Logo Joop
De opiniesite van BNNVARA met actueel nieuws en uitgesproken meningen

Zonder trek gebeurt er niets 

  •  
01-02-2016
  •  
leestijd 3 minuten
  •  
57 keer bekeken
  •  
10071754746_cf679704cd_k
Het christendom wist elk lustgevoel vakkundig te promoveren tot schuldgevoel
 
Zingeving is zinmaking. Maar wat is dan zin? Voormalig Denker des Vaderlands René Gude onderscheidde vier soorten zin. Vandaag de eerste: zinnelijkheid. 
“Het is pure zelfbevrediging.” Dit zegt de beroemde strafpleiter Theo Hiddema in een interview met NRC Handelsblad op 21 september 2014. Het gesprek met Hiddema ging niet over seks maar over werk. Hiddema vervolgt: “Het gaat om je eigen ego. Dat kun je ijdel noemen. Maar ik ben ervan overtuigd dat de ijdelste advocaten het beste kunnen pleiten. Goed pleiten is voor mij een levensbehoefte.”
Als Hiddema praat over zijn zin in werk antwoordt hij in zeer fysieke, lijflijke termen. Zin in werk heeft voor Hiddema veel te maken met de eerste categorie van Gude: de zinnelijkheid.
“Zin,” zegt Gude, “is de gemoedstoestand waarin je bent als je zinnen geprikkeld zijn…’ Er zin in hebben, dat is het lijfelijke aspect, het lustvolle, het lekkere. Gude zegt hierover in het boek ‘Door het woord; door het beeld’: “Het Lustvolle is fundamenteel, in de letterlijke betekenis. Alle projecten beginnen bij de lustgevoelens van de deelnemers of lopen stuk op onlustgevoelens.”
Deze eerste betekenis van zingeving heeft millennia in het verdomhoekje gezeten. Lust moest bij Plato al gesublimeerd worden tot het Ware, het Goede en het Schone. De eeuwen daarna wist het christendom elk lustgevoel vakkundig te promoveren tot schuldgevoel. Totdat Freud ons moest wijzen op de gevolgen daarvan.
Nog steeds is de lust/ het lekkere/ het zinnelijke verdacht. Je ziet dat bijvoorbeeld terug in de manier waarop de psycholoog Martin Seligman over geluk schrijft. Hij stelt zich de vraag wat een mensenleven nou echt de moeite waard maakt. Seligman definieert drie dimensies van geluk. De eerste noemt hij the pleasant life , dit is het hedonistische plezier of de genieting als gevolg van een ervaring. Doorgaans is die ervaring volgens Seligman van voorbijgaande aard. En als je niet oppast leidt het plezierige leven tot genotzucht.
René Gude definieert de lust anders. “Lust,” zegt hij, “is de vitale bron, zonder trek gebeurt er niets. Als we planten waren zou ik zeggen: Lust is de stuwende kracht die vanuit de wortels de ware, schone en goede bloemenpracht van vitaliteit voorziet.”
Bij onze zoektocht naar de betekenis van het woord zin en zingeving slaan we het zinnelijke, het lijfelijke, het lekkere, het lustvolle dan ook niet over maar beschouwen haar als de bron voor de andere drie onderdelen van de zingeving.
Duidelijk is dat dit lijfelijke aspect in een gezin anders functioneert dan op het werk. Zinnelijkheid op het werk is een gevaar. Toch leidt een gebrek aan zinnelijkheid op het werk ook tot frictie. Een hoofdarbeider kan gebrek aan zin ervaren doordat hij zinnelijk tekort komt. Op Twitter zegt Alexander Pechtold geregeld dat hij het weekeinde begint met houthakken. Oftewel: zijn handen vuil te maken.
Psychologe Roos Vonk heeft het in haar nieuwe boek over werk en het verschil tussen mannen en vrouwen. Ze heeft een advies speciaal voor vrouwen. In Trouw van 22 april zegt ze: “Tussen vrouwen op de werkvloer kan de sfeer om te snijden zijn. Dat gekissebis is niet goed. Mijn advies: vraag je af wat een man zou doen na een conflict met een collega. Waarschijnlijk zet hij zich eroverheen. Zand erover. Biertje drinken.”
Dat biertje drinken zou volgens Gude zeker bij dat lijfelijke aspect horen. Een nauwelijks te onderschatten aspect van zingeving.
In de Maand van de Spiritualiteit schrijft Peter Henk Steenhuis op Joop over zingeving
Delen:

Praat mee

onze spelregels.

avatar
0/1500
Bedankt voor je reactie! De redactie controleert of je bericht voldoet aan de spelregels. Het kan even duren voordat het zichtbaar is.