Coronavirus ontdekt in ventilatie. Opdracht RIVM: 'Niet over communiceren'

In het Maassluise zorgcomplex De Tweemaster werden in juni – na de eerste coronapiek – 32 besmettingen vastgesteld, om precies te zijn bij 17 bewoners en 18 medewerkers die zich op verschillende afdelingen bevonden. Acht bewoners overleden aan het virus. Het virus was niet van buitenaf mee naar binnen genomen, er gold al langere tijd een bezoekersstop. Wetenschappers, waaronder arts-microbioloog Peter de Man, kwamen na onderzoek tot de conclusie dat het coronavirus zich naar alle waarschijnlijkheid via het ventilatiesysteem had verspreid.

Volgens het RIVM is het virus dat door de wetenschappers in de ventilatiesystemen werd aangetroffen een “dood virus”. Dat is waar, zegt Peter de Man, maar vooral omdat een virus hooguit enkele uren overleeft en hij pas negen dagen na het incident de mogelijkheid kreeg de filters te onderzoeken. Toch gelooft De Man dat de ventilatiesystemen wel degelijk een grote rol hebben gespeeld in de verspreiding van het virus:

“Die plotse scherpe piek, het feit dat ze kapjes droegen, het feit dat er op die afdeling lucht gerecirculeerd werd met niet aantoonbaar echt toegang tot buitenlucht […], op een moment met weinig virussen in de omgeving heeft mij doen denken, ja, het is heel erg waarschijnlijk dat die ventilatie daar een rol bij heeft gespeeld.”

De Man deelde zijn bevindingen met de GGD en later ook het RIVM, maar daar merkte hij naar eigen zeggen “al direct veel terughoudendheid”. Ook kreeg hij te horen dat de verspreiding van het coronavirus via het ventilatiesysteem niet onderzocht had mogen worden (“er was geen opdracht voor”). Ook kreeg De Man het dringende verzoek niet over zijn bevindingen te communiceren.

GGD Rotterdam Rijnmond besloot vlak voor de uitzending van Op1, na een nieuw overleg met De Man, het bericht naar buiten te brengen dat er “waarschijnlijk geen besmetting via het ventilatiesysteem” heeft plaatsgevonden.