Vrede in Israël niet dichterbij na verkiezingen

Deze week vonden in Israël parlementsverkiezingen plaats. De Likud-partij van premier van Benjamin Netanyahu en zijn extremistische bondgenoot Lieberman, leider van de Yisrael Beiteinu-partij, hebben fors verlies geleden. De lijstverbinding Likud-Beiteinu haalde slechts 31 zetels, 11 minder dan bij de verkiezingen in 2009.

Dat is goed nieuws, want het beleid dat Netanyahu en Lieberman in hun vorige termijn voerden, was desastreus. Niet alleen voor de Palestijnen, maar ook voor Israël zelf, zoals de liberale Israëlische krant Haaretz in het snoeiharde hoofdredactioneel commentaar Weakening the Right uiteenzette.

Rekent u zich niet rijk Door de terugval van Likud-Beiteinu is (ultra)nationalistisch rechts in Israël verzwakt. Maar rekent u zich niet rijk: Likud-Beiteinu werd met ruime voorsprong de grootste partij, waardoor lijsttrekker Netanyahu zo goed als zeker opnieuw premier zal worden.

Op de valreep van de verkiezingen heeft de Israëlische vredesorganisatie Peace Now inzichtelijk gemaakt hoe de regering-Netanyahu de twee-statenoplossing in de afgelopen jaren heeft ondermijnd. Het valt te vrezen dat Netanyahu in zijn volgende termijn alles in het werk zal stellen die oplossing ten grave te dragen, door nóg meer nederzettingen te bouwen.

Die vrees wordt gevoed door de radicalisering die binnen het rechtse kamp heeft plaatsgevonden. Zo is de gezamenlijke kieslijst van Likud-Beiteinu verrechtst. Pragmatische politici zijn vervangen door hard-liners als Moshe Feiglin, die in het verleden van zich heeft doen spreken met verwerpelijke uitlatingen als “You can’t teach a monkey to speak and you can’t teach an Arab to be democratic. You’re dealing with a culture of thieves and robbers.”

De Volkskrant meldde dat van de top-35 kandidaten op de gezamenlijke kieslijst van Likud-Beiteinu, er 32 tegen een Palestijnse staat zijn. Daaronder ook diverse ministers die deel uitmaakten van de vorige regering, blijkt uit een inventarisatie van opmerkelijke uitspraken die wij hebben gemaakt.

Radicalisering Een andere aanwijzing voor de radicalisering van rechts is de sterke groei van Habayit Hayehudi. Veel van de kiezers van Likud en Yisrael Beiteinu zijn naar Habayit Hayehudi overgelopen, een partij die zonder gêne pleit voor annexatie van 60% van de bezette Westelijke Jordaanoever. Het is uiterst waarschijnlijk dat Netanyahu deze ultranationalistische partij in zijn coalitie zal opnemen.

De standpunten van de diverse partijen over Palestijnen, Jeruzalem, nederzettingen en de oprichting van een Palestijnse staat hebben we voor u in kaart gebracht. Daaronder ook Yesh Atid, een centrumpartij, die als grote winnaar moet worden aangemerkt. Met 19 zetels is Yesh Atid in één keer als tweede partij geëindigd. Ook Yesh Atid zal door Netanyahu worden uitgenodigd om mee te regeren, is de verwachting.

In tegenstelling tot Likud, Yisrael Beiteinu en Habayit Hayehudi is Yesh Atid wel voor een Palestijnse staat. Maar opnieuw heb ik reden uw enthousiasme te temperen. Yesh Atid is er tegen dat het bezette Oost-Jeruzalem aan de Palestijnen zou worden teruggegeven. Net als de partijen ter rechterzijde draagt Yesh Atids lijsttrekker Yair Lapid het rechtse mantra uit dat Jeruzalem de eeuwige, onverdeelde hoofdstad van – alleen – Israël is. 

Bovendien is Yesh Atid vóór annexatie van de grote nederzettingen die Israël op de Westoever heeft gebouwd, deels diep in bezet gebied. Yesh Atid is dus feitelijk tegen een levensvatbare Palestijnse staat. En zonder levensvatbare Palestijnse staat komt er geen twee-statenoplossing.

Als food-for-thought wil ik u het artikel Bibi can relax – the ‘center-left’ is really on the right aanbevelen, geschreven door Larry Derfner, voormalig columnist van de Jerusalem Post. Over de komende regering schrijft Derfner: “This will be the most extreme right-wing government in Israel’s history, because what passes for the ‘center-left’ is actually the right.”

Derfners kernboodschap: de partijen die al gauw als ‘centrum-links’ worden aangemerkt (Yesh Atid, de Arbeiderspartij en Hatnuah), nemen ten aanzien van de Palestijnen evenzeer rechtse standpunten in. Geen van deze partijen heeft vrede met de Palestijnen tot speerpunt verheven. Integendeel, partijleider Yair Lapid van Yesh Atid begon zijn campagne doelbewust in een nederzetting. En Shelly Yachimovich, leider van de Arbeiderspartij, verklaarde: “I certainly do not see the settlement project as a sin and a crime. It was the Labor Party that founded the settlement enterprise in the territories.”

Zoals Martin Siepermann, directeur van The Rights Forum, in een recent opinieartikel op deze site concludeerde: “Het zijn de Palestijnen, die geen partner voor vrede hebben.”

E-1 Tot besluit wil ik mijn gal spuwen over wat er op dit moment in het gebied gebeurt, dat aangeduid wordt als “E-1”. Onlangs maakte de regering-Netanyahu bekend in dit bezette Palestijnse gebied, ten oosten van Jeruzalem, een nieuwe nederzetting te willen bouwen, met duizenden huizen voor tienduizenden kolonisten. Dit tot groot ongenoegen van de Verenigde Staten en de Europese Unie, ja, ook Nederland. Die nederzetting zou immers de oprichting van een levensvatbare Palestijnse staat onmogelijk maken.

Op 11 januari namen Palestijnse vredesactivisten, bijgestaan door Israëlische en internationale geestverwanten, het initiatief om op die plek een nieuw Palestijns dorp te stichten, genaamd Bab al-Shams (“Poort van de Zon”). Twee dagen later werd dit dorp-in-de-maak, gelegen op Palestijns privé land, door honderden Israëlische soldaten en politieagenten met geweld ontruimd.

Op hun eigen land mogen de Palestijnen geen dorp stichten. De Israëlische nederzettingen groeien intussen in ongekend tempo door. En de meer dan honderd ‘buitenposten’, die Israël volgens internationale afspraken jaren geleden zou ontmantelen, worden, een enkele uitzondering daargelaten, door de regering-Netanyahu gedoogd. Lees meer in Eviction of Palestinian outpost exposes double standard on settlements.

Het is het lelijke gezicht van Israëls bezetting, dat u hier ziet.

Dit artikel verscheen eerder op de website van The Rights Forum