Coalitie Griekenland rond

De rechts populistische partij ‘Onafhankelijke Grieken’ heeft toegezegd toe te treden tot een coalitie met Syriza. Dat heeft partijleider Panos Kammenos gezegd na een gesprek met Syrizaleider Alexis Tsipras.

Updates onderaan

Griekenland kan vandaag ‘zijn democratie, sociale cohesie en waardigheid’ herwinnen. Dat zei de Griekse partijleider Alexis Tsipras, die in de peilingen ruim aan kop gaat, bij het uitbrengen van zijn stem. Syriza leidt in de peilingen met ruim 32 procent, maar heeft daarmee niet de 151 zetels die een absolute meerderheid in het parlement (300 zetels) geven. Als er geen coalitie kan worden gevormd, komen er snel weer verkiezingen.

De populaire Tsipras heeft zijn kiezers beloofd te gaan heronderhandelen over de staatsschuld , die momenteel 170 procent van het bruto binnenlands product bedraagt. Hij pleit voor een ‘schuldenconferentie’, zoals die van het totaal gebroken Duitsland dat in 1953 tegemoetgekomen werd door zijn buitenlandse schuldeisers. Zijn partij Syriza belooft de bezuinigingen op de pensioenen en lonen terug te draaien. Als de Grieken meer te besteden krijgen, zal de economie immers weer aantrekken, aldus de partij.

Vereiste daarvoor is dat Europa moet meewerken en een groot deel van de Griekse schuld moet kwijtschelden, zegt Gotsis. Zijn linkse partij heeft een einde weten te maken aan de opmars van het extreemrechtse Gouden Dageraad, die momenteel op zo’n 6 procent van de stemmen kan rekenen volgens de peilingen. Griekse kiezers hebben hun buik vol van de bezuinigingen, belastingverhogingen, loonsverlagingen en ontslagen. Meer dan 26 procent van de Griekse beroepsbevolking zit inmiddels zonder werk en van de jongeren is zelfs meer dan de helft werkloos.

Update 22.00 uur: Volgens de voorlopige tellingen heeft Syriza 35 procent van de stemmen gekregen en regeringspartij Nea Dimokratia 29 procent. Het ministerie van Binnenlandse Zaken voorspelt op basis van voorlopige resultaten dat Syriza 150 zetels krijgt, maar het uiteindelijke aantal zetels kan ook nog op 149 of 151 uitkomen. In een exitpoll eerder op de avond stond Syriza op 146 tot 158 parlementszetels. Update maandag 08.30 uur:

Nu bijna alle stemmen zijn geteld lijkt het er op dat Syriza uit komt op 36,4 procent van de stemmen. Dat zou betekenen dat de partij 149 van de 300 zetels in het parlement krijgt en is aangewezen op een coalitiepartner. De conservatieve partij Nieuwe Democratie van premier Antonis Samaras is de tweede partij met 27,8 procent. Derde lijkt de extreem-rechtse Gouden Dageraad te zijn geworden met ruim 6 procent.

Syriza aanhanger vieren feest door elkaar links door te sturen naar video’s van het nummer People have the power van Patti Smith, dat in de verkiezingsstrijd veelvuldig werd gedraaid. In Europa is verdeeld gereageerd op de uitslag. Voorzitter van de eurogroep Jeroen Dijsselbloem zegt klaar te zijn voor onderhandelingen met Griekenland:

De Griekse kiezers hebben gesproken, we wachten nu de uitslag van de formatie af. Zoals ik steeds heb gezegd, staat de eurogroep klaar voor overleg met de nieuwe regering.

Dijsselbloem zei ook dat er in die onderhandelingen geen taboe is op schuldenverlichting, bijvoorbeeld in de vorm van verlengen van de looptijd van leningen of het verlagen van de rente.

De president van de Duitse centrale bank, Jens Weidmann, klonk minder toegeeflijk. Hij benadrukte dat Griekenland afhankelijk blijft van financiële steun van buitenaf en dat een dergelijk programma alleen mogelijk is als het land zich aan zijn beloftes houdt en doorgaat met hervormen.

De koers van de euro daalde in eerste instantie hard na de verkiezingsoverwinning van Syriza naar minder dan 1,11 dollar. Vervolgens liep de koers echter weer op tot het niveau van voor het weekeinde. De Europese beurzen lieten eenzelfde beeld zien en kwamen na een lagere opening in de loop van de ochtend allemaal in de plus te staan.

Update 10:45 uur De rechts populistische partij ‘Onafhankelijke Grieken’ heeft toegezegd toe te treden tot een coalitie met Syriza. Dat heeft partijleider Panos Kammenos gezegd na een gesprek met Syrizaleider Alexis Tsipras. De partijen hebben samen 162 zetels en vinden elkaar in hun afkeer van het rigide bezuinigingsbeleid van de vorige regering.

Update 16:00 uur

Alexis Tsipras is beëdigd als premier in de residentie van president Papoulias. Hij koos voor een seculiere ceremonie, waarmee de linkse leider brak met de traditie van een Grieks-orthodoxe plechtigheid. 

Cc-foto: Lorenzo Gaudenzi