Aantal megastallen in Nederland groeit hard

Het aantal megastallen in Nederland is tussen 2005 en 2013 bijna verdrievoudigd. Dat schrijft dagblad Trouw. Waren er in 2005 nog 301 megastallen in Nederland, in 2013 lag het aantal op 803. De toename van het aantal megakippenstallen, waar de afgelopen jaren veel tegen gestreden is, is nagenoeg tot staan gekomen. Het sterkst groeit het aantal megamelkveehouderijen.

Onderzoeksinstituut Alterra deed in opdracht van Milieudefensie onderzoek naar het aantal megastallen in Nederland. Milieudefensie wil af van de megastallen. Boeren zien volgens campagneleider Jacomijn Pluimers schaalvergroting als enig middel om de concurrentie met het buitenland vol te kunnen houden. Maar daar zou Nederland zich niet op moeten richten, aldus Milieudefensie. Nederland zou moeten kiezen voor kwaliteitsvlees en een kleinere veestapel, omdat het nooit op bulk kan concurreren met andere landen.

Alterra concludeert nu dat de groei door heel Nederland plaatsvindt, maar Noord-Brabant, Gelderland en Friesland springen er bovenuit. Zo is Noord-Brabant alleen al met 259 goed voor bijna een derde.

Onderzoeker Edo Gies wijdt de versnelling bij de melkveehouders aan de opheffing van de melkquota in Europa per 1 april. Gies:

Vooruitlopend daarop zie je de laatste jaren bedrijven groeien van 60 naar wel 500 koeien. Dat is niet per se slecht voor het dierenwelzijn. Het hangt helemaal af van de bedrijfsvoering van de boer.

Hoewel het voor het dierenwelzijn dus niet per definitie slecht is, voorziet Gies wel problemen voor het milieu:

Bedrijven worden ieder op zich bekeken door de provincie op milieubelasting. Wat de buurman doet wordt daarin niet betrokken. Er kan dus een stapelingseffect optreden. Dat wordt niet in beeld gebracht. Die megabedrijven (de grote varkenshouderijen in Brabant, red) hebben elke relatie met de omgeving verloren. Het zijn gesloten systemen. Je ziet niet wat daar gebeurt en het vlees gaat naar China en Rusland.

Koeien van megabedrijven komen steeds minder in de wei. Inmiddels kent 30 procent geen weidegang. Ik verwacht dat in 2020 bij de koeien 37 procent het hele jaar door op stal zal staan, bij nog eens een verdubbeling van het aantal megamelkveestallen naar ruim 600. Daarmee verdwijnt ook de grondgebondenheid.

Nu al kan 70 procent van de megabedrijven de mest niet geheel op eigen akkers afzetten en moet die dus naar elders worden vervoerd. We moeten ons afvragen of we dit willen in landelijk gebied. Je kunt zulke bedrijven beter op een bedrijventerrein neerzetten of in een havengebied.

Milieudefensie laat in een reactie op de uitkomsten van het onderzoek weten dat door de enorme omvang van de megastallen het milieu overbelast wordt. Ze zijn het niet eens met Edo Gies, die meent dat megastallen niet per se slecht zijn voor het dierenwelzijn. Miliedefensie:

Het dierenwelzijn is slecht en er bestaan grote risico’s voor de volksgezondheid, zoals de uitbraak van mens-dierziekten en toenemende antibioticaresistentie.

Ze roepen staatssecretaris Dijksma op om een landelijke bouwstop voor megastallen in te voeren. Dijksma komt in de zomer met een wetsvoorstel dat provincies en gemeenten de mogelijkheid biedt het aantal dieren te beperken op grond van gezondheidsredenen.

Trouw: Aantal megastallen groeit in rap tempo

cc-foto: Compassion in World Farming