Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Zes krampachtige 'moslimreacties' op 'Seks en de Zonde'

  •  
02-06-2014
  •  
leestijd 4 minuten
  •  
299 keer bekeken
  •  
BNNVARA fallback image
De scepsis van de Westerse mens gaat niet over geloof maar over keuzevrijheid
In het debat dat zich ontwikkelt door de documentaireserie ‘Seks en de Zonde’ van Femke Halsema en Hassnae Bouazza voltrekken zich hoopgevende en teleurstellende ontwikkelingen. Een debat dat voorheen plat was en xenofoob. Een debat dat nu serieus ingaat op de verschillen tussen de vrijgevochten Nederlandse cultuur en een Islamitische- of cultureel bepaalde conservatieve levensstijl. In dit artikel een overzicht van de typisch teleurstellende reacties en een blik op dialoog daarna…
1: Je kijkt met een ‘Westerse bril’ Ja, vanzelfsprekend. Een ‘Westers’ persoon heeft over het algemeen een aantal ‘Westerse’ waarden aangeleerd/geïncorporeerd. En in het ‘Westen’ zijn er veel mensen die andere (‘‘Oosterse’) levensstijlen daarom subiet veroordelen alleen maar omdat het ‘anders’ is. Denk aan ‘PVV-ers’ die ‘minder, minder…’ roepen. Maar dat doet geen recht aan de ‘Westerse’ mensen die andere culturen respecteren maar toch wat kritiek hebben op een klein aantal leefregels van die culturen. Als je daar kritische vragen over stelt, dan is dat een teken van (kritische) belangstelling. Geen à priori veroordeling van alles wat Oosters is. Dan hoop je op een serieus weerwoord van ‘Oosterse’ zijde, in plaats van de dooddoener ‘je kijkt alleen vanuit je eigen bril’. Ofwel is ‘jouw bril dan zo veel cosmopolitischer dan die ‘Westerse’?’
2: Wat in Pakistan/Soedan gebeurt heeft niets met Nederland te maken Dat klopt. In Nederland zijn er minder regelmatig excessen te bespeuren zoals vrouwen die gestenigd worden omdat ze niet meer geloven of omdat ze vreemdgaan. Toch vinden hier ook gevallen van eerwraak plaats (met dodelijke) afloop. Ook hier worden meisjes uitgehuwelijkt terwijl ze dat zelf niet willen. Ook hier worden (moslim)pubers met homoseksuele gevoelens geconfronteerd met een taboe-cultuur die ze voor de keuze stelt om (1): toneel te spelen of (2): uit de kast te komen met de prijs van uitsluiting. Stenigen is erger, maar het blijft een hel waarvan je je afvraagt of het nodig is…
3: Er zijn zo veel variaties binnen de islam… Ook dat is waar. Maar dat is geen argument om elke vorm van islamkritiek weg te wuiven. Niet alle, maar wel veel, Nederlanders begrijpen dat moslims in Nederland niet allemaal doorgedraaide fundamentalisten zijn die hun geloof met geweld willen opleggen aan de rest van de wereld. Dat er ook allemaal hybride vormen bestaan die veel meer overeenkomen met de internationale rechten van de mens. Ik denk zelfs dat er ‘Westerlingen’ zijn die bewondering koesteren voor de ingetogen en beschaafde opstelling van veel moslims in Nederland. In contrast met de overgverseksualiseerde, vercommercialiseerde platte cultuur die ons in de greep heeft.
4: Je hebt je niet in ons moslima’s verdiept. Je snapt het gewoon niet. Dit is eerder een reactie van een onvolwassen puber dan van een volwassene. Op het moment dat (een ‘Westers’) iemand de moeite neemt om vragen te stellen aan (die ‘Oosterse’) moslima’s, die ook nog eens alle ruimte geeft aan diezelfde moslima’s om alles uit te leggen zoals zij dat ervaren, dan verwacht je uitleg en niet het verongelijkt de rug toe keren. ‘Jullie’ hebben duidelijke waarden en leefregels. ‘Wij’ hebben die ook. Als we de dialoog aangaan met elkaar, waarom dan niet gewoon uitleggen hoe je het ziet. In plaats van verongelijkt afhaken?
5: Westers feminisme is ook niet alles. Waarom zou je niet iets anders mogen? Ook dat klopt. Er is geen enkele reden om promiscuïteit, het voldoen aan het schoonheidsideaal van de Cosmopolitan en vreemdgaan te verheerlijken boven een monogaam huwelijk waarin de vrouw een verzorgende taak en de man een inkomensverdienende taak vervult. Daar gaat de discussie ook niet over. De scepsis van ‘Westerse’ mensen komt voort uit heel iets anders: “Heb je daar ook in vrijheid voor gekozen?” Dat is wat ‘ons’ bezighoudt. Niet in de wettelijke of formele zin, maar eerder in de zin van ‘heb je binnen je eigen familie- en vriendenkring genoeg perspectief gekregen op alternatieve keuzes voor levensstijl of ben je volledig geïndoctrineerd door je eigen beperkte omgeving?’ Of: ‘Krijg je ook de kans binnen je familie en je vriendenkring om anders te leven dan zij voorstaan, zonder ‘emotioneel gechanteerd’ te worden met een (nachtmerrieopwekkende) uitsluiting van je dierbaren?’
6: Wij hebben jullie hulp niet nodig OK. Duidelijk. Ongevraagde bemoeienis is zelden effectief. Maar toch zijn ‘we’ nog niet overtuigd. Het betreft hier namelijk meestal reacties van overtuigde moslima’s die zelf gekozen hebben voor hun religie en levensstijl en geen behoefte hebben aan bemoeienis. Kunnen ‘we’ ons voorstellen. Maar hoe zit het met die vrouwen die opgroeien in een (islamitische) omgeving en zo hun kritische bedenkingen hebben? Die wellicht over een andere levensstijl dromen, maar de afkeuring van hun directe omgeving vrezen? In reacties krijgen ‘we’ vaak te horen dat ‘die’ gewoonweg niet bestaan. Vergeef ‘ons’ dan onze scepsis die luidt: “Is dat ook ècht zo?”
In het nodige, waardevolle streven naar integratie en verbinding binnen een multiculturele maatschappij merk ik hoe langer hoe meer dat de essentie gaat over de vraag van keuzevrijheid. Een waarde die zowel in teksten van Koran, de VN Rechten van de Mens en de Nederlandse Grondwet beschreven staan. In sterk godsdienstige gemeenschappen, zowel islamitische als gereformeerde (‘Bible Belt’) kun je de vraag stellen of vrij ook echt ‘vrij’ is, naar ‘Westerse’ maatstaven. Het is ons recht om te bevragen, zelfs als dat niet altijd op prijs wordt gesteld. Het is onze plicht om ons te verplaatsen in de ander. Alleen op die manier ontwikkelen we geleidelijk aan een hechte samenleving.

Meer over:

opinie, leven
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.