Weg met de term allochtoon

Op een bijeenkomst met lezeressen van de Libelle heeft minister Leers gezegd dat de term ‘allochtoon’ moet worden afgeschaft. Hij vindt het een denigrerende uitdrukking voor mensen die hier geboren en getogen zijn. Leers heeft groot gelijk. Allochtoon is een nare term die verwijst naar afkomst en niet naar karakter of kunnen. Je wordt ermee gedefinieerd als iemand die van elders komt. Een samenleving die op hoge toon integratie verlangt zoals de onze, behoort zulke aanduidingen niet te gebruiken.

Mij is dat een jaar of vijftien geleden al met een schok duidelijk geworden. Ik moest een college geven over de Nederlandse volksaard aan een groepje New Yorkse studenten die een onderzoeksreis maakten langs verschillende Europese landen. Thema: de opvang van immigranten en de waarden van de samenleving. Ik hield mijn verhaal. Nog vragen? Ja die waren er:

Kunt u verklaren waarom Nederlanders  – personen die wij eerste-generatie-Amerikanen noemen – door jullie worden aangeduid als tweede-generatie gastarbeiders of tweede-generatie immigranten?

De vraag kwam binnen als een projectiel dat eerst in de kogelgloeioven was heet gemaakt. Het was de spijker op de kop. Het was de kern van de zaak.  Gevestigd Nederland blijft altijd maar dat vreemde over je zien, zoals ook blijkt uit een indrukwekkend stuk dat de schrijfster en antropologe Ginny  Mooy dezer dagen schreef op haar website. Ze neemt daarin juist de mensen op de korrel die het allemaal zo goed bedoelen en haar daardoor juist op afstand zetten, zoals de vriendelijke oma bij de bushalte die haar uitbundig prees omdat ze Nederlands sprak met haar kindje.

Het uitbannen van ‘allochtoon’ uit het officiële spraakgebruik van Leers ministerie is niet meer dan een gebaar. Toch is het geen loos gebaar. Het is het begin van een volwassen blik op de werkelijkheid van dit immigratieland. Ik herhaal aan u allemaal de vraag van die student: “Waarom noemen jullie personen die wij aanduiden als eerste-generatie-Amerikanen tweede-generatie-gastarbeiders of tweede-generatie-immigranten?”

Nou?