadering die rekening houdt met de langetermijnbelangen van alle conflictpartijen.
De recente discussie over de etikettering, en op langere termijn het eventueel weren, van producten uit Israëls nederzettingen tot de Europese markt is daar een voorbeeld van. Aan Europa de historische opdracht om een stevig prijskaartje te hangen aan de bezetting van de Palestijnse gebieden. Het beëindigen van de bezetting en het creëren van een onafhankelijke en aaneengesloten, levensvatbare Palestijnse staat is het doel. Nu van inzicht naar daden. Daar zijn zowel Israëli’s als Palestijnen bij gebaat.
Jaap Hamburger is voorzitter van Een Ander Joods Geluid. Rick Meulensteen is beleidsmedewerker bij Een Ander Joods Geluid

Meer over:

opinie, wereld
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.