Wat ik leerde toen ik mijn enkel brak en hulpeloos werd

Ik heb mijn enkel gebroken. Ik was op Vlieland en gleed uit over een picknickkleedje tijdens Into the Great Wide Open. Ja, een ongeluk zit in een klein hoekje. Ja, wat wil je ook met zo’n achternaam. En nee, ik was niet dronken of onder invloed van iets anders. Goed. Dit was de korte versie.

Dan nu de lange versie: ik liep terug naar mijn vrouw die op me wachtte op ons picknickkleedje. De Franse zanger waarvan ik de naam niet meer weet, ging bijna zingen. Ik gleed uit, hoorde ‘krak’ en stortte mezelf schreeuwend ter aarde.

Twee mannen, van een kleedje verderop, vroegen of ze even mochten kijken: ‘we zijn allebei arts’. Ik haalde mijn handen weg en samen keken we naar mijn enkel die net zo goed van iemand anders had kunnen zijn. Mijn enkel zat niet meer boven mijn voet, maar ernaast. ‘Luxatie’, zei de ene dokter Deen tegen de andere. ‘Hou maar vast zoals je net deed, de ambulance is onderweg’. (Inmiddels weet ik dat ‘luxatie’ uit de kom betekent en begrijp ik ook waarom ze luxaflexen luxaflexen hebben genoemd. Zo leer je ook weer dingen.)

Vlieland staat beter bekend om de prachtige natuur dan het brede aanbod aan ziekenhuizen, dus dat was nog wel even een dingetje. Hoe en wat weet ik allemaal niet meer precies want ik heb Vlieland met meer drugs in mijn lijf verlaten dan Escobar ooit verkocht heeft. Ik hallucineerde, tripte en riep dat ze mijn werk moesten bellen omdat ik maandag niet kon komen werken. Ik huilde omdat ik ‘nu het hele weekend had verpest’ en lachte hysterisch omdat ik dacht dat ik in een helikopter zat. Maar dat bleek dus ook echt zo te zijn.

In Leeuwarden ben ik geopereerd aan een drievoudige enkelbreuk, ik heb nu een plaat met schroeven in mijn enkel en gelukkig hebben ze ook meteen die luxatie even gefixt. Mijn vrouw mocht blijven slapen op de kamer en ik kreeg morfine (als je ooit iets breekt, ga naar Leeuwarden, het fijnste ziekenhuis met de liefste verpleging en het lekkerste eten).

Ik heb dus mijn enkel gebroken en zit nu al een paar weken thuis. Dat is minstens zo’n uitdaging voor mij als voor de mensen hier thuis. Het is kut, het is saai en het jeukt.

In het begin was ik optimistisch: ik zou gewoon lekker thuiswerken, beetje schrijven, online studeren, en lekker de was vouwen tijdens Netflix.

Maar het leven is niet zo makkelijk als je maar één been hebt om op te staan. Er zijn nieuwe uitdagingen met gedoe. Precies om die reden heb ik voor al mijn (toekomstige) lotgenoten de belangrijkste tips op een rij gezet. Mijn handigste adviezen als je, net als ik, voor even gebroken bent:

1. Als de dokter heeft gezegd: ‘doe je been zoveel mogelijk omhoog’, doe dan je been ook zoveel mogelijk omhoog. Zwaartekracht is een bitch en je bloed wil alleen maar dáárheen en dan word je licht in je hoofd, bleek en draaierig. Been omhoog dus. Ik spreek uit ervaring.

2. Op krukken lopen is loodzwaar. Als je -net als ik- de plaatselijke sportschool jarenlang vriendelijk hebt gesubsidieerd zonder er iets voor terug te vragen: welkom op de Olympische Spelen. Maar rustig aan. Het hoeft allemaal niet zo snel. (En je bovenarmen zijn straks helemaal klaar voor de zomer.)

3. Zodra je langzaam de controle durft los te laten (je zult wel moeten), wees dan ook helemaal oké met de troep om je heen. Natuurlijk wordt er nu niet opgeruimd zoals ik dat zelf zou doen, maar voor het eerst leggen de kinderen geen dingen meer op de trap. Toch mooi.

4. Douchen is een extreme luxe. De knot op mijn hoofd blijft al bijna vanzelf zitten. Washandjes, reinigingsdoekjes en droogshampoo zijn goud. Je kunt niet anders dan wachten tot iemand je weer wil helpen met douchen.

5. Wacht niet met naar de wc gaan, ga direct zodra je voelt dat je moet. Hetzelfde geldt eigenlijk voor ALLES waarvoor je van A naar B moet. Plan het in. Plan vooruit. De simpele dingen zijn nu niet meer simpel.

6. Als je wilt huilen, huil dan. Ik snap je helemaal. Het is niet grappig om volkomen afhankelijk en met pijn te wachten tot er weer eens iemand thuiskomt. Je denkt dat het wel even lekker is, zo’n break, maar je realiseert je al snel dat dit veel zwaarder is dan elke baan die je ooit gehad hebt. Huil.

7. Vraag om hulp. Doe het. De mensen die voor me hebben gekookt de afgelopen weken, die hier hebben opgeruimd en kinderen naar clubjes hebben gebracht, zijn nog veel waardevoller dan een keertje douchen. Nou ja, ongeveer dan.

8. Vergeet dat er een manier is waarop je wel lekker en comfortabel kunt zitten of liggen. Vergeet het. Ga Netflixen.

9. Alles komt goed. Herhaal dit en blijf het herhalen. Want het is waar en alles komt goed. Je armen zijn in elk geval al lekker gespierd en hoe lang het duurt om te helen, dat heb je niet in de hand. Bij de een gaat het snel, bij de ander juist langzaam. Wees goed en lief voor jezelf. Alles komt goed.

10. Lach vriendelijk terug naar de mensen op straat die je meewarig aan blijven kijken. Medelijden is iets heel geks. Lach ook als er weer iemand vraagt of je op wintersport bent geweest. Lach en geniet van hoe volkomen gelegitimeerd langzaam je alles mag doen zonder dat iemand er ook maar iets van durft te zeggen. In je rolstoel over de Keizersgracht bijvoorbeeld, of in de rij bij Ikea. Ook leuk.

We zijn allemaal wel een keer in ons leven gebroken. Het is al die stress niet waard. Je leert juist om te gaan met je frustraties, met pijn en gevoelens van machteloosheid en daarna sta je weer op.

Oke, dat opstaan is nu nog even lastig, maar alles op zijn tijd, jóuw tijd. Dus hou je been en je kin omhoog, alles komt goed. Echt.