Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Waarom ik piraat ben

  •  
16-02-2014
  •  
leestijd 6 minuten
  •  
BNNVARA fallback image
Vernieuwing moet zich niet laten gijzelen door overdreven bescherming
Ancilla Tilia, mediamaker en privacy-activist, staat voor de komende gemeenteraadsverkiezingen derde op de kandidatenlijst van de Piratenpartij in Amsterdam. Ze leeft van auteursrecht maar vindt dat het anders moet.
“Hoe kun JIJ nou bij de piratenpartij gaan?!” Dat wordt me tegenwoordig steeds vaker gevraagd. Met ‘JIJ’ doelt men dan op mij als content creator , oftewel artiest. Ook in de uitzending van AT5’s ‘Dit wordt het nieuws’ werd afgelopen week de suggestie gewekt dat artiest zijn én de Piratenpartij steunen niet samen zouden kunnen gaan. Dat kan oppervlakkig gezien inderdaad zo lijken, maar in werkelijkheid voel ik mij, ook als artiest, prima vertegenwoordigd door de Piratenpartij.
Ik heb inderdaad flink wat jaren geleefd van mijn werk als model, en dus ook van de foto’s die van mij gemaakt zijn. Hoewel Piratenpartijen wereldwijd veelal voor vernieuwing van het auteursrecht zijn, is het een misverstand dat zij vinden dat artiesten niet beloond moeten worden voor hun bijdrage aan de maatschappij. Sterker nog, in ons partijprogramma van de Piratenpartij Amsterdam is veel ruimte vrijgemaakt voor het behoud en de verdere ontwikkeling van cultuur, en voor de mensen die dat mogelijk maken.
Ik heb veel vrienden en kennissen die auteursrechtelijk beschermd materiaal maken en daarvan leven, waaronder fotografen, filmmakers, musici en schrijvers. Laat het duidelijk zijn dat ik hen allemaal, net als mezelf, een eerlijke boterham gun, inclusief beleg. Ik heb over dit onderwerp uitgebreid gesproken met mensen als Patrick Goldsteen, de hoofdredacteur van Playboy die verzeild raakte in de beruchte copyrightszaak tegen Geenstijl, en met Bram van der Kolk, de rechterhand van Kim Dotcom, die met veel bombarie van hun bed gelicht werden door de FBI vanwege vermeende copyrightschending via hun bedrijf Megaupload. Uit die gesprekken werd duidelijk dat dit soort auteursrechtelijke zaken erg complex zijn en dat cruciale details vaak onjuist of onvolledig door de media belicht worden. Mijn mening aangaande dit soort kwesties ligt ietwat genuanceerder dan “alles moet maar altijd overal gratis verkrijgbaar zijn”. Dat laatste standpunt klinkt weliswaar stoer maar is in mijn ogen gewoonweg niet realistisch.
Fans Als artiest ben ik nooit achter fans aangegaan die uit enthousiasme voor mijn werk wat foto’s voor eigen gebruik downloaden of op hun blog zetten. Mijn foto’s zijn rijkelijk gratis te vinden op het internet en ik zag dit doorgaans als compliment en als promotie voor mijn werkzaamheden als model. Maar daar zijn wel grenzen aan. En dus heb ik ook zelf te maken gehad met een rechtszaak over dit onderwerp. Daarbij ging het over iemand die, zonder mijn toestemming of die van de fotograaf, zoveel mogelijk foto’s van mij te koop aanbood. En ze daarbij ook nog eens voorzag van beledigende teksten die het redelijkerwijs acceptabele vér overschreden. Hij beweerde tegenover zijn publiek dat ik heimelijk pornoster was en dat het materiaal daarvan, natuurlijk pas na betaling aan hem, te zien zou zijn.
Nou ben ik de eerste om toe te geven dat pornografie fantastisch kan zijn, maar aangezien ik er voor gekozen heb om mijn carrière op een andere, niet pornografische manier in te vullen, was deze aantijging vrij schadelijk voor mijn loopbaan als model en verwarrend naar mijn opdrachtgevers toe. Herhaaldelijke verzoeken – uiteindelijk zelfs MET begeleidende brief van mijn advocaat – om zowel het zonder toestemming gedistribueerde materiaal achter zijn betaalmuur, als de misleidende teksten te verwijderen, hebben niet tot een oplossing geleid. Tot mijn spijt heeft het daarom, tegen alle verwachtingen in, uiteindelijk tot een rechtszaak moeten komen. De rechter heeft mij in het gelijk gesteld.
Eerlijk Ik denk dat, getuige het succes van Spotify, Itunes, Steam en Netflix, het inmiddels echt wel duidelijk is dat de meeste mensen méér dan bereid zijn een eerlijk bedrag te betalen voor entertainment. Of deze nieuwe diensten artiesten voldoende compenseren voor hun inzet, of te hoge prijzen hanteren om die vervolgens onredelijk te kunnen afromen, valt te bezien, maar die discussie bewaar ik voor een andere keer. De bereidwilligheid van het publiek ervoer ik ook zelf met mijn fansite, waarbij ik tegen een maandbedrag een paar keer per week nieuwe fotoseries aanbood. Bezoekers werden lid, en ze bleven lid, ook al waren mijn fotoshoots al lang en breed gratis op fora en via torrents te vinden. Dit motiveerde en stelde mij vervolgens weer in staat om nieuw materiaal te produceren, een concept dat begrepen en gewaardeerd werd door de bezoekers van mijn site.
Zelf heb ik de afgelopen jaren honderden euro’s uitgegeven aan het downloaden van muziek. En gezien de hoeveelheid dvd’tjes die ik ooit kocht, schat ik in dat ik een genereus gedeelte van mijn inkomen zou besteden aan het betaald downloaden van films, als die optie op een aantrekkelijke manier wordt geboden.
Wat mij betreft is het copyrightgeneuzel van deze tijd meer een serviceprobleem, dan onwelwillendheid van de gebruiker. Dat het vandaag de dag nog zo lang moet duren om een nieuwe film na het uitbrengen tegen normale betaling online te kunnen bekijken, dat series niet gelijktijdig wereldwijd worden uitgebracht maar het geduld van de fan maanden op de proef wordt gesteld en dat sommige films simpelweg niet meer te verkrijgen zijn via een ‘eerlijke’ weg, leidt ertoe dat mensen gebruik maken van de enige weg die dergelijke beperkingen niet kent, namelijk downloaden uit illegale bronnen.
Om nog maar te zwijgen van het afschuwelijke ‘DRM’, het digital rights management, dat ervoor zorgt dat je een eerlijk gekocht digitaal product niet op meerdere of verschillende apparaten kunt afspelen. Het komt er op neer dat de gebruiker gewoon een bewust gemankeerd product wordt aangesmeerd. Het zijn dergelijke gekmakende beperkingen die er toe leiden dat de gemiddelde burger zich niet meer moreel aangesproken voelt door de wet, wat dan ook duidelijk blijkt uit de populariteit van torrent sites.
Vernieuwing Wetten zijn er om een maatschappij te dienen, in goede banen te leiden, en dat is op dit moment simpelweg niet het geval met het auteursrecht. Het almaar uitdijende copyright dat tot steeds meer beperkingen leidt, dient niet langer de maatschappij, de kleine kwetsbare ondernemer of de creatieve vrijheid van de artiest , maar slechts de grote bedrijven. Vaak worden er door die entertainmentreuzen – niet voor niets ook wel de ‘copyrightmaffia’ genoemd – zodanig misbruik gemaakt van auteursrecht, dat het een halt roept aan de vooruitgang van wetenschap, kunst en cultuur. 
De succesvolle lobby van de copyright-industrie van de afgelopen jaren heeft er toe geleid dat – zonder dat er sprake was van een krachtige tegenlobby – hele gebruikssysteem internationaal volledig is vastgezet. De fans, de kleine eindgebruiker, riskeren gigantische boetes en zelfs gevangenisstraf(!) vanwege hun liefde voor het product. Criminele opsporingsdiensten zouden zich niet moeten richten op wat tieners die eens een filmpje downloaden. Het is niet piraterij die de markt ‘kapot maakt’: door koppigheid en arrogantie heeft de industrie zelf zich weten om te vormen tot de meest gehate bedrijfstak. 
Zolang mensen privé files met elkaar kunnen delen, zal dit gebruikt worden voor het overtreden van copyrightwetgeving. De enige manier om dit te stoppen is een verbod op dergelijke prive-communicatie. Mij gaat het te ver dat je massaal de privacy van burgers moet schenden om copyright af te dwingen. Daarvoor is privacy een te belangrijk fundament van onze democratie. Moeten we essentiële burgerrechten opgeven om een bepaalde bedrijfstak de mogelijkheid te laten behouden op de oude vertrouwde manier geld te verdienen? We kunnen ook het internet en tegelijkertijd het recht op privacy en vrijheid van meningsuiting behouden, maar het handhaven van auteursrecht zoals dat nu bestaat blijft dan erg lastig. Het is het een of het ander. Behalve dan de mogelijkheid om het internet af te schaffen, maar als ik me niet vergis zit echt helemaal niemand daar op te wachten. Zelfs de grootste platenbons niet.
Daarom zijn de huidige auteurswetten aan vernieuwing toe, om te beschermen wat beschermd moet worden en te bevrijden wat vrij moet zijn. Dat is voor de maatschappij, maar vooral de industrie, een pijnlijk bewustwordingsproces. Uiteindelijk is het de politiek die een dergelijke vernieuwing moet realiseren. Vandaar dat ik kandidaat ben voor de Piratenpartij, waar vernieuwing en bevrijding zich niet alleen maar laten gijzelen door bescherming.

Meer over:

politiek, opinie
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.