Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Verslag vanaf de zeebodem

  •  
28-06-2013
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
tandbaars

Als iedereen het onderwaterleven zelf kon aanschouwen, zou de zee er heel anders uitzien 

Bijna iedere dag ben ik wel bezig met een verhaal over onze oceanen. Overbevissing, vervuiling en klimaatverandering zijn de leidende thema’s en stemmen vaak niet vrolijk. Toch levert deze hondenbaan me meer op dan ik ooit had gedacht en vandaag in het bijzonder.
Walvissen en dolfijnen zijn altijd al de boegbeelden van de oceanen geweest en deze week staan ze extra in de spotlights. Rotterdam heeft besloten de doorvoer van walvisvlees te stoppen. Hurray! In Den Haag staat de Japanse overheid voor het gerecht vanwege hun walvisjacht. Dat werd tijd! En deze week wordt overal op de wereld geprotesteerd tegen de gevangenschap van dolfijnen, walvissen en orka’s. Dolfinariumbazen mogen ook best eens voelen hoe stressvol het leven tussen twee muren is.
De groten uit de oceanen krijgen niet alleen vanwege hun omvang de meeste aandacht. Ook vanwege hun emotionele intelligentie voelen we ons met ze verbonden. Zoals een dolfijn de orders van zijn trainer opvolgt, zo goed luistert een gesocialiseerde hond thuis ook naar zijn baas. We denken ze wel een beetje te begrijpen die dolfijnen, maar toch is het een wereld van verschil.
Toch hoef je geen waterrat te zijn om het onderwaterleven te leren begrijpen. Afgelopen week leerde ik de Portugese onderwaterfotograaf en documentairemaker Gonçalo Gomes kennen. Gonçalo is de ‘inspector gadget’ van de zee. Jarenlang was hij gefascineerd door de grote zeezoogdieren. Hij bracht maanden op zee door, alleen nog maar om hun gedrag te bestuderen zodat hij ze goed op film kreeg. Nu is hij teruggekeerd naar zijn thuishonk op Madeira. Het Garajau marine reservaat is de plek waar hij opgroeide, leerde duiken en waar hij een speciale band opbouwde met de mero. Gonçalo noemt de beschermde tandbaarzen ook wel de honden in zijn achtertuin. Als hij me meeneemt naar een diepte van 15 meter snap ik waarom.
Net een hond Als we afdalen komen we al snel de 40 kilo zware Pints tegen. Hij is één van de oudste mannetjes in het reservaat. Zoals een hond zijn baasje begroet, zo opgewonden is Pints. Hij zwemt rondjes om Gonçalo en laat zich onder zijn kin kietelen. We besluiten een zee-egel voor hem open te maken en terwijl Pints driftig rondzwemt om alle andere kleine vissen weg te jagen, doet zijn vriendinnetje haar intrede. De vorige dag zijn ze samen kussend en vrijend in een hoekje gespot. Een bijzondere gebeurtenis want nog niet eerder vonden duikers aanwijzingen dat de mero waarvan er nog maar vijf in het reservaat leven, zich voortplant. Bovendien is de mero hermafrodiet en blijft hun voortplanting één groot mysterie. Als we weer bovenkomen vraagt Gonçalo of ik nu begrijp waarom hij zijn handen in het vuur steekt voor het behoud van het reservaat. Onder de naam ‘Gogo image’ vecht hij tegen de achteruitgang van de oceanen. Hij legt niet alleen de schoonheid van het onderwaterleven vast, maar springt er ook in om de mate van vervuiling te registreren. Zijn films hebben in Portugal maar ook in het buitenland prijzen gewonnen en zijn visie op het oceaanleven is net zo imponerend. “Als iedereen de mogelijkheid had om het onderwaterleven zelf te aanschouwen, dan zou de zee er heel anders uitzien.”
Zorgen Met het Garajau reservaat en de mero’s gaat het redelijk goed, maar toch maakt Gonçalo zich zorgen. Niet vanwege de illegale jacht op zijn vis, maar de oceaanvervuiling. Meerdere malen nodigde hij politici van zijn eiland uit voor een duikavontuur, maar zelfs met een snorkeltripje kreeg hij ze niet het water in. Hij vreest dat de grote mannen meer worstelen met belangen dan dat ze het gevecht met hun eigen emoties aandurven. Negatief gestemd is hij echter niet zolang hij zijn films kan blijven maken. “Als iemand je slaat, moet je hem je andere wang tonen. Zo is het.”
CC foto: Gogo Image
Dit verhaal verscheen ook op het wbelog van Margaux Tjoeng: de oceaan correspondent

Meer over:

opinie, groen
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.