Wat gaan we doen aan het racisme in Nederland?

PVV-leider Geert Wilders gaat verder met zijn extremistische haat-tour. Liet hij eerst een volle zaal xenofobe PVV’ers om ‘minder, minder, minder Marokkanen’ roepen, nu haalt hij weer een nieuwe truc uit zijn kennelijk bodemloze doos. Wilders heeft Maurice de Hond laten peilen wat Nederland vindt. Of eigenlijk: wat ‘de Nederlander’ vindt. Wilders moet bij het krijgen van de uitslag een dansje hebben gedaan, want – hoe verrassend! – volgens De Hond wil maar liefst 43 procent van ‘de’ Nederlanders minder Marokkanen.

Wilders mag dan in zijn handjes knijpen, de uitkomst vind ik weinig nieuws bevatten. Het is slechts een bevestiging van wat ik allang weet. De uitkomst onderstreept het grote probleem. Namelijk dat Nederland een land is waar racisme volop aanwezig is. Een wijk als Duindorp is geen uitzondering. Wie denkt van wel, doet er goed aan onder zijn steen vandaan te komen.

De afgelopen maanden debatteerden we over institutioneel racisme en over ‘onbedoeld’ racisme als Zwarte Piet. Maar ook keihard, onverholen rassenhaat tiert welig in Nederland. Wekelijks, zo niet dagelijks, word ik – direct dan wel indirect – geconfronteerd met de keiharde ‘intolerantie’ van mijn mede-Nederlanders.

Neem nu afgelopen zondag, op Rotterdam-Zuid. Een vijftal donkere vrouwen staat bij de bushalte. Duidelijk op hun Paasbest gekleed, komende van de kerk. Het oude blanke stel achter mij – met wie ik net een leuk gesprek heb gehad over hoe PEC in ónze Kuip Ajax aan het verslaan is – ziet de dames staan. Luidkeels roept de man: “Moet je zien, die zwarten!” “Nou, nou”, antwoordt de vrouw afkeurend. Ik werd er spontaan misselijk van, maar tot zover nog geen man over boord. Wanneer de dames de bus inlopen, roept de vrouw echter luidkeels: “Goed zo, ja, loop maar door. Naar achteren, zwarten.” De dames waren gelukkig te druk in hun gesprek verwikkeld om er iets van mee te krijgen – of deden alsof ze de oudjes niet hoorden. Ik twijfelde vier bushaltes lang of ik er iets van moest zeggen of niet. Uiteindelijk kon ik niets anders uitbrengen dan een venijnig “racisten” bij het uitstappen. Het gezicht van de man werd rood, van schaamte staarde hij naar zijn gevouwen handen.

Jarenlang wilden we in Nederland niet geloven dat racisme ook hier bestaat. Niet in ons kikkerlandje. We keken al wensdenkend weg als we het zagen. Mijn initiële walging na het lezen van de uitkomst van de peiling ging daarom ook niet naar die 43 procent die minder Marokkanen wil want dat er in Nederland veel racisten zijn wist ik al. Ik vroeg me voornamelijk af waarom Maurice de Hond mee heeft willen werken aan zo’n populistisch onderzoek. Waarom zou íemand een dergelijke peiling willen houden? Met vragen als “Wat is uw eigen standpunt ten aanzien van Marokkanen in Nederland?” sluit je die groep per definitie al uit en lok je racistische antwoorden uit. Ik was niet de enige die zich dat afvroeg, dus kwam De Hond al snel met een reactie. Zijn beide ouders hebben Auschwitz overleefd, schrijft hij. De Hond legt uit:

Laat men zich niet in slaap sussen door de vele -terecht- verontwaardigde reacties die daarop volgden. Want dit uitgevoerde onderzoek laat zien dat onder de oppervlakte een forse problematiek leeft.

En die gaat niet weg door dat niet zichtbaar te maken via onderzoek. Noch door te stellen dat dit onderzoek schandelijk is.

Ik denk dat mijn ouders liever voor de oorlog al hadden geweten hoe de wereld er werkelijk uitzag.

Nu – nogmaals – duidelijk is gemaakt hoe racistisch Nederland is, kan níemand in de toekomst zeggen ‘ich habe es nicht gewusst’. De vraag is dus nu: wat gaan we er aan doen? Of doen we weer niks?