Wat is er nou zo ingewikkeld aan de CoronaCheck?

Soms denk ik dat ik een alien ben. Een buitenaards wezen met een ander brein dan de mensen die mij omringen. Ik zie andere gevaren, andere bedreigingen, stel andere vragen en maak me druk over zaken die anderen koud laten en andersom. Zo begrijp ik de ophef over het corona-paspoort niet echt. Veel mensen wilden van de maatregelen af zodat ze weer naar cafés, restaurants en concerten konden en nu mogen ze weer overal naar toe en dan is het weer niet goed.

Eerst werd de vrijheid beperkt door een lockdown en nu wordt de vrijheid beperkt omdat ze een vaccinatie- of testbewijs moeten laten zien. Het is blijkbaar nooit goed; als ze binnen moeten blijven of afstand moeten houden gaan ze dansen en knuffelen op het Malieveld en nu ze weer bij elkaar mogen komen om te dansen en te feesten, blijven ze thuis omdat ze geen vaccinatiebewijs willen laten zien. Het zou de privacy schenden en hen dwingen een prik te halen. Ik begrijp dat niet. We geven al jaren onze privacy op door te facebooken, onze vingerafdruk aan onze telefoon – en dus de provider – te geven, een gps op onze telefoon te hebben, in te checken met ov-kaarten, te betalen met pasjes, door langs zendmasten te lopen, online bestellingen te doen en bijvoorbeeld vrijwel overal op straat gefilmd te worden door beveiligingscamera’s. Overal zijn we te volgen en nergens zijn we onbespied, maar zo’n paspoort is blijkbaar ineens de druppel. Heel vreemd. Het was voor veel mensen ook nooit een probleem om een griepprik te halen of om spuiten te laten zetten voor verre reizen – en daar een geel paspoort voor mee te nemen – maar dit vaccin is ineens anders en gevaarlijk blijkbaar. Ik begrijp dat niet. Ik begrijp nog minder dat er mensen zijn die zonder problemen alcohol, drugs, nicotine en allerlei gemodificeerd voedsel in hun lichaam proppen en nu ineens bang zijn dat ze vergiftig worden. Het is de dwaasheid ten top.

Dan hebben we nog mensen die zo’n pas omslachtig vinden om te controleren. Het lukt hun blijkbaar wel om op ID-kaarten de leeftijd van bezoekers te checken omdat ze geen alcohol en tabak aan klanten onder de achttien mogen verkopen, het is geen probleem om toegangskaarten te scannen of een menukaart uit te delen, maar een blik werpen op een app of een geel paspoort is teveel moeite. Zoveel moeite dat het ‘personeeltechnisch’ niet te regelen zou zijn. Ook dat begrijp ik niet. Ik reisde deze zomer door Europa en in Duitsland, Oostenrijk en Frankrijk werd vrijwel overal zonder problemen naar een vaccinatiebewijs of negatieve test gevraagd. Daar deed echt niemand moeilijk over. In musea hield ik mijn paspoort op waar ook mijn toegangskaart gecontroleerd werd, in café’s wierp de ober of barman tijdens het opnemen van de bestelling een blik op de app en in een jazzclub liet ik de app zien terwijl ik kaartjes kocht bij de kassa. Nergens was er een probleem en nergens werd extra personeel ingehuurd. Nou ja, behalve bij de Eiffeltoren. Mede omdat ze daar bezoekers de kans gaven zich ter plekke te laten testen als ze geen bewijs bij zich hadden.

Ik ben in zeker zes landen geweest en nergens waren er problemen, maar in Nederland doen we weer moeilijk en zien we overal beren op de weg. Zulke grote beren dat men er nazi’s in herkent uit de jaren dertig van de vorige eeuw. “Daar werden immers ook pasjes uitgedeeld om mensen uit te sluiten,” hoorde ik onlangs FVD-kamerlid Gideon van Meijeren zeggen. Het verschil is alleen dat die mensen, de joden, geen keuze hadden en uitgesloten werden op basis van hun afkomst, vanwege hun ‘ras’. Ongeveer zoals aanhangers van het FVD en de PVV kunnen praten over moslims in het algemeen en Marokkanen in het bijzonder. Dit categorisch buitenspel zetten van mensen met een achtergrond die ze niet kunnen afleggen, is wat anders dan mensen de consequenties van hun eigen keuzes te laten dragen.

De CoronaCheck is een vergelijkbaar met treinkaartje of een kledingstuk. Je kunt je onvrij of uitgesloten voelen omdat je niet gedwongen wilt worden te betalen voor een treinreis of gekleed over straat te gaan, maar je creëert je eigen afwijzing als je naakt rondloopt of zonder te betalen in de trein stapt. Je hebt dus een keuze. Een keuze om een prik te halen, een keuze geen prik te halen en een test te doen en de keuze om niets te doen. En iedere keuze heeft zijn eigen consequenties. Zoals vrijwel alle keuzes in het leven. Je hebt de keuze een rood verkeerslicht te negeren omdat je de verkeersregels dwaas vindt, je kunt voordringen bij de kassa omdat je rijen kuddegedrag vindt en je kunt iemand spontaan op zijn of haar gezicht slaan omdat je geweldloosheid of rekening houden met elkaar ‘ook maar een particuliere mening’ vindt. Dat kun je allemaal doen. De keuze is reuze en de vrijheid is overal te vieren en te pakken, maar alles heeft zijn effect.

Eigenlijk is er dus weinig nieuws onder de zon; onze privacy staat nu niet meer onder druk dan anders, we zijn al erg gewend om elkaar te controleren of om gecontroleerd te worden en we worden niet uitgesloten op basis van een niet af te leggen afkomst, maar als consequentie van keuzes die we in alle vrijheid kunnen maken. Ik zie het probleem dus niet. Maar als ik alle discussies om me heen hoor ben ik daar tamelijk alleen in. Of de mensen die het allemaal prima vinden roeren zich minder, dat kan natuurlijk ook.