VVD-minister voert asociaal zorgbeleid op Bonaire

Sinds 10-10-10 (10 oktober 2010) vormen de eilanden Bonaire, St. Eustatius en Saba gezamenlijk ‘Caribisch Nederland’ oftewel BES. Het zijn zogeheten ‘bijzondere gemeenten’. De andere eilanden zoals Aruba en Curacao vormen aparte landen in het Koninkrijk, die regelen hun zaken zelf. Samen met mijn gezin vertrok ik begin oktober 2010 naar Bonaire, om daar een bijdrage te kunnen leveren aan een sociale verbetering op het eiland. Maar wat gebeurt er?

Eén van de eerste zaken die Den Haag ‘regelde’ voor Bonaire, was het invoeren van een verplicht zorgverzekeringsstelsel genaamd ZVK (ZorgVerzekeringsKantoor). Hierbij moet u bedenken dat alle bestaande zorgverzekeraars en zorgverzekeringen van de ene op de andere dag ophielden te bestaan: alle bestaande verzekeringen werden geroyeerd! Het systeem werd overgenomen door de Nederlandse staat. Toenmalig minister Kamp garandeerde de bewoners ‘gratis toegankelijke zorg’. Dat klonk zo mooi, maar de realiteit is anders.

Half Nederland staat nu op de achterste poten omdat Den Haag een snoeihard bezuinigingsprogramma heeft uitgestrooid over de Nederlandse gemeenten: de lokaal aangeboden WMO-hulp is uitgehold, de eigen bijdrage in de zorg is verhoogd en diverse onderdelen zijn uit het standaard basispakket van de zorgverzekeringen in Nederland gehaald, zoals de psychiatrische zorg. Het is geheel terecht dat veel Nederlanders hun ontevredenheid hierover laten horen en dat vele politici en organisaties voor hen opkomen. Maar het enige dat ik jullie vraag, Nederlandse mensen, Nederlandse politici, Nederlandse organisaties: waarom nemen jullie het NIET op voor de Nederlanders die hier in de Nederlandse gemeente Bonaire BES wonen? In Europees Nederland hebben jullie de luxe om te mogen kiezen welke zorgverzekeraar je wilt hebben en welk aanvullend zorgpakket je daarbij neemt. Hier in Bonaire ben je verplicht om de enige zorgverzekering van ZVK te nemen en is er geen enkele mogelijkheid tot bijverzekeren!

Vragen, geen antwoorden Het oorspronkelijke idee achter het zorgverzekeringssysteem hier op Bonaire was dat ‘iedereen verzekerd moet zijn’. Natuurlijk is dat een positief uitgangspunt, want voor die tijd liepen er veel mensen onverzekerd rond. Maar jongens, als je vervolgens als Nederlandse Staat zorgverzekeraar besluit om het zorgpakket drastisch te versoberen, dan heb je toch ook als Nederlandse overheid toch zoiets als een ‘zorgplicht’ om de wegvallende zorgpakketonderdelen te ondervangen met de mogelijkheid van een aanvullende verzekering? Maar dat deed verantwoordelijk minister Schippers niet. Ergo: bestaande aanvullende zorgverzekeringen werden geroyeerd.

Als je hier op Bonaire naar een verzekeraar stapt en vraagt of het mogelijk is je bij te verzekeren, word je vreemd aangekeken, merkte ik toen ik bij diverse verzekeraars navraag deed. Mijn eerste vraag luidde ‘kan ik ons gezin bij jullie aanvullend verzekeren’ en mijn tweede vraag ‘wat kost het’? De antwoorden die ik kreeg bij verzekeraar Ennia en verzekeraar-tussenpersoon MCB varieerden tussen “Ahum, dat weten we niet. Vult u in wat u wilt verzekeren en dan ga ik navragen of het mogelijk is en wat de kosten zijn” en “Nee, aanvullende zorgverzekeringspakketten waren er alleen in het verleden toen je je van derdeklasse-zorg kon bijverzekeren tot tweede- of eersteklasse-zorg.”

Je voelt je als consument gewoon aan je lot overgelaten. Natuurlijk heb ik geprobeerd om mijn gezin via een omwegconstructie bij een Europees Nederlandse zorgaanbieder te verzekeren, maar ook dat bleek onmogelijk omdat daarvoor de voorwaarde geldt dat je een woonadres in Europees Nederland moet hebben.

Spagaat Nu zal de kritische lezer zich afvragen wat er dan uit het basiszorgpakket is gehaald. Welnu, tandartshulp is eruit gehaald, fysiotherapie is eruit gehaald. En ja, ik weet heel goed dat deze onderdelen ook in Europees Nederland uit het basispakket verdwenen zijn, maar daar kun je je aanvullend verzekeren. Hier niet. En het gemiddelde salaris op Bonaire ligt extreem laag, CBS publiceerde vorige week de cijfers : in 2011 was het doorsnee bruto besteedbaar inkomen per huishouden 19.000 dollar, dat is zo’n 16.000 euro bruto per jaar oftewel 1300 euro bruto per maand.

Als voormalig raadslid in Nieuwegein ben ik van mening dat het lokale bestuur en de lokale politiek hier meer moeten opkomen in Den Haag voor onder andere deze zorgproblematiek. Tegelijkertijd besef ik dat de lokale politiek in een spagaat zit: wanneer zij klaagt over dit soort zaken in Den Haag, krijgen de politici meteen te horen dat ze ondankbaar zijn voor alles dat Nederland voor Bonaire doet. Maar dat is helemaal niet waar het om gaat.

Een zorgaanbieder die zich persoonlijk inzet om de belabberde verzekeringskwestie van de inwoners op Bonaire aan te kaarten bij Den Haag is tandarts Percy Chirino. Hij wijst erop dat hij voorstander is van goede regelgeving en dat hij de in 2011 (zeer kostbare) opgelegde zorgveranderingen in zijn praktijk doorvoerde. In 2011 kwam tandartszorg opeens in het zorgpakket, waardoor meer mensen op Bonaire naar de tandarts konden gaan. Nu komen er echter opeens veel minder patiënten, omdat zij het zelf moeten betalen en dat kunnen zij niet noch hebben ze de mogelijkheid om de zorg via een aanvullende zorgverzekeraar te regelen. Ouders moeten bijvoorbeeld weer de volledige kosten dragen van zaken als beugels bij kinderen. De kosten daarvan bedragen zo’n 4000 Amerikaanse dollar (de officiële munteenheid hier) oftewel ruim 3500 euro wat overeenkomt met gemiddeld TWEE maandsalarissen. Dat is toch absurd? Onze eigen dochter heeft een beugel nodig, ik had het geluk dat ik voor 31-12-2014 heb aangevraagd bij ZVK waardoor ik ‘maar’ $1500 zelf hoef bij te dragen.

VVD-minister Schippers zou zich moeten schamen om zich zo te onttrekken aan de zorgplicht. Zowel tandarts Chirino als ik roepen de Nederlandse politieke partijen die nu in verkiezingsmodus staan op er voor te zorgen dat ook de Nederlanders die wonen op het Caribisch Nederlandse Bonaire zich kunnen bijverzekeren .

cc-foto: Martin Eckert