Zo train je je instinct

Vrij ontnuchterend is de column van Guardian-journalist Oliver Burkeman over hoe onbetrouwbaar onze instincten zijn ten aanzien van keuze van mensen bij een sollicitatiegesprek of bij een eerste afspraakje met je potentiële grote liefde.

Als het aankomt op het afgaan van je onderbuikgevoel, maken we volgens Burkeman meestal de verkeerde keuzes.

Burkeman baseert zich voor zijn column overigens niet op zwaar wetenschappelijk materiaal, maar op een onderzoek van de datingsite OKCupid. De mensen achter OKCupid probeerden uit te vinden wat de beste vraag is die je bij een eerste ontmoeting moet stellen om uit te vinden of de ander met je naar bed wil. Dat zou voor zowel mannen als vrouwen de vraag “hou je van de smaak van bier” zijn. De kans dat je met iemand die “ja” antwoordt in de koffer belandt, is groter dan bij de neezeggers. Ga er niet te veel over piekeren waarom die vraag zo goed scoort. Het is gewoon een correlatie, een samenhang. Het is zinloos om er iets Freudiaans achter te zoeken. Wil je daarentegen bij de eerste ontmoeting weten of er een lange termijn perspectief is, dan vraag je  “Hou je van griezelfilms?” Wil je wat meer zekerheid dan informeer je ook nog “Heb je wel eens in je eentje in een ander land rondgereisd?” En het is nog beter als je ook vraagt “Zou het niet geweldig zijn als je alles achter je liet en in een boot vertrok?” Dat eerste deel van zijn column hoort eigenlijk bij het ‘opleuken’ voor de lezers en het heeft verdraaid weinig te maken met je voorkeur voor het instinct of een vragenlijst.

In het tweede deel van zijn column legt hij uit hoe onbetrouwbaar ons instinct is en hoe een gewoon gesprek (open interview) het altijd aflegt tegen een goede gestructureerde vragenlijst. Daarbij citeert hij voorstanders van vragenlijsten. Dat is prima, maar dan ga je voorbij aan wat je bedoeling precies is van het gesprek, hoe je dat voert en waar je op let.

Op zich kan het geen kwaad om te waarschuwen tegen de overmoed van veel mensen. Ze zijn er heilig van overtuigd dat ze hun eerste indrukken kunnen vertrouwen. We zijn uitgerust met het gevoel dat we andere mensen goed kunnen beoordelen. Omdat het een belangrijke vaardigheid is in het dagelijks leven (wat moet je anders? Iedereen die je ontmoet eerst een vragenlijst in laten vullen?) ben je ook nog geneigd er heel sterk op te vertrouwen en zelfs te denken dat het je beter helpt dan een grondig onderzoek naar de antecedenten van de persoon met wie je spreekt. Wat we onderschatten is de vaardigheid van mensen die hun hele leven bezig zijn geweest zichzelf te presenteren als een goed verhaal. Met open ogen trappen we er vaak in en dan stemmen we op de verkeerde politicus. Willens en wetens, want we geloven liever dat we ons gevoel kunnen vertrouwen dan dat de ander de zwakheden in zijn verhaal heeft leren verbergen.

Maar wat onderzoekers die van vragenlijsten houden nu weer onderschatten is dat je jezelf ook kunt trainen een behoorlijk open gesprek te voeren en te letten op belangrijke informatie die je eruit moet halen. Bijvoorbeeld: hoe lang wacht hij met het beantwoorden van je vraag? Keek zij even weg alsof ze iets moest verzinnen? Was hij niet wat té fanatiek toen het gesprek ging over stevig alcoholgebruik, want wie zo heftig praat over te veel drinken zou er zelf wel eens een probleem mee kunnen hebben?

Het geheim van de kracht van je instinct is dat je je niet door de woorden moet laten verwarren. Je moet achter de woorden kijken om de persoon te leren kennen en of iemand van de geur van bier houdt of graag griezelfilms bekijkt, dat negeer je.

 

 

 

Volg Ivan Wolffers ook op Twitter Ivan schrijft voor Joop elke dag een Gezonde Weetje van de Dag:  klik hier voor een overzicht