Vrije zorgkeuze is een illusie

Bij het afsluiten van het zorgakkoord krijgen de zorgverzekeraars nog meer macht in de sector dan nu al het geval is. De vrije keuze van patiënten is niet meer dan een papieren tijger.

De zorgverzekeraars hebben door hun monopoliepositie al veel macht naar zich toegetrokken waardoor ziekenhuizen op kwaliteit sterk verschralen. Vele ziekenhuizen zijn niet meer in staat om hun budgetten rond te krijgen door de dwingende macht van de verzekeraars. De NZa schrapte uit angst de verschillende notities en doorrekeningen in haar recente rapport.

In het huidige akkoord krijgen de verzekeraars nog meer macht om de patiënt te dwingen om alleen zorg af te nemen bij zorgverleners waarmee er een contract is afgesloten. Als patiënt kan je nog wel naar een andere zorgverlener gaan, maar dan moet je een restitutiepolis afsluiten waar de kosten aanzienlijk hoger liggen. Bij de constant oplopende zorgpremie en eigen risico zal de patiënt feitelijk geen keuze hebben, vanwege zijn beperkte financiële draagkracht. De vrije keuze is daarmee een illusie.

Uitgehold Wat ook een illusie is dat hierdoor de kwaliteit van zorgverleners verbetert. Dat kostendruk leidt tot kwaliteitsverbetering is een van de meest achterhaalde concepten ooit. Een race to the bottom op kosten leidt alleen maar tot enorme verschraling. Dat is bijvoorbeeld in de supply chain te zien bij de ketens van Ahold, Zalando, Ikea en Amazon. Internationaal zijn er grote zorgen omdat de arbeidscondities zwaar worden uitgehold, de lonen worden afgebroken, maar enige kwaliteitsverbetering levert het niet op. Zelfs vooraanstaande supply chain- experts, zoals Hessel Visser, bekritiseren deze bedrijven om hun afbraakpolitiek.

Dat de VVD nog altijd denkt dat je met deze politiek een betere zorg krijgt blijft verbijsterend als je ziet in welke mate de onafhankelijke- en systeemkosten, sinds de invoering in 2003-2006 door Hoogervorst [VVD], gierend uit de hand zijn gelopen. Dat de PvdA hier doodleuk aan mee blijft doen is helemaal dramatisch. De vraaggestuurde marktwerking principes werken niet in de zorg. Daarvoor leent de sector zich niet omdat zij aanbodgestuurd is en grotendeels inelastisch. Wanneer wordt het paradigma van de VVD eens doorbroken door de andere partijen, voordat we helemaal geen goede betaalbare zorg meer hebben die voor iedereen toegankelijk is.

Dit artikel verscheen eerder op het weblog van Hans Groen. Volg Hans ook op Twitter