Wanneer gaan we nu eindelijk eens een verstandig softdrugsbeleid voeren?

Op 23 februari houdt de European Coalition for Just and Effective Drug Policies (ENCOD) een openbare hoorzitting in het Europees Parlement. Het lijkt een soort wanhoopspoging van de bij deze coalitie aangesloten organisaties om aandacht te vragen voor een liberaler drugsbeleid in de Europese Lidstaten. Ik ondersteun dit initiatief van harte en zal dat door mijn inbreng ook laten blijken: het is hoog tijd dat de Europese Commissie niet langer klakkeloos achter de hardliners aanloopt, maar eens gaat luisteren naar wat mensen te zeggen hebben die dagelijks contact hebben met drugsgebruikers.

Tijdens de verkiezingscampagne voor het Europese Parlement heb ik ertegen gewaarschuwd dat door de versterkte samenwerking op het gebied van Justitie en politie als gevolg van de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon (de opvolger van de Europese Grondwet) het bestaande Nederlandse drugsbeleid wel eens ernstig in gevaar zou kunnen komen. Het is namelijk de bedoeling dat de lidstaten elkaars vonnissen erkennen en zo kan het zomaar gebeuren dat je door de Nederlandse politie wordt opgepakt omdat je in Frankrijk een jointje hebt gerookt. In Frankrijk is dat strafbaar en Nederland moet Franse vonnissen uitvoeren.

Zo schuiven lidstaten steeds meer op in de richting van een geharmoniseerd strafrecht. En dus kan het bestaande beleid waarbij het gebruik van softdrugs niet vervolgd wordt, steeds meer onder druk komen te staan. Voor met name CDA-politici is dit ook precies wat zij willen: het CDA heeft allang afgerekend met de coffeeshops en wil dat die verdwijnen. Dat is ook de heersende opvatting in Brussel. En zo kan Europa het CDA een handje helpen.

ENCOD wijst er terecht op dat in het Reuter-Trautmann rapport dat de Europese Commissie nota bene zelf heeft betaald duidelijk wordt gemaakt dat het repressieve drugsbeleid van de meeste lidstaten heeft gefaald. Het drugsverbruik is toegenomen, de prijzen van sommige drugs zijn verlaagd (er is dus meer aanbod ondanks alle repressie) en de preventiecampagnes zijn achterhaald en missen effect. De Commissie doet hier verder niets mee. Ook de ministers van Justitie sluiten hun ogen voor de werkelijkheid: zij denken dat het hip is om te pleiten voor nog meer repressie, ook als is aangetoond dat dit zonder effect is.

Hopelijk wordt tijdens de hearing voor de aanwezige vertegenwoordigers van de Commissie en van de lidstaten duidelijk dat het zin heeft om eens te luisteren naar de leden van het door de Commissie opgerichte Civil Forum. Hierin zitten maatschappelijke organisaties die pleiten voor een liberaal drugsbeleid. Zij hebben wél effectieve oplossingen: vrijgave (en dus decriminalisering) van productie en consumptie van soft drugs en een sociaal beleid om met name jongeren in achterstandswijken te helpen aan een zinvolle invulling van hun bestaan, zodat ze helemaal geen drugs meer nodig hebben. Tot nu toe luistert de Commissie niet naar de leden van dit Forum, maar hopelijk gaat dit snel veranderen. Als Europa dan toch zo nodig over het drugsbeleid wil praten, laat er dan eens een creatief geluid uit Brussel komen!