VVD/PVV/SGP: Waar zijn de sociaal liberalen, waar is groenrechts?

Een onmogelijke kabinetsformatie waarin alles mogelijk lijkt te kunnen worden. De gebeurtenissen laten zich lezen als een nieuwe aflevering van de spannende jongensboeken rond de Kameleon.

Neem Mark Rutte. Nog maar zeer onlangs liet Rutte zich uiterst negatief uit over de vee-industrie. Die moest worden afgeschaft, zo vond hij.  Rutte was een verklaard  tegenstander van “het stapelen van varkens op een mensonwaardige manier” en hij vond dat “Consumenten die 1 euro betalen voor een pond gehakt de kop in het zand steken als ze menen dat dit vlees diervriendelijk geproduceerd kan zijn”.

Rutte wilde van de VVD een Groenrechtse partij maken, maar lijkt die ambitie inmiddels volledig verlaten te hebben voor een andere: premier worden van een conservatief kabinet  waarin het enige groen de huisstijl van het CDA is, architecten van de vee-industrie. Uiterst teleurstellend voor de 200.000 VVD-stemmers die volgens onderzoek  willen dat hun partij opkomt voor dieren, omdat de onzichtbare hand van Adam Smith zelden of nooit een hond zal aaien of een varken een beter leven zal bezorgen.

Maar na het verlaten van de Groenrechtse idealen, lijkt Rutte nu in de handicaprace naar het premierschap ook de sociaal-liberale veren te hebben afgeschud door medisch ethische kwesties uit te ruilen tegen gedoogsteun van de SGP, de minst liberale partij in het Nederlandse parlement.

De sociaal liberale ex-premier Nicolaas Pierson die van 1897 tot 1901 leiding gaf aan het kabinet dat de geschiedenis in ging als ‘het kabinet van de sociale rechtvaardigheid’ zou zich omdraaien in z’n graf wanneer hij wist dat de zich sociaal liberaal noemende Mark Rutte het een eeuw later op een akkoordje zou gooien met de Staatkundig Gereformeerden als het gaat om vraagstukken als euthanasie, abortus en andere medisch ethische kwesties waarvoor  uitgerekend sociaal liberalen zich in heden en verleden hebben ingezet. 

Wat Rutte doet klinkt als Van Houten die kinderarbeid zou willen herinvoeren in ruil voor het premierschap, of Aletta Jacobs die om dezelfde reden het vrouwenkiesrecht zou willen verkwanselen of Thorbecke de grondwet. De VVD die de verkiezingen wint maar zich daarna laat gijzelen door de PVV en de SGP die met hun gedoogsteun de feitelijke zeggenschap over het regeringsbeleid hebben.

De deal met een gedeserteerde VVD-er, met een getuigenispartij die er in haar 92 jarig bestaan nooit eerder in slaagde haar medisch ethische voorwaarden aan enige andere partij op te leggen en met de Verhagen-vleugel van een tot op het bot verdeeld CDA, geeft aan hoe groot de verwarring moet zijn binnen de partij die recent nog onderdak meende te bieden aan sociaal liberalen en groenrechtse idealen.

Waar opinieleiders als Wijffels, Winsemius, Heertje, Lubbers, Wijers, Schuurman en anderen oproepen de crises in samenhang op te lossen, is het beoogde kabinet Rutte slechts bezig met bezuinigingen. “Omdat de rekening niet doorgeschoven mag worden naar onze kinderen”.

Breid die gedachte eens uit naar immateriële rekeningen die we niet door mogen schuiven naar onze kinderen. Zoals de afbraak van  verworvenheden op het gebied van persoonlijke vrijheden en verantwoordelijkheden. Zoals natuurwaarden die onherstelbaar aangetast worden of grondstofvoorraden die in snel tempo uitgeput raken. Zoals zoetwatervoorraden die zo snel slinken dat in 2017 meer dan 70% van de wereldbevolking er geen vrije  toegang meer toe heeft volgens het Wereld Water Forum. Zoals ons klimaat dat onomkeerbaar beïnvloed wordt door onze exuberante  leefstijl.

“Na ons de zondvloed”  heeft niets van doen met sociaal liberalisme, niets met liberalisme, niets met conservatisme , niets met groenrechts  en niets met rentmeesterschap.

Het kabinet dat nu in de maak is, kent een chemie zoals die van water en vuur en kan niet rekenen op een vruchtbare samenwerking met de Eerste Kamer.  Het ziet eruit als een recordpoging om de kortst zittende premier te worden die met steun van de SGP de liberale haan 3x aan het kraaien heeft gekregen. Het wordt tijd dat de sociaal liberalen binnen de VVD opstaan en hun kennelijk machtsdronken leider weer nuchter proberen te krijgen. Of de partij verlaten die op het punt staat hun medisch ethische verworvenheden en wensen te offeren op het altaar van Staatkundig gereformeerde grondslagen.