Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Wetgeving verhindert in de praktijk indexering van pensioenen

  •  
24-04-2019
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
62 keer bekeken
  •  
Four Generations

© cc-foto: Thomas Hawk

Als er geen nieuw pensioenakkoord gaat komen en de huidige regels met betrekking tot het kunnen indexeren onveranderd blijven zullen alle gepensioneerde deelnemers hun koopkracht van hun aanvullend pensioen jaarlijks fors zien dalen
Er wordt binnenkort opnieuw onderhandeld over een nieuw pensioenstelsel. Tot nu toe is een pensioenakkoord dat gedragen kon worden door werkgevers, werknemers en de overheid niet mogelijk gebleken. Misschien gaat het nu wel lukken want een korting op de pensioenen in het huidige stelsel dreigt onafwendbaar te worden. En dat raakt elke pensioendeelnemer. Werkenden en gepensioneerden. Over indexering wordt nog nauwelijks gesproken als het over pensioenen gaat. Hoe realistisch is het om te veronderstellen dat een indexering van pensioenen ooit nog mogelijk is?
Huidige wet en regelgeving is star met onrealistisch hoge indexeringsdrempel Iedere deelnemer aan een pensioenfonds heeft wel een mening over hoe een ideaal pensioenstelsel eruit zou moeten zien. Dat geldt ook voor pensioendeskundigen. En dat maakt een pensioendebat altijd moeilijk. Want wie heeft nu eigenlijk het gelijk aan zijn zijde? Die vraag is moeilijk te beantwoorden want praten over pensioenen is te vergelijken met het kijken in een economische glazen bol. Het huidig pensioenstelsel is vorm en inhoud gegeven op basis van specifieke wet en regelgeving. Waar qua doelmatigheid en flexibiliteit door deskundigen zeer verschillend over wordt gedacht. Zoals bijvoorbeeld over de verplichte rekenrente waar pensioenfondsen rekening mee moeten houden. En nog belangrijker voor reeds gepensioneerde werknemers; de onrealistisch hoge indexeringsdrempel waardoor vast staat dat de komende decennia indexering achterwege zal blijven.
Lage rekenrente geeft veel discussie Om te kunnen bepalen wat bijvoorbeeld een vast toegezegd pensioen over 20 jaar aan inleg(premie) in 2019 nodig heeft verplicht de wet dat voor die berekening een vaste rente wordt toegepast. Die rekenrente is momenteel 1,4%. En wijkt erg af van veel hogere feitelijk gerealiseerde langjarige rendementen van pensioenfondsen. Welke liggen tussen de 5 en 8%. Die opgelegde verplichte lage rekenrente is ook de reden dat thans een korting dreigt bij een groot aantal  pensioenfondsen.
Pensioenfondsen bulken van het geld en toch zijn ze onvoldoende toekomstbestendig De Nederlandse pensioenfondsen gezamenlijk hebben meer dan een kleine € 1300 miljard aan vermogen en bezittingen. Met daar tegenover een kleine € 1200 miljard aan totale berekende verplichtingen om voor iedere deelnemer een goed pensioen te kunnen borgen. De bezittingen zijn netto ongeveer € 100 miljard meer dan deze tegen een lage rekenrente berekende verplichtingen. Zodat je toch zou mogen verwachten dat een indexering van de huidige pensioenen, in plaats van een dreigende korting, feitelijk geen probleem zou moeten zijn. Geld is er genoeg voor in kas bij de fondsen. Zou je althans denken. En toch mag indexeren niet volgens de huidige wet en regelgeving. Daarvoor is het eigen vermogen van de pensioenfondsen volgens de wet te gering.
Wet verplicht tot aanhouden van 25% eigen vermogen alvorens te kunnen indexeren Om wettelijk te mogen indexeren moeten de pensioenfondsen eerst 25% eigen vermogen in kas hebben. Derhalve uitgaande van het hiervoor genoemde totale vermogen een eigen vermogen hebben van € 300 miljard. Niet alle economen zijn het op dit punt eens met de toezichthouders op de pensioenfondsen, de Nederlandse Bank en de AFM die moeten toezien op het financieel gezond blijven van deze fondsen. Maar hoe gezond moet je nu zijn om toekomstige verplichtingen voor de nog werkende pensioendeelnemers veilig te stellen? Anders gezegd: hoe hoog moet de dekkingsgraad nu feitelijk zijn als je al zoveel bezittingen op je balans en huishoudboekje hebt staan? En je een weinig realistische rekenrente moet toepassen om de dekkingsgraad te kunnen berekenen.
De wet is duidelijk en gaat uit van een uiterst voorzichtige rekenrente om zoveel mogelijk zekerheid aan haar deelnemers te bieden. Alleen over het realiteitsgehalte van die lage rente en de berekeningssystematiek vallen de economisch deskundigen voortdurend over elkaar heen. Daar bestaat onder economen en pensioendeskundigen geen eensluidende opvatting over.
Indexering van pensioenen komende decennia alleen mogelijk bij gewijzigde wetgeving Als er geen nieuw pensioenakkoord gaat komen en de huidige regels met betrekking tot het kunnen indexeren onveranderd blijven zullen alle gepensioneerde deelnemers hun koopkracht van hun aanvullend pensioen jaarlijks fors zien dalen. Met een relatief laag inflatiecijfer van bijvoorbeeld 2% per jaar zal de koopkracht van het aanvullend pensioen in de komende 10 jaar dan al zeer fors gaan dalen. En de portemonnee van veel gepensioneerden automatisch aanzienlijk krapper worden. Zeker als ook de nog onbekende kosten van de klimaattransitie daar nog eens bovenop komen.
Bar slechte vooruitzichten voor gepensioneerden met kleine beurs Geen mooi vooruitzicht voor alle gepensioneerden met een modaal of klein aanvullend pensioen waar ze hard voor gewerkt hebben. De politiek zal ongetwijfeld een nieuw pensioenakkoord aan de burgers positief gaan uitleggen. En communiceren dat de dreigende pensioenkorting gelukkig van tafel is. Maar ze zal voortgaan met overbrengen van de boodschap dat een indexering nog niet aan de orde kan zijn. Dat structureel mogelijk maken is politiek en qua wetgeving nog een brug te ver. Gepensioneerden zullen de verdwenen korting straks als een grote overwinning moeten vieren. En moeten wennen aan het economische feit dat hun koopkracht van hun aanvullend pensioen de komende jaren verder hard achteruit zal gaan. In ieder geval in het tempo waarin de inflatie zich zal gaan ontwikkelen. Een weinig rooskleurig vooruitzicht voor een heel grote groep gepensioneerden. Waar veel politici bewust hun mond over houden.
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.