Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Verborgen verleiders

  •  
16-04-2012
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
92 keer bekeken
  •  
BNNVARA fallback image
Over vrijheid en manipulatie
We leven deels in een wereld van leugens, en vinden dat langzamerhand heel gewoon. Communicatieadviseurs geven steeds meer hun eigen draai aan de waarheid, spiegelen ons dromen en bedrog voor. Ze proberen ons ertoe te verleiden hun opdrachtgevers te bewonderen, en hun vijanden te verafschuwen. Ze verleiden ons ertoe dingen te kopen, en andere te laten.
Een paar voorbeelden. Wist u dat:
• Het huwelijk van de Britse kroonprins William met zijn Kate als geroepen kwam, om de steeds luidere vragen over een mogelijke troonopvolging door zijn vader Charles te overstemmen? En dat het vele jaren eerder de ‘public relations’-mensen van Buckingham Palace waren geweest, die de populariteit van het Britse koningshuis wilden opkrikken door … een ‘sprookjeshuwelijk’ van diezelfde Charles met de jonge maagd Diana te arrangeren, een droom die een nachtmerrie werd?
• De reality soap Boer zoekt vrouw alle Nederlandse kijkcijfer records in die categorie inmiddels heeft gebroken? Maar ook dat de makers van de allereerste reality soap Big Brother de morele verontwaardiging over privacyschending in land na land aanmoedigden … om media-aandacht en kijkcijfers, om de verkoopbaarheid van de formule en de aandelenkoersen van het bedrijf op te krikken?
• Er tussen Apple, Google en Microsoft een titanenstrijd is ontbrand over de besturingssystemen van smartphones? Maar ook dat Microsoft de e-mail- en websurfprogramma’s rondom haar eigen Windows oorspronkelijk expres zo gemakkelijk te volgen, zo open en dus … zo kwetsbaar maakte? Namelijk om beter ‘direct marketing’ voor nieuwe versies, producten en services van zichzelf en bondgenoten te kunnen bedrijven? En dat virussen en ‘krakers’ niets anders doen dan daarbij aan te sluiten?
• Dat de IP-adressen voor internet bijna helemaal op waren toen eindelijk een nieuw systeem werd ingevoerd? Maar ook dat de millenniumhype over de Y2K- computerbug destijds het gevolg was van de duurste voorlichtingscampagne aller tijden? Dat de computerindustrie die het probleem had veroorzaakt er ook het meeste profijt van had? En dat er in hele werelddelen waar er vrijwel niets aan was gedaan … helemaal niks van betekenis misging?
• Een steeds groter deel van het nieuws niet uit serieuze informatie maar uit zogenaamde ‘news-soaps’ bestaat? Media en publiek waren bijvoorbeeld maar beperkt geïnteresseerd in de beweerde banden van de Italiaanse premier Berlusconi met de Maffia en het geheime P2 genootschap, maar uiteindelijk des te meer in zijn orgies met minderjarige meisjes. De affaire van de Amerikaanse president Clinton met een stagiaire kreeg destijds in de grote tv-journaals in de VS ook méér aandacht dan de Aziatische financiële crisis van dat moment, de atoomdreiging tussen India en Pakistan, de eerste Golf-confrontatie, het conflict in het Midden-Oosten en de bomaanslagen in Oost-Afrika … bij elkaar opgeteld.
• De Wikileaks onthullingen hebben laten zien dat de VS aan de vooravond van interventies hun bondgenoten en de media welbewust en op grote schaal misleiden? Bij de eerste Golfoorlog speelde de leugencampagne over een massale babymoord zo een cruciale rol; bij de tweede Golfoorlog het verhaal over de massavernietigings-wapens – waarvan insiders konden weten dat het niet kon kloppen. Onze democratische vrijheid is dus deels een schijnvrijheid. We kunnen alleen echt kiezen, als we correct worden geïnformeerd. Maar er is een steeds verder groeiende beroepsgroep van communicatie-adviseurs, die ons middels onderzoek en campagnes probeert op het verkeerde been te zetten. Het is hun taak ons vrij te laten willen, wat hun opdrachtgevers willen. Kritische journalisten beschikken niet bij benadering over dezelfde middelen om deze illusies door te prikken, ze moeten vaak achter de feiten aan lopen.
Dr. Jaap van Ginneken is media- en massapsycholoog en wordt geïnterviewd in het documentaire drieluik ‘Vrijheid, gelijkheid, broederschap’ dat door de VARA wordt uitgezonden op 18, 19 & 20 april. Op Nederland 2, na Nieuwsuur.
Volg Joop op Twitter , vind Joop leuk op Facebook. Of abonneer je op de dagelijkse nieuwsbrief met een handig overzicht van nieuws en opinies.

Meer over:

opinie, leven
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.