Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

We hebben nu een nationaal kabinet nodig met steun van links en rechts

  •  
20-03-2020
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
70 keer bekeken
  •  
Schermafbeelding 2020-03-20 om 14.20.55

© cc-foto: AJEL

Koning Willem-Alexander stelt twee formateurs aan van buiten het Binnenhof, een van links en een van rechts. Burgemeesters Aboutaleb en Van Zanen zouden uitstekende kandidaten zijn
Dit land stevent af op een bestaanscrisis. De maatregelen om het coronavirus te beteugelen vormen de zwaarste aanslag op onze middelen van bestaan sinds de nazomer van 1944, toen Nederland frontgebied werd en dat een maand of negen zou blijven. Dit is niet overdreven.
Een kleine greep uit slechts het nieuws van één ochtend:
Vrijdag berichtten de media dat de oogst in gevaar komt omdat het ontbreekt aan Oost-Europeanen om die binnen te halen. Honderdvijftigduizend Nederlanders zitten elders op de wereld vast. Hun wordt op steeds hardere wijze duidelijk gemaakt dat zij niet welkom zijn en op moeten rotten. Ondanks de gesloten grenzen. Zo ervaren zij wat het is om ontheemd te zijn terwijl een belangrijk deel van de publieke opinie je als een gevaar en een profiteur beschouwt.
De laatste maanden gaf de Stokerij, de jeugdtheatergroep van Anne Rats en Koen Wouterse, indringende voorstellingen over een omgekeerde wereld: de vluchtelingen zijn Nederlander en bevinden zich in een ver land dat ze niet goed kennen en waar ze niet echt welkom zijn. De toer is nu afgelast maar de werkelijkheid haalt de Stokerij in. Natuurlijk, Nederland bevindt zich niet in oorlog maar veel omstandigheden beginnen er wel op te lijken: de niet aflatende hamsterwoede, de gigantische vraaguitval, de tsunami aan noodmaatregelen.
Overheden en de ECB draaien de ene geldkraan na de andere open. Toch zal het niet lang duren of de maatschappij kan de schuldenberg die  sinds de jaren negentig van de vorige eeuw in opbouw is, niet meer voor zich uit schuiven. De tijd van negatieve rentes lijkt nu al voorbij, in ieder geval voor landen met een behoorlijke staatsschuld, die op de kapitaalmarkt moeten lenen. Voor Europa ligt dan een nieuwe eurocrisis in het verschiet. Om te beginnen. We zullen dit jaar zeker te maken krijgen met staatsbankroeten. We zullen zien hoe Groot-Brittannië het in zijn eentje redt als het tenminste het noodlottige ontvlechtingsproces met de Europese Unie onder deze ongehoorde omstandigheden nog wil voortzetten.
Bij dit alles is het zeer de vraag of de wereldhandelsstromen voldoende op gang blijven.
In zo’n bestaanscrisis wordt het tijd voor een nationaal kabinet. De situatie is veel te ernstig voor een wankele regering die moet steunen op één zetel meerderheid in de Tweede Kamer en slechts een minderheid achter zich weet in de Senaat. Het is bovendien essentieel dat de knapste koppen en de beste bestuurders worden ingezet om ons land zo goed en zo kwaad als het gaat door deze crisis te loodsen. Ongeacht hun politieke achtergrond. Ze hebben daarbij breder steun van de samenleving nodig. Rutte krijgt momenteel hoge cijfers maar dat kan snel in zijn tegendeel verkeren.
Dit is het voorstel: koning Willem-Alexander stelt twee formateurs aan van buiten het Binnenhof, een van links en een van rechts. Burgemeester Aboutaleb en burgemeester Van Zanen zouden daarvoor uitstekende kandidaten zijn. Ondertussen blijft het kabinet Rutte missionair. Het biedt pas zijn ontslag aan als de twee formateurs hun opdracht hebben uitgevoerd. Dat wil zeggen: er staat een nieuwe regering klaar die de steun heeft van zoveel mogelijk kamerleden uit alle hoeken van het politieke spectrum. De ministers en de staatssecretarissen zijn eveneens uit al die hoeken afkomstig, al zullen de formateurs niet schromen om ook geschikte kandidaten aan te dragen zonder politieke binding. Gewoon omdat ze bij uitstek deskundig zijn op hun vakgebied en bovendien beschikken over groot bestuurlijk talent. Uiteraard zullen bewindslieden uit het huidige kabinet overstappen. Of Rutte van deze nieuwe formatie premier kan blijven, is een open vraag. Wellicht hebben we iemand nodig met meer statuur dan deze manager met een afkeer van visie.
In 1940 vormde Winston Churchill zo’n nationale regering van conservatieven, Labour, onafhankelijken en liberalen. Hij stelde bovendien een kernkabinet samen met daarin behalve hemzelf de socialist Clement Attlee en de liberaal John Simon. Het kwam bijeen als er acuut belangrijke besluiten moesten vallen.
De nationale regering van Nederland presenteert een akkoord op hoofdlijnen. Dat wordt aan de Kamers voorgelegd. Daarna gaat het aan het werk. De huidige praktijk waarbij alle maatregelen op maandagochtend worden afgekaart met fractievoorzitters, wordt gestaakt. We herstellen het dualisme in volle glorie. De achterkamertjes gaan voorlopig op slot. Dat stelt volksvertegenwoordigers in staat het nationaal kabinet enerzijds welwillend tegemoet te treden maar anderzijds ook  kritisch te bevragen en bij te sturen waar bepaalde voorstellen bij de meerderheid van het parlement niet goed aanvoelen. Als een minister de portefeuillekwestie stelt en aftreedt, krijgt hij een opvolger uit dezelfde politieke bloedgroep. Het kabinet valt niet tenzij er sprake is van een algemeen diep en breed gevoeld wantrouwen.
Het nationale kabinet is volgend jaar de inzet van de verkiezingen.
Wij zullen zien wie in de politiek de Edison krijgt voor het over de eigen schaduw heen springen.
Wat mij betreft: morgen begint het. De benoeming van Martin van Rijn wijst de weg.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.