Van ontevredenheid naar hoop: de uitdaging van Job Cohen

Job Cohen wordt nu al vergeleken met Barack Obama. Cohen staat in ieder geval voor dezelfde uitdaging: kiezers die ontevreden zijn, de hoop op een betere toekomst teruggeven. Op internet heeft Cohen inmiddels tienduizenden fans. En daar moet hij een beetje van gaan genieten.

‘Yes We Can’ was vooral een slogan die Amerikanen hun zelfvertrouwen terug moest geven. De boodschap van Obama was dat hij, samen met hen, de VS zou kunnen veranderen. Ook nu nog krijgen miljoenen Amerikanen die tijdens de campagne hun e-mailadres achterlieten, wekelijks een oproep om Obama te helpen veranderingen door te voeren. Zij kunnen bijvoorbeeld anderen bellen, geld doneren of politici schrijven en doen dat massaal. En de VS zijn aan het veranderen.

Net als in de VS is de ontevredenheid in Nederland groot. Politici als Fortuyn en Wilders wakkerden en wakkeren die ontevredenheid aan. Wilders wil op een platform van ontevredenheid premier worden. Daarin zit een tegenstelling besloten. Wie immers problemen uitvergroot, verdeelt het land en maakt de onvrede groter, terwijl een premier voor oplossingen moet zorgen. Alleen een zondebok aanwijzen is geen oplossing.

Nederland heeft een premier nodig die kiezers het vertrouwen geeft dat hij de problemen samen met hen de baas kan. Een leider die erin slaagt de ontevredenheid die er is, om te zetten in hoop dat het anders kan. Die de positieve krachten in Nederland weet te mobiliseren. Job Cohen straalt dat op alle mogelijke manieren uit. Dominant in zijn speech waarin hij zijn kandidatuur aankondigde, waren dan ook woorden als meedoen, fatsoen en samen. 

Alleen zeggen dat je het samen wilt doen is echter niet genoeg. Balkenende wilde ook wel ‘samen’, maar zijn kabinetten hadden het zo druk met zichzelf dat zij met hun rug naar de bevolking stonden. Daardoor was er geen steun voor het beleid en werd de ontevredenheid groter. Ook al werden problemen soms kleiner.

De oplossingen waar het kabinet Cohen-I voor kiest moeten dan ook breed draagvlak hebben. Niet alleen de tegenstemmers, ook de voorstemmers moeten zich gaan roeren. Dat lijkt tegenwoordig bijna on-Nederlands. Obama mobiliseert via zijn achterban draagvlak voor veranderingen. Daar heeft hij in zijn campagne de basis voor gelegd. Paradoxaal genoeg heeft zo’n campagne van grote groepen mensen die geloven in verbetering, één gezicht van één persoon nodig als bindend element.

Tot nu toe straalt Cohen uit dat hij moeite heeft met zo’n op zijn persoon geënte campagne. Hij geeft aan dat hij acties als Yes We Cohen op Facebook ‘niets vindt’ en er ‘niets mee heeft’. Dat is jammer. Hij moet er de bindende kracht van inzien. Cohen kan als aanvoerder van de PvdA dit land alleen veranderen als hij een groot deel van de bevolking mobiliseert. Om te gaan stemmen, maar vooral ook om daarna positief te blijven en veranderingen mede mogelijk te maken. Obama heeft laten zien dat grote groepen betrokken kiezers, georganiseerd via internet, een enorme bijdrage kunnen leveren aan een nieuwe richting.

Cohen is natuurlijk Obama niet. En de slogan kopiëren is ietwat goedkoop. Maar Job moet wel een campagne willen voeren die mensen op dezelfde manier bindt. Aan Cohen zelf, als lijsttrekker en kandidaat-premier. Maar vooral via hem, aan het ideaal van een land waarin iedereen meetelt en meedoet. Alleen als het kabinet Cohen-I steun krijgt van een positieve meerderheid kan zij dat ideaal dichterbij brengen. Die steun komt niet vanzelf, die moet Cohen zoeken en organiseren, ook op internet.

Als Cohen wil dat we het samen doen, moet hij inzien dat zijn persoon mensen nu al bindt. Daar moet hij zich niet bescheiden voor verontschuldigen. Hij moet de waarde van internet en sociale media onderkennen en die gebruiken. En er misschien zelfs een beetje van genieten.